Thiền là bài tập về hơi thở giúp cải thiện và chữa lành sức khỏe trí não và tâm hồn con người. Ngồi thiền không phải là bộ môn về tâm linh nên ai cũng có thể luyện tập được. Tuy nhiên, nếu ngồi thiền để giảm căng thẳng không đúng cách thì bạn có thể bị “hút cạn” sức khỏe tinh thần. Dưới đây là những tác hại của việc ngồi thiền sai cách để bạn tham khảo.
Lợi ích của việc ngồi thiền đúng cách
Các nhà khoa học đã chứng minh rằng việc ngồi thiền đúng cách mang tới rất nhiều lợi ích cho sức khỏe thể chất, trí não và tâm hồn con người.
Ngồi thiền đúng cách giúp giảm đau
Bộ não của chúng ta có chứa một loại chất giảm đau tự nhiên được gọi là opioid. Khi bạn uống thuốc giảm đau thì các chất trong thuốc sẽ kích thích sự sản sinh hóa chất này trong não. Tuy nhiên, tác dụng phụ có thể gây nghiện thuốc và ảnh hưởng tới sức khỏe. Trong khi đó, ngồi thiền đúng cách có thể giúp bạn giảm đau hiệu quả mà không cần giải phóng chất này.
Ngồi thiền đúng cách giúp kiểm soát huyết áp
Kiểm soát huyết áp là điều rất quan trọng để duy trì sức khỏe tốt, giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim, đột quỵ và giảm căng thẳng mệt mỏi. Ngồi thiền đúng cách là một trong những cách đơn giản và tốt nhất để kiểm soát huyết áp và phòng các bệnh trên.
Ngồi thiền đúng cách giúp cải thiện trầm cảm
Bên cạnh việc dùng thuốc hỗ trợ điều trị trầm cảm, các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu nhiều cách khác nhau để giảm căng thẳng, xoa dịu lo lắng và trầm cảm mà không gây tác dụng phụ. Sau hàng loạt các nghiên cứu, ngồi thiền đúng cách là một trong những phương pháp được các nhà khoa học khuyến khích sử dụng. Theo đó, việc thiền đúng cách có tác dụng giảm lo âu, cải thiện chứng trầm cảm và giúp bạn suy nghĩ tích cực hơn mà không cần dùng tới thuốc.
Ngồi thiền đúng cách giúp cải thiện cuộc sống
Ngay cả khi bạn không theo bất kỳ tôn giáo nào thì việc ngồi thiền đúng cách vẫn mang lại cho bạn một cảm giác khác biệt về thế giới đang sống hàng ngày. Các nhà khoa học đã chứng minh rằng thiền định sẽ cải thiện chất lượng cuộc sống, giúp giảm căng thẳng và giải quyết những lo lắng hằng ngày trong cuộc sống.
Tác hại của việc ngồi thiền sai cách
Mặc dù nói thiền là bộ môn thở mà ai cũng có thể thực hiện và ở mọi lúc mọi nơi, song việc thở không đúng kỹ năng cũng có thể phản tác dụng. Thiền sai cách không những không giảm căng thẳng, mệt mỏi mà còn khiến sức khỏe tinh thần suy nhược và kiệt quệ.
Khiến bạn bị ảo tưởng
Một nghiên cứu vào năm 2017 của các nhà nghiên cứu từ Đại học Brown và Đại học California trên tạp chí PLOS đã chỉ ra rằng thiền sai cách khiến bạn bị ảo tưởng. Kết luận này được đưa ra sau khi quan sát gần nửa số người tham gia nghiên cứu gặp tình trạng mâu thuẫn trong tư tưởng, thấy tiếng nói và hình ảnh vô hình giống như một dạng tâm thần phân liệt. Họ cũng nhận thấy sự suy giảm về khả năng kiểm soát bản thân và hoàn thành công việc.
Giải pháp: Trong lúc thiền, hãy mở nhạc nhẹ để giúp bản thân tĩnh tâm tốt hơn. Hơi thở cũng cần được điều chỉnh nhịp nhàng và đều đặn để không hướng tới bất kỳ suy nghĩ khác. Cách hít thở khi ngồi thiền sẽ giúp bạn thả lòng hoàn toàn, dễ chịu và đạt được những lợi ích của thiền.
Khiến bạn mất động lực làm việc
Cũng theo kết luận từ nghiên cứu kể trên cho thấy việc ngồi thiền không đúng cách khiến bạn mất hứng thú với các hoạt động xung quanh mình và mất động lực để hoàn thành công việc. Điều này khá giống với những triệu chứng của bệnh trầm cảm.
Giải pháp: Nếu gặp các dấu hiệu như chán nản hay mất động lực làm việc khi tập thiền thì có thể bạn đã thiền sai kỹ thuật. Với những bạn mới bắt đầu ngồi thiền, chỉ nên dành 2 phút mỗi ngày, tăng lên 3 phút, 5 và 10 phút khi quen dần. Bên cạnh đó, cần duy trì các bài tập thể chất khác để cân bằng cuộc sống.
Khiến bạn thay đổi cảm xúc
Với những người thiền sai, dễ bị sao nhãng thậm chí những cảm xúc và ký ức bạn đã kìm nén trong quá khứ ùa về, dẫn tới cảm xúc tiêu cực. Những người tham gia nghiên cứu năm 2017 kể trên đã cho biết họ cảm thấy hoảng sợ, lo lắng, sợ hãi, hoang tưởng, trầm cảm và đau khổ.
Giải pháp: Hãy để tâm trí của mình tự nhiên, mỗi ngày giảm đi 1 ít những suy nghĩ trong đầu cho tới khi tâm trí sáng trong. Nếu cảm thấy khá khó khăn trong việc chi phối cảm xúc, hãy mở mắt khi thiền, tập đếm nhịp thở và quan sát hơi thở của bản thân. Điều này sẽ giúp bạn tập trung vào bản thân của hiện tại và giảm căng thẳng, mệt mỏi.
Ảnh hưởng đến mối quan hệ của bạn
Nếu thiền đúng cách, thiền có thể là thay đổi các bạn tương tác với mọi người xung quanh theo hướng tích cực và giúp giảm căng thẳng do các mối quan hệ xã hội gây ra. Tuy nhiên, hậu quả của thiền sai cách sẽ khiến bạn cảm thấy khó khăn hơn trong việc hòa nhập với xã hội sau khi thực hiện thiền chuyên sâu hoặc học một khóa tu thiền. Cũng có một số người thì cảm thấy bị ảnh hưởng xã hội đến mức tác động tiêu cực đến nghề nghiệp của họ.
Giải pháp: Ngừng ngay việc tập thiền nếu tinh thần của bạn sa sút bởi đây có thể là dấu hiệu rằng bạn đang tiếp cận với bộ môn này sai nguyên tắc và kỹ thuật.
Làm bạn bị đau nhức
Không chỉ sức khỏe tinh thần, tâm lý bị ảnh hưởng mà những thay đổi tiêu cực về thể chất cũng xảy ra khi thiền sai. Chẳng hạn như đau nhức người, đau đầu, mệt mỏi, chóng mặt…
Giải pháp: Nếu tư thế ngồi thiền của bạn đang khiến bạn cảm thấy không thoải mái và bị gồng khi hít vào thì hãy điều chỉnh ngay nhé. Bạn ngồi với vai thấp và thả lỏng, lưng thẳng, không nên căng các cơ và không ép sát khủy tay vào người mà hơi đưa ra. Tư thế tập thiền đúng cách sẽ giúp bạn giảm đau nhức cơ thể, hỗ trợ bạn giảm căng thẳng và rèn luyện thể chất. Sau khi kết thúc thiền, bạn cần xoa bóp cơ mặt, chân, cổ, lưng, hông để giãn cơ và giúp tâm trí cân bằng.
Khiến bạn bị suy nhược cơ thể
Một số người chọn thiền để giảm cân và thanh lọc cơ thể với phương pháp hỗ trợ là nhịn ăn hoàn toàn. Khi đó, họ sẽ không ăn uống bất cứ thứ gì ngoài uống nước và ngồi thiền. Điều này có thể gây đột ngột thiếu chất, mệt mỏi, suy nhược cơ thể, thậm chí là đột tử.
Giải pháp: Thiền thanh lọc tâm trí và cơ thể hiện nay có tồn tại phương pháp nhịn ăn khi ngồi thiền. Tuy nhiên, bạn cần phải có chuyên viên theo sát để huấn luyện phương pháp thiền nhịn ăn. Việc ăn uống lành mạnh và sinh hoạt hợp lý để thiền phát huy hết tác dụng vẫn nên được ưu tiên nếu không phải người thiền chuyên nghiệp, lâu năm.
Nếu ngồi thiền đúng cách, bạn sẽ nhận được rất nhiều lợi ích, giảm căng thẳng, cải thiện sức khỏe tinh thần và thể chất. Ngược lại, việc thiền sai cũng có thể gây ra nhiều hậu quả khó lường. Tốt nhất, nếu bạn mới bắt đầu thiền thì vẫn nên tìm đến các lớp học yoga hoặc thiền để được các chuyên viên hướng dẫn thiền đúng cách chứ không nên tự tập tại nhà nhé!