Khi kết hôn, hai người không chỉ chia sẻ tình yêu, niềm vui, nỗi buồn mà còn chia sẻ tài sản, trách nhiệm và quyền lợi. Để đảm bảo rằng mọi thứ sẽ được giải quyết công bằng và minh bạch trong trường hợp có xảy ra ly hôn, nhiều cặp đôi đã lựa chọn lập hợp đồng hôn nhân trước khi cưới.

Bài viết dưới đây sẽ trả lời các vấn đề: Hợp đồng hôn nhân là gì? Hiệu lực pháp lý của hợp đồng tiền hôn nhân? Có nên lập hợp đồng hôn nhân không?

Hợp đồng hôn nhân là gì?

Hợp đồng hôn nhân là một loại hợp đồng dân sự do hai bên tự nguyện thỏa thuận về các quyền và nghĩa vụ của mình trong hôn nhân, đặc biệt là về tài sản và con cái. Hợp đồng hôn nhân không phải do hai bên không có tình cảm với nhau. Nhiều cặp đôi chọn lập hợp đồng cho rằng đây chỉ là một cách để bảo vệ quyền lợi của mỗi người trong trường hợp có xảy ra mâu thuẫn gia đình hoặc ly hôn.

Những lợi ích khi lập hợp đồng tiền hôn nhân

Hợp đồng tiền hôn nhân có nhiều lợi ích, đặc biệt là khi đời sống vợ chồng gặp khó khăn hoặc tan vỡ. Đây là những điểm tốt khi có hợp đồng tiền hôn nhân:

Hạn chế mâu thuẫn, tranh chấp

Khi lập hợp đồng hôn nhân, hai bên sẽ thỏa thuận trước về cách phân chia tài sản và quyền nuôi con trong trường hợp ly hôn. Tưởng như quá rạch ròi, lo xa nhưng đây là điều giúp giảm những tranh chấp khi vợ chồng không còn muốn chung sống. Lúc này, hợp đồng hôn nhân sẽ giúp giảm chi phí, thời gian cũng như áp lực tâm lý khi phải ra tòa án giải quyết.

Hợp đồng hôn nhân giúp hạn chế việc tranh chấp, xung đột xảy ra giữa các cặp đôi

Bảo vệ quyền lợi của mỗi bên

Trong hợp đồng hôn nhân, các cặp đôi có thể thỏa thuận nhiều vấn đề với nhau. Điều này đòi hỏi sự đồng thuận từ cả hai bên từ trước khi kết hôn. Thống nhất về việc chi tiêu, kế hoạch sinh con, nuôi dạy con cái,… cũng rất quan trọng. Hợp đồng góp phần bảo vệ quyền lợi của mỗi bên trong hôn nhân, đồng thời cũng giúp hai bên có trách nhiệm với nhau và với gia đình.

Minh bạch và tôn trọng

Ngược với suy nghĩ của nhiều người, hợp đồng hôn nhân là căn cứ thể hiện sự chia sẻ, thấu hiểu và tôn trọng lẫn nhau. Đây là thỏa thuận tự nguyện, minh bạch và công bằng giữa hai bên. Hợp đồng hôn nhân sẽ giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho cuộc sống hôn nhân nhờ hiểu rõ hơn về những mong muốn, kỳ vọng và cam kết của đối phương.

Cách lập hợp đồng hôn nhân

Thời điểm lập hợp đồng hôn nhân

Hợp đồng hôn nhân có thể được lập bất cứ lúc nào trước khi kết hôn hoặc sau khi kết hôn, miễn là hai bên đều đồng ý và có đủ năng lực hành vi dân sự. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia luật khuyên rằng nên lập hợp đồng hôn nhân trước khi kết hôn, bởi lúc này hai bên chưa bị ràng buộc và sẽ khách quan hơn khi thỏa thuận về các quyền và nghĩa vụ của mình.

Nội dung thỏa thuận trong hợp đồng hôn nhân

Hợp đồng hôn nhân là một loại hợp đồng tự do. Nghĩa là hai bên có thể thỏa thuận về bất kỳ nội dung nào mà không vi phạm pháp luật, đạo đức xã hội và quyền lợi của người khác. Một số nội dung thường được đề cập gồm:

Về tài sản: Thỏa thuận về cách xác định, phân loại, quản lý, sử dụng và phân chia tài sản chung hoặc riêng của mình trong hôn nhân và trong trường hợp ly hôn. Tài sản có thể bao gồm bất động sản, động sản, tiền bạc, quyền sở hữu trí tuệ, quyền thừa kế, quyền lợi từ các hợp đồng, quyền lợi từ các chế độ bảo hiểm, hưu trí…
Về con cái: Hai bên sẽ thỏa thuận về các quyền và nghĩa vụ liên quan đến con cái trong hôn nhân và trong trường hợp ly hôn.
Về các quyền và nghĩa vụ khác: Thỏa thuận này thường là về việc chăm sóc, quan tâm nhau, tham gia xây dựng và duy trì gia đình, chia sẻ trách nhiệm trong việc quản lý gia đình, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại nếu vi phạm hợp đồng hôn nhân…

Hiệu lực của hợp đồng hôn nhân ở Việt Nam

Hợp đồng hôn nhân là một loại hợp đồng dân sự có hiệu lực đối với hai bên ký kết và người thứ ba có liên quan. Hợp đồng có hiệu lực từ ngày ký kết, trừ khi hai bên thỏa thuận khác. Hợp đồng sẽ mất hiệu lực trong các trường hợp sau:

Do một trong hai bên không đủ năng lực hành vi dân sự, bị lừa dối, bị ép buộc, bị lợi dụng hoặc vi phạm pháp luật, đạo đức xã hội khi ký kết hợp đồng hôn nhân.
Bị hủy bỏ do hai bên thống nhất hủy bỏ và có văn bản xác nhận.
Bị hủy bỏ do một trong hai bên yêu cầu hủy bỏ và có quyết định của toà án xác nhận.
Do hôn nhân của hai bên bị hủy bỏ hoặc chấm dứt theo quy định của pháp luật.

Có nên lập hợp đồng tiền hôn nhân không?

Việc có nên lập hợp đồng tiền hôn nhân hay không là một câu hỏi khó trả lời. Quyết định này phụ thuộc vào tình cảm, luật pháp sở tại, tình huống gia đình của từng cặp đôi. Bạn có thể suy xét các yếu tố sau:

Có sự chênh lệch tài sản lớn.
Có con riêng hoặc cả hai có kế hoạch sinh con.
Lập hợp đồng tiền hôn nhân nếu bạn có những mong muốn, kỳ vọng và cam kết rõ ràng với đối phương.
Kiến thức về pháp luật, quản lý tài chính, tâm lý cũng như sự hỗ trợ từ người có chuyên môn.

Hợp đồng hôn nhân là một loại hợp đồng dân sự có nhiều lợi ích cho cả hai bên khi kết hôn. Việc lập hợp đồng tiền hôn nhân không phải hành vi trái đạo đức và hoàn toàn được luật pháp chấp thuận. Nếu có nhu cầu, bạn nên có sự tư vấn của luật sư chuyên môn để đảm bảo rằng hợp đồng hôn nhân của bạn là phù hợp cả về tình lẫn lý.