Giai đoạn sơ sinh là giai đoạn trẻ phải học rất nhiều để hoàn thiện dần các giác quan và bộ phận cơ thể. Vậy trong phương pháp dạy con kiểu Nhật, để trẻ sơ sinh phát triển hoàn chỉnh các giác quan trong đó có thính giác và thị giác, các bố mẹ Nhật đã chọn cách giáo dục con cái như thế nào? Thực hiện ra sao? Trải qua các giai đoạn gì?
Theo phương pháp dạy con kiểu Nhật, để trẻ sơ sinh hoàn thiện thính giác và thị giác, phải trải qua ít nhất 4 năm, từ 0 – 4 tuổi.
1. Về thị giác
Để phát triển thị giác cho trẻ sơ sinh, mẹ Nhật luôn để tâm tới việc cho trẻ sinh hoạt trong một môi trường đầy màu sắc, bằng cách trang trí những bức tranh phong cảnh nổi tiếng trên thế giới; kệ, giá sách được bày biện bằng những món đồ chơi có sắc màu tươi sáng, những khối hình gỗ đầy sắc màu để trẻ ý thức với việc nhận biết màu sắc bằng những vật xung quanh từ khi mới lọt lòng.
Xây dựng không gian nhiều màu sắc giúp trẻ ý thức được việc nhận biết màu sắc từ khi lọt lòng (Ảnh minh họa).
Theo các chuyện gia, màu sắc trẻ sơ sinh thích nhất là màu trắng và đen. Vì trẻ chưa được 9 tháng tuổi thì hệ thần kinh thị giác chưa phát triển hoàn chỉnh, chưa thể phân biệt các màu sắc đỏ, xanh, vàng. Do đó, khi trẻ dưới một tháng tuổi, mỗi ngày mẹ Nhật sẽ dành cho trẻ 3 phút để trẻ nhìn hình kẻ ka-rô đen trắng giúp tăng khả năng tập trung của trẻ. Mới đầu, có thể là nhìn trong 5 giây, rồi tăng dần thời gian. Việc tập trung nhìn vào bảng màu trắng đen giúp trẻ phân biệt mảng màu sáng tối, tương phản.
Nếu đến 6 tháng tuổi mà trẻ chán nhìn hình kẻ vằn ngang và ô kẻ ka-rô đen trắng thì đổi sang họa tiết có ô kẻ ka-rô nhỏ hơn. Lúc này, với những trẻ tỏ ra không thích thú với việc nhìn ô đen trắng, có thể dừng việc cho trẻ nhìn trong một thời gian.
Sau một thời gian trẻ đã quen với màu đen – trắng, mẹ nhật sẽ giúp bé nhận biết các màu sắc khác bằng cách treo những ô chữ có bảng màu khác nhau. Thông thường, sẽ bằng đầu bằng những ô chữ có màu đỏ. Vì hầu hết trẻ sơ sinh đều thích thú với những đồ vật có màu đỏ. Khi thay bé quen với màu đỏ và không còn thích thú với những vật dụng đó, mẹ Nhật sẽ lần lượt đổi sang các màu khác.
2. Về thính giác
Theo cách dạy con kiểu Nhật, mẹ Nhật luôn khuyến khích cho trẻ nghe nhạc từ khi mang thai. Sau khi trẻ sinh ra, hằng ngày nên cho em trẻ nghe những bản nhạc có chọn lọc. Nên để trẻ nghe những bản nhạc nhẹ nhàng với âm lượng vừa phải. Mỗi lần chỉ nghe tối đa từ 15 đến 30 phút. Nếu để trẻ tiếp xúc quá lâu với các loại băng, đĩa nhạc, thính giác của trẻ sẽ quen với loại âm thanh đó và không có biểu hiện cảm xúc khi tiếp xúc với tiếng nói thật của mọi người xung quanh. Khi cho trẻ nghe nhạc, nên cho trẻ đứng trên đầu gối mẹ, 2 tay mẹ giữ nách trẻ, hơi nhấc trẻ lên cho chân không chạm tới gối mẹ, rồi lại đặt xuống cho chân trẻ chạm tới gối mẹ. Đu đưa từ sau ra trước theo nhịp nhạc.
Tuy nhiên, trong quá trình phát triển thính giác ở trẻ sơ sinh, với mẹ Nhật, quan trọng nhất vẫn là việc dành thời gian nói chuyện nhiều với trẻ từ khi lọt lòng. Mẹ nên nói chuyện với trẻ bất cứ khi nào có thể bằng giọng thì thầm, thủ thỉ. Với cách này, không chỉ giúp trẻ phát triển thính giác mà còn tăng sợi dây liên kết giữa mẹ và trẻ cũng như thức đẩy sự phát triển hệ ngôn ngữ ở trẻ.
Để trẻ phát triển thính giác hoàn chỉnh, quan trọng nhất vẫn là việc dành nhiều thời gian trò chuyện cùng trẻ (Ảnh minh họa).
Một giải pháp trong lúc mẹ bận rộn không thể trò chuyện cùng con là mẹ có thể treo đồ chơi trên cũi để trẻ quan sát. Đó có thể là những vật dụng quen thuộc đủ kích cỡ và màu sắc. Những vật dụng đó khi va chạm sẽ tạo nên những âm thanh. Vừa giúp trẻ làm quen với màu sắc, vừa giúp trẻ nhận biết âm thanh.
Đối với trẻ sơ sinh, hầu hết các giác quan đều chưa hoàn thiện và cần một thời gian dài để phát triển toàn diện. Bó mẹ có thể tham khảo cách dạy con kiểu Nhật để có thể tham gia vào việc giúp con trẻ phát triển thính giác và thị giác đạt được mốc phát triển bình thường ở trẻ em.
