Triệt tiêu bạo lực học đường không chỉ là trách nhiệm của gia đình, của trường học và còn là trách nhiệm của toàn xã hội. Hãy cùng Tạp chí Mẹ và Con cùng chung tay để con trẻ không bị ảnh hưởng xấu sức khoẻ tinh thần, ảnh hưởng môi trường học tập và cộng đồng xung quanh.
Thực tế, nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết rằng, bạo lực học đường đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng trên toàn thế giới và không chỉ xuất hiện ở các nước đang phát triển mà còn ở các nước phát triển. Theo nghiên cứu của tổ chức này, khoảng 150 triệu học sinh từ lứa tuổi 13 đến 15 trên toàn cầu đã từng bị bạo lực học đường, tương đương với 1 trong 3 học sinh trên toàn cầu.
Tại Việt Nam, nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Giáo dục Việt Nam cho biết, tới 50% học sinh từ lớp 6 đến lớp 12 đã từng trải qua kinh nghiệm bị bạo lực học đường, trong đó có 10% là trường hợp bị bạo lực nặng. Giải quyết vấn đề bạo lực học đường là cần thiết để tạo ra một môi trường học tập an toàn, lành mạnh và thuận lợi cho sự phát triển của các em học sinh.
Nguyên nhân của nạn bạo lực học đường
Nguyên nhân của bạo lực học đường rất đa dạng và phức tạp, bao gồm cả những yếu tố cá nhân và xã hội. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến của bạo lực học đường mà bạn có thể tham khảo nhằm tìm ra biện pháp xử lý phù hợp:
- Vấn đề gia đình: Những học sinh có gia đình không hạnh phúc, thiếu tình cảm, thiếu sự quan tâm và giáo dục đầy đủ có thể trở nên cô đơn, tự ti và bị thiếu tự tin. Những vấn đề này có thể dẫn đến hành vi bạo lực và khó khăn trong việc hòa đồng với những người khác.
- Không đủ kỹ năng giải quyết xung đột: Nhiều học sinh không được học cách giải quyết xung đột và quản lý cảm xúc nên khi bị xúc phạm hoặc bị đối xử bất công, họ có thể trả đũa bằng cách sử dụng bạo lực với người khác.
- Áp lực học tập: Áp lực học tập là một vấn đề phổ biến trong xã hội hiện đại, không ít học sinh đang phải đối mặt với áp lực về việc đạt được thành tích cao, điều này có thể dẫn đến tình trạng căng thẳng và khó chịu nên sử dụng bạo lực là cách để giải toả áp lực của mình.
- Tác động từ xã hội: Một số học sinh có thể bị tác động bởi những giá trị và hành vi xã hội tiêu cực, ví dụ như xem phim, video bạo lực, chơi game có nội dung bạo lực hoặc được tiếp xúc với những người có hành vi bạo lực.
- Thiếu sự giám sát và kiểm soát của người lớn: Nếu không có sự giám sát và kiểm soát của người lớn, những hành vi bắt nạt và bạo lực học đường có thể phát triển trở thành thói quen xấu.
Hậu quả và cách giải quyết bạo lực học đường
Bạo lực học đường có thể gây ra nhiều hậu quả tiêu cực đối với cả nạn nhân và người thực hiện hành vi bạo lực, cụ thể:
- Đối với nạn nhân: dẫn đến nhiều hậu quả về tâm lý và sức khỏe, có thể trở nên tự ti, lo lắng, sợ hãi, mất tự tin và khó tập trung vào học tập. Nạn nhân cũng có thể trở nên cô đơn và bị cô lập trong xã hội, hay gây ra thương tích và chấn thương về thể chất cho nạn nhân, đặc biệt là khi hành vi bạo lực được thực hiện bằng vũ lực hoặc các vật dụng có thể gây nguy hiểm. Tệ hơn là tình trạng loạn thần, đưa đến hành vi tự tử và tổn thương tâm lý của học sinh.
- Đối với kẻ thực hiện hành vi bạo lực học đường: có thể bị tước quyền sử dụng các dịch vụ giáo dục và cảnh giác từ cộng đồng, tạo ra ảnh hưởng xấu đến tương lai. Hơn nữa, việc thực hiện hành vi bạo lực sẽ làm tăng cường cảm giác tự hào và sự ủng hộ từ các đồng lứa khác có vẻ tinh thần “bạn bè tao là đồng bọn”. Trong tương lai, học sinh thực hiện bạo lực có thể tiếp tục thực hiện các hành vi bạo lực trong các tình huống khác khó lường hơn.
Để giải quyết vấn đề bạo lực học đường, cần phải áp dụng nhiều giải pháp đồng thời để tăng khả năng thành công. Dưới đây là một số cách mà chúng tôi chia sẻ từ kinh nghiệm thực tế và đúc kết từ những lời khuyên của chuyên gia tâm lý để giải quyết vấn đề bạn có thể tham khảo như sau:
- Tăng cường giáo dục và huấn luyện: Giáo dục và huấn luyện đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu bạo lực học đường. Các trường học cần đưa ra các chương trình giáo dục và huấn luyện về kỹ năng xử lý mâu thuẫn, giải quyết vấn đề, tăng cường sự hiểu biết và nhận thức của học sinh về tác động của hành vi bạo lực đến mọi người xung quanh.
- Tạo môi trường học tập an toàn: Môi trường học tập an toàn và thân thiện sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ xảy ra bạo lực học đường. Các trường học cần đảm bảo môi trường học tập an toàn, tránh những hành vi kỳ thị, đánh đập, chế nhạo hay bắt nạt đối với học sinh.
- Tăng cường tầm nhìn và giám sát của giáo viên và nhân viên trường học: Giáo viên và nhân viên trường học cần tăng cường giám sát và theo dõi hành vi của học sinh, cần sớm phát hiện và can thiệp kịp thời khi có dấu hiệu của hành vi bạo lực học đường.
- Đưa ra hình phạt và biện pháp giáo dục: Các trường học và tổ chức thanh niên cần đưa ra các biện pháp giáo dục phù hợp để giúp học sinh nhận thức được tác hại của hành vi bạo lực và tìm kiếm cách giải quyết mâu thuẫn một cách hòa bình.
Bên cạnh những giải pháp trên, yếu tố quan trọng nhất cần được chú ý đến để giải quyết vấn đề bạo lực học đường đó là sự chia sẻ và lắng nghe từ bậc làm cha mẹ. Phụ huynh cần tiếp cận với con cái mình một cách chân thành và lắng nghe những khó khăn, suy nghĩ, cảm xúc của con, cần tạo ra một môi trường thân thiện và cởi mở để con có thể chia sẻ về những vấn đề đang gặp phải.
Song song đó, phụ huynh cũng cần tìm hiểu thêm về vấn đề bạo lực học đường và các biện pháp giải quyết, cùng con tham gia hoặc hỗ trợ các chương trình giáo dục và huấn luyện tại trường học và các tổ chức từ xã hội. Sự hợp tác chặt chẽ giữa trường học, bậc làm cha mẹ và xã hội cùng học sinh sẽ giúp tăng cường nhận thức và giảm thiểu nguy cơ xảy ra bạo lực học đường đáng kể.
Những điều cần tránh khi giải quyết bạo lực học đường
Để giải quyết vấn đề bạo lực học đường một cách hiệu quả, bạn cần lưu ý tránh phạm những hành động sau:
- Bỏ qua vấn đề: Không được cho rằng việc bạo lực học đường là điều bình thường và bỏ qua vấn đề này. Việc bỏ qua sẽ khiến cho tình hình trở nên tồi tệ hơn và ảnh hưởng đến sự phát triển của các em học sinh.
- Lên án và trách móc: Không nên lên án và trách móc hành vi của học sinh bạo lực. Thay vì đánh giá và phán xét hành vi của học sinh, chúng ta nên tìm hiểu nguyên nhân và cố gắng giải quyết vấn đề.
- Giải quyết một mình: Không nên giải quyết vấn đề bạo lực học đường một mình. Đây là vấn đề cần sự tham gia và giúp đỡ từ nhiều bên, bao gồm các giáo viên, phụ huynh và cả cộng đồng xung quanh.
- Sử dụng hình phạt quá nặng: Không nên sử dụng hình phạt quá nặng hoặc trừng phạt một cách không công bằng đối với học sinh. Thay vì đơn giản là trừng phạt, chúng ta nên tìm cách giúp học sinh nhận ra hành vi của mình và tìm cách giải quyết vấn đề.
- Chỉ tập trung vào học sinh bị bạo lực: Không nên chỉ tập trung vào học sinh bị bạo lực mà bỏ qua các học sinh khác, tất cả học sinh đều cần được chăm sóc và giúp đỡ để có thể phát triển tốt nhất.
Giải quyết vấn đề bạo lực học đường là một nhiệm vụ quan trọng của toàn xã hội, đòi hỏi sự đồng lòng của các bên liên quan như trường học, phụ huynh, cộng đồng và chính quyền địa phương. Chỉ khi chúng ta cùng nhau tìm ra các giải pháp hợp lý và áp dụng một cách đồng bộ và chặt chẽ, chúng ta mới có thể xây dựng được một môi trường học tập an toàn, lành mạnh và thân thiện cho các em học sinh.
Hy vọng những chia sẻ trên hữu ích với tất cả mọi người, hãy mang đến cho con em mình một tương lai tươi sáng và cuộc sống hạnh phúc nhé!