Trồng rau trong thùng xốp rất thích hợp với những hộ có ban công, sân thượng, sân vườn trống trải. Cách làm này vừa giúp cải thiện môi trường, vừa đảm bảo được gia đình có nguồn thực phẩm an toàn vệ sinh. Hãy cùng tham khảo những mẹo sau đây của Tạp chí Mẹ&Con để biến khoảng sân nhà đầy nắng thành vườn rau xanh mát ngay nào:
Những vật liệu cần để thiết kế vườn rau sân thượng
Thùng xốp
Tùy theo diện tích của sân thượng hoặc mảnh sân trống bạn muốn trồng rau khoảng bao nhiêu mà chọn thùng cho phù hợp. Tuy thế, bạn đừng quên chọn những loại thùng xốp phù hợp với loại cây để rễ phát triển tốt. Ngoài ra, bạn cũng có thể tận dụng những chiếc thùng xốp có sẵn, cũ hoặc mua những loại thùng nhiều kích cỡ, thích hợp trồng nhiều loại rau.
Đất trồng hữu cơ, phân vi sinh
Bạn có thể tìm mua ở những đại lý, trại cây và tham khảo thêm về số lượng thùng xốp mình có xem cần khoảng bao nhiêu đất để tránh trường hợp mua quá dư sẽ lãng phí, mua quá ít sẽ tốn thời gian. Bên cạnh đó, bạn cũng đừng lấy đất phù sa, những loại đất thịt ngoài vườn. Bởi lẽ, những loại đất tự nhiên này cần phải thêm công đoạn phơi và khử độc sau đó mới cho đất vào trước khi trộn phân và đưa vào sử dụng được.
Hạt giống
Bạn nên mua hạt giống ở những cơ sở chuyên kinh doanh hạt giống rau sạch đáng tin cậy. Tham khảo xem có phù hợp với chất lượng đất, phân bón có sẵn của mình hay không. Đồng thời, bạn cũng nên nhờ chủ cửa hàng tư vấn về tỷ lệ nảy mầm của hạt giống là bao nhiêu phần trăm. Tốt nhất là ạn nên mua nhiều loại để thiết kế được khu vườn rau sân thượng được đa dạng, phong phú hơn.
Một vài gợi ý lý tưởng để bạn có thể chọn hạt giống yêu thích là cải ngọt, xà lách, mồng tơi, rau ngò, húng cây, húng quế… Bên cạnh đó, bạn cũng nên chọn một vài loại rau có dây leo cho sân vườn thêm sinh động nhé.
Mùn cưa cho vườn rau sân thượng
Mùn cưa có tác dụng giữ nước cho cây, nên bạn có thể tham khảo mua ở các cửa hàng bán vật tư trồng rau. Tuy nhiên, bạn không nên mua ở những xưởng gỗ, vì chất lượng mùn cưa ở đây kém, cần phải tốn công xử lý. Hãy ưu tiên những loại mùn cưa đã qua xử lý để cây có được hấp thụ dinh dưỡng tốt và nhanh nhất.
Dụng cụ hỗ trợ
Để thiết kế vườn rau sân thượng, bạn sẽ không thể bỏ qua những dụng cụ hỗ trợ. Bạn có thể tìm mua những loại vật dụng này ở các cửa hàng vật tư, cửa hàng đồ nhựa.
Một số vật dụng không thể thiếu như:
- Bình xịt nước (dạng tia)
- Xẻng nhỏ xới đất
- Que nhọn để dùi thùng xốp
- Bìa đậy khay.
Lưu ý “nho nhỏ”: Bạn nên lựa chọn kỹ, trang bị cho mình những kiến thức nền trước khi đi mua sắm các vật liệu trên. Hiểu và nắm chắc được những nguồn gốc xuất xử để đảm bảo chất lượng cho vườn rau của mình. Bên cạnh đó, bạn cũng nên dùng nước tonic tảo biển. Đây là loại nước giúp cung cấp thêm các chất dinh dưỡng cho cây tăng trưởng toàn diện.
Bắt tay vào thiết kế vườn rau sân thượng
Bước 1: Dùi lỗ thùng xốp, làm đất
Bước đầu tiên, bạn dùng các que nhọn đã chuẩn bị và tiến hành dùi thành các lỗ nhỏ ở đáy và bên cạnh thùng xốp theo hàng với những khoảng cách đều nhau. Điều này giúp đất có thể thoát nước dễ dàng. Khi hoàn thành, bạn đặt những thùng xốp lên giá đỡ hoặc những miếng nhựa thủng. Nếu không, bạn có thể dùng các viên gạch vuông xếp lại và đặt thùng xốp lên trên.
Tiếp theo, bạn tiến hành trộn đất hữu cơ và phân vi sinh theo đúng như tỷ lệ được hướng dẫn trên bao bì của nhà sản xuất. Sau đó đổ chúng vào khoảng ¾ thùng xốp. Bạn nên cẩn thận, lấp kín quá sẽ dễ làm rau bị úng nước. Tốt hơn, bạn có thể chuẩn bị một tấm lưới lọc cá kiểng và lót vào trong thùng xốp trước khi đổ hỗn hợp phân bón vào. Điều này sẽ giúp cây có thể thoát nước dễ dàng nhưng vẫn giữ lại được đất và chất dinh dưỡng cho cây.
Bước 2: Gieo hạt
Với hạt giống, bạn nên lựa chọn kỹ lưỡng những hạt giống tốt, loại bỏ hạt xấu, lép trước khi trồng. Những hạt giống đã được lựa chọn mang đi rửa sạch cho ướt đều. Tiếp theo ngâm hạt giống vào nước ấm khoảng 6 – 8 giờ cho hạt no nước. Sau khoảng thời này, bạn cho hạt ủ trong một tấm khăn ẩm, thấm ráo. Tốt hơn, bạn nên tham khảo người bán để có cách ngâm từng loại hạt với lượng nước phù hợp.
Dùng bình phun sương tưới lên các thùng để rửa sạch và tạo độ ẩm. Lấy bay (xẻng) xới nhẹ lớp đất hoặc dùng tay để tạo những lỗ nhỏ trên bề mặt đất. Tiếp theo, đặt những hạt giống đã ngâm vào các lỗ đã tạo, sau đó phủ đất lên trên. Sau khi phủ kín các hạt giống rau xong, bạn có thể phủ đều thêm một lớp mùn cưa từ 0,7 – 1cm lên bề mặt đất. Cuối cùng là tưới nước để giữ độ ẩm cho đất và giúp hạt giống phát triển nhanh chóng.
Một số lưu ý khi gieo hạt
Bạn có thể tạo thêm những đường rãnh trên đất trước để có thể đảm bảo khi gieo được theo hàng với khoảng cách đầy đủ. Tránh trường hợp quá chật hẹp khiến rau không thể phát triển được. Đặc biệt là những loại rau ăn quả như đậu bắp cần được trồng ở những khoảng cách thưa hơn.
Lúc gieo rau, bạn nên chọn những loại giống phù hợp với sở thích của gia đình trước hoặc lựa chọn gieo cách ngày, vì có những loại rau có thời gian nảy mầm và lên cây nhanh. Việc trồng quá nhiều sẽ dẫn đến héo úa, uổng phí. Bạn nên tránh các loại hạt cùng nhau trong một thùng xốp. Điều này sẽ dẫn đến việc rễ cây không được hấp thụ đầy đủ các chất dinh dưỡng vì quá chật hẹp.
Bước 3: Chăm sóc vườn rau
Thiết kế một khu vườn rau sân thượng hoàn toàn không phải là điều dễ dàng. Đặc biệt, khi mới trồng rau, mầm vẫn còn non và xanh. Vì thế, bạn nên tìm chỗ và đặt thùng xốp ở những vị trí thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp hoặc có thể che phủ thêm một lớp ni-lông đen lên trên bề mặt.
Chăm chỉ tưới nước hàng ngày cho cây và rau trồng. Đặc biệt nên tưới 2 – 3 lần một ngày vào mùa khô hạn, những ngày trời nắng nóng. Bạn có thể tận dụng nguồn nước đã qua sử dụng, ví dụ như nước vo gạo, vì trong nước vo gạo có hàm lượng vitamin B1 dồi dào rất tốt cho rau. Nước dinh dưỡng hòa cùng nước sạch có thể tưới 1 lần mỗi tuần để bổ sung dưỡng chất cho rau. Tránh lạm dụng vì sẽ dễ dẫn đến “bội thực” dinh dưỡng cho rau và dễ gây phản tác dụng.
Lưu ý khi chăm sóc rau
Nếu cây trồng có những biểu hiện như vàng lá, thiếu chất, bạn nên dùng thêm phân bón theo liều lượng quy định. Bạn nên thường xuyên ghé thăm vườn rau sân thượng mình để kịp phát hiện những trường hợp rau xuất hiện trứng sâu, bướm… gây hại. Lúc này bạn nên bắt sâu trực tiếp, bỏ ngay phần rau có sâu để tránh lây lan cây khác. Bạn cũng có thể dùng thuốc trừ sâu sinh học để phun, bảo quản cho cây rau khỏe mạnh. Không sử dụng các hóa chất bảo vệ thực vật để phun cho rau, ảnh hưởng đến chất lượng.
Bước 4: Thu hoạch rau
Theo từng loại rau khác nhau, bạn có thể thu hoạch chúng sau khoảng 20 – 30 ngày. Khi thu hoạch, bạn nên nhổ toàn bộ cây rau hoặc cắt sát gốc giúp cây đâm mầm tiếp. Về phần rau có rễ và lá úa, bạn nên vùi vào đất để tạo thành phân bón hữu cơ tự nhiên.
Một số gợi ý loại giống cho vườn rau sân thượng
Thông thường sân thượng sẽ rất lộng gió, nhiều ánh sáng, nhiệt độ cao. Vì thế, bạn nên tận dụng những điểm này để chọn các loại giống cây trồng mang lại năng suất cao, có khả năng phát triển nhanh, tốt. Sau đây là gợi ý một số cây rau nên trồng khi bắt tay vào làm vườn rau sân thượng:
Rau mồng tơi
Rau mồng tơi hay còn được gọi là rau mùng tơi. Đây là loại rau có tính mát, vị thanh ngọt phù hợp với khẩu vị của nhiều người. Rau mồng tơi có thể trồng quanh năm, không kén mùa và thường phát triển tốt nhất vào mùa hè. Mồng tơi thích sáng và ẩm. Vì thế, cây có thể phân thành nhiều nhánh sau khi ngắt ngọn. Điều này giúp mồng tơi thường mang lại năng suất cao hơn các loại rau trồng khác. Bạn chỉ cần vài gốc mồng tơi đã có thể có đủ rau ăn cho cả gia đình.
Khi trồng mồng tơi, sau một khoảng thời gian sẽ cho ra hoa và quả. Bạn nên thu hoạch quả, phơi khô để tiếp tục gieo trồng cho mùa sau.
Rau muống cho vườn rau sân thượng
Rau muống là một loại rau rất quen trong bữa cơm gia đình người Việt. Đây là giống cây có khả năng phát triển tốt kể cả trong môi trường nhiều nước hoặc ít nước. Bạn có thể dùng thân hoặc hạt để gieo trồng đều được. Rau muống sẽ nảy mầm nhanh chóng và không kén đất, rất thích hợp trồng trong thùng xốp.
Tuy nhiên, trong thời gian đầu, bạn nên thường xuyên cấp ẩm cho rau bằng cách tưới thường xuyên để rau nhanh chóng bén rễ, nảy mầm. Thời gian trồng rau muống sẽ dao động từ 35 – 40 ngày đã có thể thu hoạch.
Xà lách
Xà lách thích bóng râm, ánh sáng nhẹ. Vì thế, bạn có thể trồng xà lách xen kẽ với những cây lớn, hoặc gieo trồng ở những nơi khuất ánh nắng. Bạn nên trồng xà lách theo thành từng hàng để có thể trồng được nhiều và tiện chăm sóc. Do hạt xà lách có vỏ mỏng nên bạn không cần ngâm ủ, chỉ cần gieo trực tiếp xuống đất là được.
Khi trồng xà lách, bạn nên tưới nước cho cây 2 lần mỗi ngày, thường xuyên chăm sóc, phân bón để cây cho lá lớn. Xà lách chỉ cần 30 ngày là có thể thu hoạch. Rất thích hợp trồng cho vườn rau sân thượng của gia đình.
Rau họ cải
Những loại rau họ cải thường rất đa dạng, phong phú, phù hợp gieo hạt theo từng mùa khác nhau. Rau cải có thể trồng bằng hạt hoặc cây trong thùng xốp nhỏ. Bạn nên làm đất thật kỹ trước khi trồng cải để chúng có thể sinh trưởng tốt. Bên cạnh đó, rau cải cần sống trong môi trường đất ẩm, nhưng chúng lại không ưa nước, thường dễ bị úng nếu bạn tưới nhiều.
Trong họ cải, có một số loại bạn có thể thu hoạch ngọn hoặc lá và tiếp phân nhánh ở gốc. Điều này sẽ giúp bạn thu hoạch được ở những đợt tiếp theo. Đây là một trong những loại rau bạn nên ưu tiên khi làm vườn rau sân thượng.
Vườn rau sân thượng không nên thiếu cà chua
Cà chua thường được nhiều người lựa chọn để trồng cho vườn rau sân thượng vì chúng có khả năng sinh trưởng tốt. Cà chua là loại quả thích nắng, ít gặp sâu bệnh. Ngoài ra, cà chua là loại thân leo, nên chúng có thể leo lên cột hoặc bò sát ra đất. Bạn có thể yên tâm không lo sợ bị gió làm ảnh hưởng.
Cà chua có rất nhiều loại, bạn có thể lựa chọn để trồng xen kẽ theo từng đợt như cà chua cỡ đại, cà chua bi, cà chua trái tim… Tùy theo loại mà cà chua sẽ có hình dáng và có độ ngọt khác nhau. Khi trồng đến giai đoạn cà chua ra hoa, bạn nên bón thêm phân hữu cơ, đồng thời giữ đất ẩm để cây đậu quả thành công.
Cà rốt
Cà rốt là một loại cây ưa sáng. Vì thế cà rốt là một trong lựa chọn lý tưởng để bạn tiến hành xây dựng vườn rau sân thượng. Cà rốt sẽ phát triển tốt nhất ở môi trường đất tơi xốp và nhiều dinh dưỡng. Khi trồng, bạn nên giữ khoảng cách tốt để cà rốt có thể “mặc sức” phát triển nhé.
Cà rốt có thể cho ra củ chậm hơn những loại củ khác, chúng cần đến khoảng 3 tháng để thu hoạch. Vì thế, bạn nên trồng xen kẽ thêm với những loại rau có khả năng thu hoạch ngắn ngày để tiết kiệm đất trồng.
Bạn thấy đấy, mặc dù trồng trọt có nhiều công đoạn rắc rối, nhưng khi đã nắm được những công thức chủ chốt, việc xây dựng cho riêng mình một vườn rau sân thượng không còn quá khó khăn nữa đúng không nào? Khi tự trồng rau, bạn không chỉ có thể “cải thiện” bữa cơm mà còn tìm được nhiều niềm vui của riêng mình. Hy vọng với những chia sẻ chi tiết trên, bạn đã có thể biến khoảng sân trống “không biết làm gì” thành một khu vườn sinh động, rất tốt cho môi trường rồi. Mẹ&Con chúc bạn áp dụng thành công nhé!
