Mẹ và Con - Rằm tháng Giêng là một ngày lễ quan trọng trong âm lịch, đối với nhiều quốc gia Châu Á. Đặc biệt là người Việt. Vì từ xa xưa, ông bà ta đã có quan niệm rằng  "Cúng cả năm không bằng cúng Rằm tháng Giêng".

Bên cạnh mâm cỗ cúng mùng 1, mùng 2, mùng 3 Tết thì mâm cỗ cúng rằm tháng Giêng cũng không kém phần quan trọng. Tuy nhiên không phải ai cũng biết cách chuẩn bị mâm cúng đủ đầy. Cùng tham khảo ngay những thông tin sau đây để chuẩn bị mâm cúng đủ đầy nhé!

Ý nghĩa của ngày rằm tháng Giêng

Rằm tháng Giêng hay tết Nguyên tiêu có nghĩa là đêm rằm đầu tiên của năm mới. “Nguyên” có là thứ nhất, “tiêu” là đêm. Vì vậy, Tết Nguyên tiêu còn gọi là Tết Thượng Nguyên. Bởi Tết Trung Nguyên (rằm tháng Bảy) và Tết Hạ Nguyên (rằm tháng Chạp). Đây là một ngày cực kỳ quan trọng trong năm, nên có nhiều câu nói để thể hiện cho ngày lễ quan trọng này: “Cúng quanh năm không bằng rằm tháng Giêng” hay “Lễ Phật quanh năm không bằng ngày rằm tháng Giêng”.

Ngoài ra, rằm tháng Giêng hay còn được gọi là “Tết muộn” vì diễn ra ngay sau dịp Tết Nguyên đán. Nên cũng là dịp để các gia đình không may có người thân bị ốm, hay không về kịp đúng dịp Tết Nguyên đán có cơ hội đoàn viên cho gia đình. 

Trong ngày rằm tháng Giêng tùy vào điều kiện kinh tế của từng gia đình hay phong tục, tập quán của vùng miền mà mâm cỗ cúng rằm tháng Giêng sẽ khác nhau. Quan trọng nhất mâm cỗ cúng đều thể hiện tấm lòng thành kính và biết ơn của các thành viên trong gia đình đối với Phật, thánh, ông bà, tổ tiên… Nhằm cầu mong một năm mới bình an, may mắn và nhiều tài lộc.

Theo truyền thống, đêm 15/1 âm lịch (rằm tháng Giêng) ở bất cứ nơi nào dù là thành thị hay nông thôn. Đâu đâu cũng treo đèn hay kết hoa và thực hiện các nghi lễ cúng rằm.

cúng rằm tháng giêng

Mâm cỗ cúng rằm tháng Giêng

Mâm cỗ mặn cúng 15/1

Một mâm cúng  lễ mặn rằm tháng Giêng thường bao  gồm: 

  • Năm lạng thịt vai luộc 
  • Một bát canh măng 
  • Một đĩa xào thập cẩm 
  • Một đĩa nem 
  • Một đĩa rau xào 
  • Một đĩa giò 
  • Một đĩa xôi gấc 
  • Một đĩa hoa quả
  • Các vật phẩm khác như: Hương hoa vàng mã; đèn nến; trầu cau; rượu

*Trong mâm lễ cúng phải có bánh trôi hay là chè trôi nước với ý nghĩa là mong muốn mọi chuyện cả năm luôn hanh thông, trôi chảy. 

Mâm cỗ chay cúng rằm tháng Giêng 2021

Một mâm cúng lễ chay rằm tháng Giêng thường bao  gồm:

  • Ngoài cỗ mặn, một số gia đình còn chuẩn bị mâm cỗ chay cúng Phật gồm:
  • Hoa quả
  • Chè xôi
  • Các món đậu
  • Canh xào không thêm nhiều hương liệu
  • Bánh trôi nước 

Mâm cúng chay tùy loại sẽ có từ 10, 12 đến 25 món. Một điểm đặc trưng trên mâm cỗ chay là sự hiện diện và kết hợp của nhiều màu sắc tượng trưng cho ngũ hành. Dùng cơm chay trong ngày 15/1 cũng mang ý nghĩa thanh lọc và cân bằng lại cơ thể sau một năm tiêu thụ nhiều thực phẩm dầu mỡ.

Văn khấn cúng rằm tháng Giêng 2021 chuẩn nhất

Văn khấn rằm tháng Giêng ngoài trời

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn Thần.

Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị tôn thần. 

Con kính lạy Cao tằng tổ khảo, Cao tằng tổ tỷ, thúc bá đệ huynh, cô di tỷ muội nội họ ngoại.

Tín chủ (chúng) con là:…

Ngụ tại:..

Hôm nay là ngày rằm tháng Giêng năm Tân Sửu 2021, gặp tiết Nguyên tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, dâng lên trước án.

Chúng con kính mời ngày Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài Bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài linh thiêng nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.

Chúng con kính mời các các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, chư vị hương linh gia tiên nội ngoại họ… nghe lời khẩn cầu, kính mời của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.

Tín chủ con lại kính mời ông bà tiền chủ, hậu chủ tại về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành phù hộ độ trì cho gia đình chúng con được vạn sự tốt lành, bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Văn khấn gia tiên rằm tháng Giêng

Hôm nay là ngày rằm tháng Giêng năm Tân Sửu 2021

Tín chủ (chúng) con là:… ngụ tại:…

Chúng con thành tâm có lời kính mời: Nhật cung Thái Dương thiên tử tinh quân; Nam Tào, Bắc Đẩu tinh quân; Thái Bạch, Thi Tuế tinh quân; Bắc cực Tử vi Đại Đức tinh quân; Văn Xương, Văn Khúc tinh quân; Nhị thập bát tú, Ngũ hành tinh quấn; La Hầu, Kế Đô tinh quân giáng lâm trước án, nghe lời mời cẩn tấu:

Ngày rằm Nguyên tiêu, theo lệ trần tục, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả thắp nén tâm hương dâng lên trước án, kính mời các vị lai lâm hâm hưởng, phù hộ cho toàn gia chúng con luôn luôn mạnh khoẻ, mọi sự bình an, vạn sự tối lành, gia đình hoà thuận, trên bảo dưới nghe.

Đèn trời xán lạn chiếu thắp cõi trần. Xin các tinh quân lưu ân lưu phúc. Lễ tuy mọn bạc, lòng thành có dư. Mệnh vị an cư, thân cung khang thái.

Phục duy cẩn cáo!

Bài văn khấn Thổ công ngày rằm tháng Giêng

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật! 

Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần.

Con kính lạy ngài Đông Thần quân.

Con kính lạy ngài Bản gia Thổ địa Long mạch.

Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức tôn thần.

Con kính lạy ngài tiền hậu địa chủ tài thần.

Con kính lạy các tôn thần cai quản trong khu vực này.

Tín chủ (chúng) con là:.. ngụ tại:…

Hôm nay là ngày… tháng… năm…, tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả, đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Chúng con thành tâm kính mời: Ngài Kim niên đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ địa, Long mạch tôn thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức chính thần, các vị tôn thần cai quản trong khu vực này.

Cúi xin các ngài nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Những việc nên làm vào ngày rằm tháng Giêng

Bên cạnh việc chuẩn bị mâm cúng rằm tháng Giêng, thì sau đây là những việc bạn nên làm vào ngày rằm đầu năm để mọi việc suôn sẻ và vui vẻ cả năm:

Đi lễ chùa 

Đi lễ chùa vào dịp đầu năm thường mang ý nghĩa cầu mong được bình an, may mắn và khỏe mạnh. Công việc cả năm hanh thông, nên việc đi chùa vào rằm tháng Giêng là điều được khuyến khích. Khi đi chùa bạn không được sắm lễ mặn mà chỉ nên dâng đồ chay lên tam bảo ở chùa và ăn mặc nghiêm trang, kín đáo. Quan trọng nhất, các bạn cần có thái độ thành tâm và bình thản. Không mong cầu nhữn thứ vật chất… 

Làm việc thiện

Bên cạnh lễ chùa vào rằm đầu năm, làm việc thiện được xem là nghĩa cử cao đẹp của mỗi người. Điều này không chỉ giúp đỡ được người kém may mắn mà còn tạo được sự bình an trong tâm hồn của chính người trao đi. 

Phóng sinh 

Mâm cúng rằm tháng Giêng mang ý nghĩa cầu mong những điều tốt đẹp đến với cuộc sống. Vì vậy phóng sinh cũng là việc nên làm vào ngày Tết. Không quan trọng bạn phóng sinh loại vật nào, điều quan trọng là bạn cần dùng tâm để thực hiện. Nên phóng sanh ở những sông suối, hồ lớn, ao nhà chùa, đồng… Ưu tiên những nơi vắng vẻ không có người săn bắt để đảm bảo khi thả ra, các loài vật đều có thể sống được. 

Ví dụ như nếu phóng sinh cá, hãy chờ cá bơi khuất rồi đi về. Không nên cầm cả xô, hay túi nilon vứt ra ao, hồ, sông, suối. Hãy phóng sinh có ý thức và bảo vệ môi trường thì hành động tốt đẹp này mới mang ý nghĩa vốn có của nó. 

cúng tháng giêng

Hy vọng về những thông tin cúng rằm tháng Giêng trên đây các bạn sẽ hiểu hơn về nét đẹp truyền thống của nước ta. Từ đó sẽ chuẩn bị mâm cúng đủ đầy và mang đến tài lộc cho gia đình.

Bài viết liên quan