Bệnh thủy đậu thường dễ lây lan và tuy là bệnh lành tính nhưng việc điều trị sai cách vẫn có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Do đó, khi trẻ bị thủy đậu, bố mẹ không nên chủ quan mà cần theo dõi tình trạng sức khỏe của con thường xuyên để đảm bảo con được chăm sóc tốt nhất.
Thủy đậu ở trẻ em là gì?
Bệnh thủy đậu là một bệnh nhiễm trùng cấp tính khi nhiễm viru herpes zoster có kích thước 150-200nm. Virus thủy đậu có thể sống trong vảy thủy đậu trong không khí đến vài ngày và dễ bị tiêu diệt khi tiếp xúc với thuốc sát khuẩn. Trẻ em dưới 15 tuổi có nguy cơ bị thủy đậu cao hơn.
Tại Việt Nam, tỷ lệ người bệnh mắc thủy đậu tương đối cao (lên đến hơn 31.000 trường hợp trong năm 2018). Đặc biệt bệnh thường bùng phát vào thời điểm giao mùa và xuất hiện ở những khu vực đông dân cư.
Nhiều người cho rằng, trẻ bị thủy đậu không cần phải lo lắng bởi đây chỉ là bệnh ngoài da và biến chứng chỉ để lại sẹo thủy đậu trên da, gây mất thẩm mỹ. Tuy nhiên, mụn nước do thủy đậu có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ, để lại nhiều biến chứng nặng nề như co giật, viêm phổi, viêm não, rối loạn tâm thần,… hay thậm chí là tử vong.
Bệnh thủy đậu có thể lây truyền qua đường hô hấp khi người bệnh nói chuyện, ho, hắt hơi,… Với trẻ em, hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, thường xuyên sinh hoạt cùng nhiều bạn bè ở nhà trẻ, trường học,… sẽ có nguy cơ bị thủy đậu cao hơn.
Đặc biệt, trẻ bị thủy đậu thường là trẻ ở trẻ em là bệnh lây truyền qua đường hô hấp, rất dễ lây lan thông qua giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện.
Với trẻ em chưa được tiêm phòng vắc xin khi cùng sinh hoạt chung ở môi trường như nhà trẻ, trường học,… thủy đậu dễ lây qua việc tiếp xúc với các vật dụng chung như đồ chơi hoặc vật dụng cá nhân.
Trẻ em với hệ miễn dịch chưa hoàn thiện nên là đối tượng dễ bị tấn công bởi virus thủy đậu. Bên cạnh đó, trẻ còn quá nhỏ để tự bảo vệ mình trước các tác nhân có thể gây bệnh khi tiếp xúc ở môi trường xung quanh, vì vậy trẻ có thể thoải mái chơi chung, ăn, ngủ cùng các bạn điều này vô tình khiến bệnh dễ lây lan hơn.
Triệu chứng trẻ bị thủy đậu
Khi trẻ bị thủy đậu, bạn sẽ thấy trên bề mặt da của trẻ có nhiều mụn nước màu đỏ li ti rải rác. Ngoài ra, với 4 giai đoạn bệnh thì trẻ bị thủy đậu sẽ có những biểu hiện khác nhau, cụ thể:
- Giai đoạn ủ bệnh: Khoảng 14-16 ngày và phát triển trong khoảng 10-21 ngày sau khi trẻ tiếp xúc với mầm bệnh thủy đậu. Giai đoạn ủ bệnh thường không có bất kỳ triệu chứng gì.
- Giai đoạn khởi phát: Sau giai đoạn ủ bệnh, người bệnh sẽ bước qua giai đoạn khởi phát với những triệu chứng như uể oải, chán ăn, sốt nhẹ hoặc có nổi hạch sau tai, viêm họng. Các triệu chứng thường không đặc thù nên phụ huynh khó biết đây là dấu hiệu trẻ bị thủy đậu mà thường nghĩ đến việc trẻ bị cảm cúm thông thường.
- Giai đoạn phát bệnh: Khi vào giai đoạn phát bệnh, các triệu chứng bắt đầu rõ rệt hơn. Trên da của trẻ sẽ bắt đầu có những chấm đỏ li ti và dần chuyển thành mụn nước, từ màu trong đến hóa đục. Mụn nước có thể nổi ở một vài vùng cụ thể như mặt, lưng, ngực,… rồi lan ra khắp cơ thể, nếu không cẩn thận thì mụn nước sẽ bị vỡ ra và làm tăng nguy cơ bội nhiễm.
- Giai đoạn hồi phục: Thời gian hồi phục cho trẻ bị thủy đậu là từ 7-10 ngày kể từ khi có triệu chứng bệnh. Lúc này, những nốt mụn nước trên da của trẻ sẽ dần khô lại và đóng vảy.
Biến chứng bệnh thủy đậu ở trẻ em
Không nên chủ quan khi trẻ bị thủy đậu bởi việc điều trị sai cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như:
- Viêm khớp
- Nhiễm trùng máu
- Viêm phổi
- Viêm gan
- Viêm não
- Mất điều hòa tiểu não
- Nhiễm trùng da và mô mềm
Những trường hợp trẻ bị thủy đậu, sau này trẻ có thể bị zona thần kinh (bệnh giời leo) do virus thủy đậu vẫn còn tồn tại trên da. Ngoài ra, trường hợp trẻ sơ sinh bị thủy đậu do mẹ mắc thủy đậu khi mang thai thì trẻ còn có nguy cơ mắc bệnh zona, bị dị tật ở mắt, sẹo da, chậm phát triển, đầu nhỏ,…
Cách chữa bệnh thủy đậu ở trẻ em
Điều trị thủy đậu ở trẻ
Khi trẻ bị thủy đậu, bố mẹ không nên để trẻ ở nhà mà cần đưa con đến bệnh viện để thăm khám và bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng sức khỏe của trẻ để tư vấn xem có nên cho trẻ chăm sóc tại bệnh viện hay có thể chăm sóc tại nhà. Trong trường hợp trẻ được chăm sóc tại nhà, cần lưu ý tuân theo đúng chỉ dẫn và phác đồ điều trị mà bác sĩ tư vấn.
Theo đó, trẻ sẽ được sử dụng dung dịch xanh methylen hoặc thuốc tím 1/4000 để thoa trên những nốt thủy đậu, tránh cho mụn nước bị vỡ ra. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể kê thuốc hạ sốt, thuốc kháng sinh, giảm đau và vitamin cho trẻ tùy theo biểu hiện bệnh và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Lưu ý khi chăm sóc trẻ bị thủy đậu
Khi trẻ tiếp xúc với những trẻ bị thủy đậu thì dù chưa có biểu hiện ngoài da nhưng có thể là thời kỳ ủ bệnh. Do đó vẫn nên cho trẻ đến thăm khám để được điều trị trong thời gian sớm nhất.
Trong quá trình chăm sóc trẻ bị thủy đậu, cần lưu ý cố gắng ngăn cho trẻ gãi trên da vì có thể gây bội nhiễm da. Ngoài ra, nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào thì nên đưa trẻ đến bệnh viện để được kiểm tra.
Bên cạnh đó, cần lưu ý:
- Chọn trang phục thoáng mát, mềm mại, thấm hút mồ hôi tốt. Ưu tiên trang phục rộng rãi, không cọ sát da của trẻ
- Cắt móng tay, móng chân cho trẻ và có thể dùng bao tay vải để tránh trẻ tự cào làm vỡ nốt phỏng nước
- Tránh để trẻ tiếp xúc với người khác cho đến khi nốt phỏng nước đóng vảy và không có thêm các nốt phỏng mới
- Phụ huynh phải đeo khẩu trang và vệ sinh tay, chân bằng xà phòng ngay khi tiếp xúc với trẻ
- Cho trẻ bị thủy đậu ăn thức ăn mềm lỏng, uống nhiều nước
- Để trẻ tắm nước ấm, thường xuyên vệ sinh răng miệng và tai mũi họng bằng nước muối sinh lý
- Thoa thêm kem dưỡng da dịu nhẹ cho trẻ
Cách phòng ngừa bệnh thủy đậu ở trẻ em
Để phòng ngừa trẻ bị thủy đậu, tốt nhất là hạn chế tối đa việc trẻ tiếp xúc với người bệnh và để trẻ được tiêm phòng vắc xin ngừa thủy đậu một cách đầy đủ nhất.
Bên cạnh đó, tập cho trẻ có thói quen vệ sinh tay thường xuyên (trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi dùng các vật dụng công cộng,…). Ngoài ra, nên thường xuyên dọn dẹp nhà cửa, sát khuẩn các vật dụng mà trẻ sử dụng như đồ chơi của trẻ để tránh lây lan bệnh thủy đậu ở trẻ em.
Trẻ bị thủy đậu vẫn có thể để lại những biến chứng nguy hiểm. Do đó, đừng chủ quan khi thấy trên da của trẻ nổi những nốt đỏ li ti bạn nhé!