Tết nguyên đán, thời điểm mà ai cũng trông đợi nhất năm. Đây cũng chính là dịp để những người con xa quê tạm gác lại công việc và về bên gia đình. Vì vậy, 3 mùng Tết nguyên đán rất được chú trọng trong việc cúng kiếng nhằm cầu một năm bình an đủ đầy. Đây là một truyền thống đẹp của người Việt từ xưa đến nay. Sau bài cúng mùng 1 và cúng mùng 2, Mẹ và Con sẽ hướng dẫn các bạn cúng mùng 3 đúng cách.

Lễ hóa vàng

Lễ hóa vàng thường được diễn ra vào mùng 3 Tết (hay được gọi là ngày tạ âm cảnh). Tuy nhiên nhiều bạn vẫn chưa biết ý nghĩa của ngày lễ hóa vàng ngày mùng 3 Tết. Cùng tìm hiểu ý nghĩa của ngày đặc biệt này nhé!

Việt Nam không những đa dạng về dân tộc, vùng miền nên những nét văn hóa cũng rất đa dạng. Ngày lễ hóa vàng hay còn được gọi là ngày lễ tạ âm cảnh được thực hiện khác nhau ở từng nơi. Đó có thể là mùng 2, mùng 3, mùng 4, mùng 7… Tuy nhiên đa phần ngày lễ hóa vàng thường được cúng vào ngày mùng 3 Tết âm lịch. Ý nghĩa chính của ngày lễ hóa vàng là mong mọi chuyện luôn vạn sự tốt lành từ gia tiên và các vị thần. Vì vậy, cúng mùng 3 là một việc rất quan trọng trong năm.

Ý nghĩa lễ hóa vàng mùng 3 Tết

Lễ hóa vàng là lễ hóa hương vàng, vàng mã, quần áo tiễn ông bà về âm cảnh sau 3 ngày về bên con cháu đón Tết. Vì vậy, mọi người thường gọi là lễ hóa vàng mùng 3 Tết, hay là lễ cúng tiễn đưa ông bà ngày đầu năm. Lễ cúng hóa vàng thể hiện lòng tôn kính và sự cầu mong tổ tiên ban phước lành cho hậu thế gặp nhiều may mắn, sức khỏe và thịnh vượng…

Bên cạnh lễ cúng Tết, ngày lễ hóa vàng (cúng mùng 3 Tết) cũng được chú trọng rất nhiều và được xem là nét đặc trưng trong văn hóa người Việt. Tùy vào điều kiện của từng gia đình mà lễ sẽ được làm to hay nhỏ khác nhau. Mâm cúng và cách chuẩn bị cũng khác nhau.

Theo quan niệm dân gian phải có lễ tạ thì tấm lòng của gia chủ mới được chứng giám, vì vậy nhiều gia đình rất quan trọng việc cúng này trong ngày Tết. Sau khi lễ, gia chủ sẽ bắt đầu hóa vàng. Phần tiền, vàng của gia thần được hóa trước, vật dụng, tiền vàng… sẽ được hóa sau. Nơi đốt vàng mã thường kèm một cây mía dài mang ý nghĩa để làm gậy cho các linh hồn mang đồ về cõi âm.

Mâm cúng lễ hóa vàng – cúng mùng 3 Tết

Cũng giống như những mâm cúng các mùng khác sẽ tùy vào điều kiện kinh tế, văn hóa vùng miền… mà mâm cúng lễ hóa vàng cũng khác nhau. Nhưng cơ bản sẽ có những món sau:

Một mâm cỗ mặn gồm: Rượu, thịt, bánh chưng, bánh tét…
Tiền, vàng mã
Mâm ngũ quả
Hương, hoa tươi
Bánh, kẹo
Quần áo
2 cây mía

Mâm cúng mùng 3 Tết sẽ không quan trọng hóa là chay hay mặn, ít hay nhiều món ăn. Tuy nhiên nếu là mâm cúng mặn thường sẽ có con gà trống. Mâm cỗ được chuẩn bị rất trang nghiêm, đủ đầy nhằm thể hiện lòng thành kính biết ơn của con cháu cho ông bà tổ tiên.

Gà là món rất quan trọng trong mâm cúng hóa vàng, vì gà tượng trưng cho 5 đức tính của người dân Việt là: Văn – Võ – Dũng cảm – Nhân hậu – Trung tín. Vì vậy mâm cúng có gà sẽ tượng trưng cho sự tốt lành và một tương lai tốt đẹp.

Nếu bạn chọn cách cúng cỗ ngoài trời, phải đặt gà cúng lên đĩa to và bày ngay ngắn trên đĩa. Phần lòng và tiết nên để dưới bụng con gà, mỏ ngậm bông hoa hồng đỏ. Đặc biệt là phải đặt đầu gà ra đường để đón quan Hành khiển. Đây cũng là cách đặt gà mang ý nghĩa gọi mặt trời chiều vào gia đình.

Nếu bạn chọn cách cúng cỗ trong nhà, bạn nên đặt gà trên bàn thờ để đầu gà quay về hướng bát hương. Đây là tư thế được gọi là “con gà biết kêu, biết gáy, đang chầu” tức là há miệng và chân quỳ, cánh duỗi tự nhiên. Ngược lại gà hướng đầu ra ngoài thường được gọi là gà không chịu chầu.

Văn khấn hóa vàng cúng mùng 3 Tết

(Dùng khi đốt vàng mã, làm lễ hóa vàng)

– Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)

– Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương

– Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần

– Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ. Chư vị Tôn thần

– Con kính lạy Ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch Tôn thần.

– Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.

Hôm nay là ngày mùng 3 tháng giêng năm……………..

Chúng con là: …………………………………………………….tuổi…………………

Hiện cư ngụ tại……………………………………………………………………………

Thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung bày trước án. Kính cẩn thưa trình: tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ Tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.

Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc song toàn, gia đạo hưng vượng.

Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.

Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)

(Theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam)

Văn khấn lễ tạ năm mới (lễ hóa vàng)

Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)

Kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn Thần.

Ngài Đương niên, Ngài Bản cảnh Thành Hoàng, các Ngài Thổ Địa, Táo Quân, Long mạch, Tôn thần.

Các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ nội ngoài tiên linh.

Hôm nay là ngày mồng….. tháng Giêng năm………

Tín chủ chúng con…………………………………

Ngụ tại………………………………………………

Thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật phù tửu lễ nghi, cung trần trước án.

Kính cẩn thưa trình: tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ Tôn Thần, rước tiễn tiên linh trở về âm giới.

Kính xin: Lưu phúc lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm mộ, mọi chỗ tốt lành. Cháu con được giữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng. Lòng thành kính cẩn lễ bạc tiễn dâng, lượng cả xét soi. Cúi xin chứng giám.

Cẩn cáo!

Bài cúng hóa vàng ngày Tết

Hôm nay ngày….

Tức năm thứ năm mươi… Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Tại: Thôn… xã… huyện… tỉnh….

Tín chủ là:…… cùng toàn gia kính bái.

Nay nhân ngày lễ tạ.

Kính cẩn sắm một lễ gồm….

Gọi là lễ mọn lòng thành, kính dâng lên:

Đông trù Tư mệnh Táo phủ thần quân, bản gia tiên sư, bản viên thổ công, liệt vị tôn thần.

Trước linh vị của:

Hiển:

…

Và các vị tổ bá, tổ thúc, tổ cô, cùng các vong linh phụng thờ theo tiên tổ.

Kính cẩn thưa rằng:

Tiệc xuân đã mãn

Lễ tạ kính trình

Rước tiễn tiên linh

Lại về âm giới

Buổi đầu năm mới

Toàn gia mong đợi

Lưu phúc lưu ân

Kính cáo tôn thần

Phù trì phù hộ

Dương cơ âm mộ

Mọi chỗ tốt lành

Con cháu an ninh

Vận hành khang thái.

Cẩn cáo!

Ghi chú:

– Đối với bàn thờ chung cho cả gia thần và gia tiên thì khấn gia thần trước, gia tiên sau. Nếu thờ gia thần ở bàn thờ riêng thì tách riêng ra hoặc thắp hương trước, rồi khấn chung một lượt ở gian chính thờ gia tiên.

(Theo Tập văn cúng gia tiên – Nhà XB Văn hoá Dân tộc).

Tết Nguyên đán là một dịp đặc biệt để gia đình quây quần bên nhau và chia sẻ những câu chuyện đã trải qua một năm. Bên cạnh đó, đây còn là dịp để các thành viên trong gia đình thể hiện lòng thành kính lên gia tiên. Hy vọng với những gợi ý mâm cúng mùng 3 trên đây, các bạn sẽ có thêm kiến thức để mâm cúng của gia đình thêm đầy đủ.