“Ơn sinh thành như đại hải
Nghĩa dưỡng dục tỷ non cao”
Mùa lễ Vu Lan báo hiếu, không gì hơn là cầu cho cha mẹ luôn khỏe mạnh bình an. Ngày lễ Vu Lan, một ngày đặc biệt để tưởng nhớ về công ơn sinh thành và dưỡng dục của cha mẹ. Vậy có những hoạt động nào trong ngày lễ đặc biệt này mà chúng ta có thể thực hiện như một cách báo hiếu với ông bà, cha mẹ và tưởng nhớ những người đã khuất?
Nguồn gốc ngày lễ Vu Lan
Ý nghĩa ngày lễ Vu Lan là gì?
Theo truyền thuyết Phật giáo, một trong những đệ tử của Đức Phật là Bồ Tát Mục Kiền Liên. Ngài biết và thông thạo nhiều loại phép thuật nhưng khi một mình xuống ải địa ngục để cứu mẹ thì đã không thành công.
Sau khi được Đức Phật chỉ bảo, Ngài đã thực hiện cúng Dường phẩm vật lên mười phương chúng Tăng trong ngày Tự tứ chính là ngày rằm tháng Bảy. Sau khi cúng Dường, Ngài đã có thể cứu mẹ của mình, giúp mẹ thoát khỏi khổ đau nơi kiếp khổ ngạ quỷ, đưa mẹ về thiên giới an lạc.
Đây cũng chính là nguồn gốc của ngày lễ Vu Lan. Có thể nói, dịp lễ Vu Lan chính là dịp để con cháu bày tỏ lòng biết ơn cũng như báo hiếu với ông bà cha mẹ; nhắc nhở con cháu phải hướng về cội nguồn, biết nơi mình sinh ra, nhớ ơn người sinh thành dưỡng dục mình,..
Không chỉ vậy, ý nghĩa của ngày lễ Vu Lan còn là: ngày cứu khổ, cứu khổ cứu nạn, cúng kiến cho các linh hồn không nơi nương tựa; ngày làm việc thiện, nên phóng sinh, bố thí, tụng kinh, ăn chay; ngày tri ân, báo ân cho cha mẹ, thầy tổ, quốc gia và chúng sinh.
Lễ Vu Lan tại Việt Nam
Vào tháng 7 hằng năm, nhiều quốc gia trên thế giới tổ chức lễ Vu Lan với các hoạt động như dâng lễ vật lên Phật, gia tiên và thần linh; tổ chức dọn dẹp mộ phần người đã khuất; đọc kinh cầu siêu cho ông bà cha mẹ đã qua đời; quây quần tụ họp với gia đình;…
Tại Việt Nam, ngày 15 tháng 7 Âm lịch hằng năm được ấn định là ngày tổ chức Lễ hội Vu Lan. Các hoạt động thường diễn ra trong ngày này gồm có đến chùa cầu kinh, cầu siêu cho những người thân đã khuất và cả những người vô danh đã qua đời, mong mọi người được yên nghỉ và cầu an cả chúng sinh, mong người còn sống khỏe mạnh bình an hưởng yên vui bên gia đình con cháu.
Xem thêm:
Các hoạt động ý nghĩa trong dịp lễ Vu Lan báo hiếu
Từ đầu tháng Bảy âm lịch, khắp nơi đã bắt đầu nhộn nhịp chuẩn bị cho mùa Vu Lan sắp đến. Dù có ở gần cha mẹ hay đang xa xứ, dù còn cha mẹ hay không thì chúng ta vẫn có thể có nhiều hoạt động phù hợp với ý nghĩa của ngày lễ này.
Có thể bạn quan tâm: Những điều nên làm trong ngày Vu Lan
Thăm viếng mộ tổ tiên
Trong ngày lễ Vu Lan, nếu có thể, nên dành thời gian để thăm viếng mộ tổ tiên, quét dọn chăm sóc phần mộ để bày tỏ lòng tưởng nhớ của mình đến những người đã khuất.
Trong lúc này, bạn cũng có thể dâng lên ông bà những việc tốt mà mình vừa làm được trong nửa năm vừa qua cũng như điểm lại những việc chưa tốt để khắc phục, khấn cầu cho những điều sắp diễn ra được suôn sẻ bình an.
Cài hoa hồng lên ngực
Ngày lễ Vu Lan tại Việt Nam có một hoạt động vô cùng ý nghĩa, đó chính là nghi lễ cài hoa hồng. Những ai còn cha mẹ sẽ cài hoa hồng màu đỏ còn những ai đã mất mẹ sẽ cài hoa hồng màu trắng.
Thông thường, nghi lễ này sẽ được tổ chức tại các chùa và nghĩa trang để những người con có thể bày tỏ tấm lòng và hiếu đạo của mình với cha mẹ. Sau khi cài hoa hồng lên ngực thì sẽ tiếp tục thực hiện cầu kinh, cầu nguyện.
Chuẩn bị mâm cơm chay
Tại Việt Nam, vào ngày Vu Lan thì rất nhiều gia đình không ăn mặn mà sẽ chuyển sang ăn chay. Tùy theo khả năng mà có người sẽ ăn chay trong suốt ngày Vu Lan hoặc có người sẽ cùng gia đình quây quần, thưởng thức mâm cơm chay vào buổi tối.
Mâm cơm chay lúc này mang ý nghĩa không sát sinh, như một cách cầu nguyện tích đức cho ông bà, cha mẹ. Ngoài mâm cơm chay cho cả nhà, còn có mâm cơm chay dâng lên gia tiên, thần Phật và cúng phóng sinh cho các linh hồn với ý nghĩa bày tỏ lòng thành, thể hiện hiếu tâm.
Khi chuẩn bị các món chay ngon mùa Vu Lan, cần chọn nguyên liệu sạch, thức ăn ngon để thể hiện sự tôn trọng và thành tâm của mình dành cho ông bà tổ tiên, chư vị thần Phật và cả chúng sinh.
Cầu siêu, cầu an
Trong đạo Phật thì cầu siêu là một hình thức cầu nguyện cho những người đã khuất, mong họ sớm được siêu thoát khỏi nơi địa ngục khổ ải. Và thường trong ngày lễ Vu Lan cũng không thể thiếu hoạt động cầu siêu cho người thân, cha mẹ và cả những vong linh khác.
Với những người còn cha mẹ thì ngày lễ Vu Lan thường sẽ cùng đi chùa, cầu bình an cho cả gia đình, mong một khoảng thời gian nhiều sức khỏe và hạnh phúc bên nhau.
Các hoạt động từ thiện
Rằm tháng 7 cũng là dịp diễn ra các hoạt động từ thiện, hướng tới người nghèo, trẻ em mồ côi, bất hạnh bởi ý nghĩa của ngày này cũng chính là ngày làm việc thiện, tạo nên phước lành cho chúng sinh.
Trong kinh Phật, chúng ta nên có lòng yêu thương với mọi người, như vậy thì thế giới hòa bình an lạc, chúng ta cũng tích được nhiều phước báu.
Các nghi thức phóng sinh
Và với ý nghĩa lễ Vu Lan là ngày làm việc thiện, bên cạnh các hoạt động báo hiếu, tưởng nhớ ông bà tổ tiên thì thường còn có các nghi thức phóng sinh. Người ta thường thả cá, rùa, chim,… để cầu mong mọi điều tốt cho chúng sinh, đất nước và gia đình.
Cũng theo kinh Phật, không nên sát sinh, gặp các loài chúng sinh đang bị bắt nhốt giam cầm hay sắp sửa bị giết hại thì phải phát sinh lòng thương xót và tìm cách cứu chuộc giải thoát. Khi phóng sinh, không đặt trước con vật để tránh làm mất đi ý nghĩa thiêng liêng của ngày này.
Chỉ cần thấy những con vật đang mắc nạn, sắp bị giết hại và mua thả là được. Và cũng không nên mua hương cắm vào con vật hay đưa vật đến chùa để quý Thầy chú nguyện.
Bạn có thể đọc nhanh 10 lần: “Các chúng sinh xin cùng phát lời sám hối. Các chúng sinh đây xin cùng phát tâm quy y Phật, quy y Pháp, quy y Tăng” rồi niệm danh hiệu Phật “Nam mô A Di Đà Phật”, “Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni”.
Chọn quà tặng
Một hoạt động khác mà bạn có thể thực hiện trong ngày lễ Vu Lan chính là chọn quà tặng cho ông bà, cha mẹ của mình. Những ai còn được cài hoa hồng đỏ, còn được chọn quà tặng ý nghĩa trong ngày Vu Lan là người vô cùng may mắn.
Bạn có thể chọn những món quà như quần áo, khăn choàng, giày, thuốc bổ,… cho mẹ hoặc áo sơ mi, đồng hồ đeo tay, ghế massage,… cho bố. Quà tặng không cần phải đắt tiền, chỉ cần bạn thật lòng quan tâm đến người được tặng thì mọi món quà đều sẽ mang giá trị đặc biệt.
Ngoài các hoạt động trên thì vào ngày lễ Vu Lan thường còn có các hoạt động như thả hoa đăng, gọi điện cho ông bà cha mẹ nếu ở xa, tránh sát sinh, tránh tổ chức tiệc cưới hỏi, khai trương kinh doanh,…
Từ ngàn đời xưa, yêu thương mọi người, hiếu kính ông bà cha mẹ đã là đạo lý, là phẩm hạnh, là truyền thống tốt đẹp của người Việt Nam ta. Và mùa lễ Vu Lan chính là dịp để bạn có thể bày tỏ tấm lòng của mình. Hãy dành thời gian để tham gia những hoạt động của ngày lễ đầy ý nghĩa trong năm này bạn nhé.