Chơi đùa với con cũng là một cách giúp bé thông minh hơn. Nhưng chơi đùa không chỉ dừng lại ở việc bạn ngồi đó chọc cười hay đơn thuần là trông chừng, để mắt đến con, mà là quan sát, rồi tìm ra và sử dụng các trò chơi phù hợp với sở thích và năng khiếu của bé. Bây giờ ba mẹ hãy khám phá những lĩnh vực năng khiếu ở trẻ em, thể hiện rõ nhất khi bé được 3-4 tuổi, nhưng cũng có bé thể hiện sớm hơn.
Vượt trội về ngôn ngữ
Khả năng của bé thể hiện ở việc có vốn từ vượt trội so với lứa tuổi. Bé có năng khiếu ngôn ngữ ngoài vốn từ phong phú còn rất thích các trò chơi như nói hoặc kể chuyện, đọc sách, ráp – nối từ. Bé cũng rất hứng thú với các từ mới nghe hoặc học được.
Trò chơi/hoạt động phù hợp: Bé có năng khiếu về ngôn ngữ nói chung rất vui vẻ khi lắng nghe các câu chuyện và đặt mình vào các nhân vật trong truyện. Các trò chơi liên quan đến từ như ráp – nối từ, tìm từ đồng nghĩa – trái nghĩa, tìm từ thích hợp, nhìn tranh đoán từ… sẽ kích thích và phát triển khả năng ngôn ngữ của bé. Khuyến khích bé chơi trò đoán vui, ví dụ miêu tả tiếng kêu của các con vật, sắp xếp động vật theo nhóm…
Dự đoán: Bé có năng khiếu ngôn ngữ sau này dễ trở thành một nhà văn, nhà báo, luật sư, nhà hùng biện, diễn giả hay chuyên gia trong lĩnh vực tiếp thị.
Năng khiếu về toán học
Bé có năng khiếu toán học sẽ thích các trò chơi máy tính, chơi thám tử hay tìm hiểu những gì liên quan đến khoa học. Bé thường suy luận vấn đề theo thứ tự, logic chặt chẽ. Chẳng hạn khi đọc truyện cho bé nghe, bé sẽ liên tưởng hoặc đoán trước diễn biến câu chuyện rất tốt. Ở những bé lớn hơn thì bé thích số học, các trò chơi dạng chiến lược và thử nghiệm.
Trò chơi phù hợp: Cho bé chơi các trò như bán hàng, giải câu đố, tìm điểm khác biệt trong tranh/hình, tìm đường đi…
Dự đoán: Bé rất có tương lai trở thành nhà khoa học, bác sĩ, kế toán hay nhà kinh tế.
Năng khiếu về không gian
Bé có trí tưởng tượng tốt, thích thú với trò chơi mê cung hay các câu đố ghép hình, vẽ, chơi trò Lego hay ngồi mơ mộng nếu là bé gái. Bé thấy thích thú khi được đi dạo và thưởng thức phong cảnh. Biểu hiện đơn giản nhất là bé sẽ nhớ đường rất tốt, trường học, nơi vui chơi, bạn sẽ rất ngạc nhiên khi bé có thể “chỉ” đường cho bạn chỉ sau một vài lần được ba mẹ chở đi qua…
Trò chơi phù hợp: Hãy cho bé chơi các trò mô hình hay vẽ. Sử dụng phấn, đất sét, màu nước hay bút chì màu với nhiều công cụ như bàn chải, kéo, tay và chân, và thậm chí cả rau để vẽ hoặc in hình ảnh. Khuyến khích bé đưa ra ý kiến về chọn màu sắc, kết cấu và kích thước.
Dự đoán: Bé hợp với nghề kiến trúc sư, nghệ sĩ, kỹ sư, họa sĩ, thiết kế đồ họa hay nhiếp ảnh gia.
Năng khiếu âm nhạc
Bé thích hát hò hay đánh trống. Bé cũng rất thính tai, có khả năng phân biệt nhiều loại âm thanh khác nhau. Bé sớm bộc lộ khả năng trong thưởng thức âm nhạc, ca hát, chơi nhạc cụ, hoặc thậm chí thưởng thức các tác phẩm âm nhạc.
Trò chơi phù hợp: Khuyến khích bé quan tâm để nhận ra và đáp ứng với âm thanh khác nhau mà bé nghe mỗi ngày, chẳng hạn như âm thanh chuông cửa hoặc điện thoại. Tạo nhạc cụ đơn giản với các vật dụng trong nhà, ví dụ dùng một xô nhựa và một cái thìa bằng gỗ như dàn trống…
Dự đoán: Bé có khả năng vượt trội trong lĩnh vực này có thể trở thành ca sĩ, nhà soạn nhạc, hòa âm, nhạc sĩ hoặc giáo viên dạy nhạc.
Năng khiếu về vận động cơ thể
Bé có năng khiếu về mặt này thường thích các môn thể thao, nhảy nhót hoặc các trò chơi cần sử dụng sự khéo léo của đôi tay và cơ thể như thủ công, trang trí. Trong một khía cạnh nào đó, bé luôn thích khám phá thế giới với “cơ bắp” của mình, ví dụ bé thích chơi các trò chạy nhảy ở công viên, chơi cầu trượt, xích đu không biết chán.
Trò chơi phù hợp: Hãy mở nhạc và nhảy nhót cùng với bé, vỗ tay, dậm chân và nâng hay xoay người. Hoặc cho bé tập luyện hay chơi đùa như đi bộ, chạy, đánh đu, leo trèo, nhảy, bò, hoặc bơi lội. Khuyến khích bé thử tài khéo tay, làm các vật dụng đơn giản từ giấy thủ công, làm thiệp…
Dự đoán: Bé dễ có tương lai là một vũ công, vận động viên, huấn luyện viên, biên đạo múa, diễn viên, giáo viên, đạo diễn, kỹ sư cơ khí hoặc bác sĩ phẫu thuật.
Năng khiếu giao tiếp
Cốt lõi của dạng năng khiếu này là khả năng giao tiếp xã hội. Dễ gần, nhạy cảm với những cảm xúc của người khác là các đặc tính nổi trội của các bé có năng khiếu giao tiếp. Bé cũng dễ kết bạn khi đi nhà trẻ hay khi được ba mẹ dẫn đi chơi. Ngoài ra, bé cũng có khả năng là một “nhà lãnh đạo nhí” trong những nhóm mà bé tham gia.
Trò chơi phù hợp: Các trò chơi dạng phân vai như chơi trò đóng kịch, đóng giả vào vai các nhân vật trong truyện sẽ giúp bé phát huy khả năng giao tiếp.
Dự đoán: Bé thông minh giao tiếp có thể trở thành doanh nhân, giáo viên, nhân viên xã hội, tư vấn viên, chính trị gia hoặc hòa giải viên.
Thông minh cảm xúc
Trẻ em có trí thông minh cảm xúc dễ nhận ra bởi sự hiểu biết bản thân, thể hiện cảm xúc, và biết khả năng của mình. Bé cũng sớm biết cách sẻ chia, quan tâm và “hiểu ý”, biết an ủi, chăm sóc khi ba hoặc mẹ bị bệnh, nhanh chóng nhận lỗi và sửa chữa. Các bé thông minh cảm xúc thường thích chơi các trò búp bê, bác sỹ, gia đình…
Trò chơi phù hợp: Khuyến khích bé bày tỏ cảm xúc và lòng tự tin của mình. Đọc cuốn sách/ truyện yêu thích của trẻ và hỏi bé những gì bé cảm nhận được cảm xúc của các nhân vật trong câu chuyện và lý do tại sao nhân vật này cảm thấy như vậy.
Dự đoán: Bé có thể trở thành bác sỹ, nhà tâm lý học, quản lý nhân sự, người hoạt động tự do hoặc triết gia.
Năng khiếu về lĩnh vực tự nhiên
Các bé có năng khiếu trong lĩnh vực tự nhiên thường thích quan tâm đến môi trường tự nhiên xung quanh, nhất là động vật. Bé không thấy sợ khi tiếp xúc với các con vật hay các loại thực vật có hình dáng “ghê ghê” theo cảm nhận của người bình thường, từ rất sớm.
Trên thực tế, những người có trí thông minh về tự nhiên vượt trội thường là những người “vĩ đại” vì những phát minh liên quan đến những vấn đề “to tát” của nhân loại. Động vật, thực vật và vũ trụ là những thứ khiến trẻ em năng khiếu về tự nhiên quan tâm.
Trò chơi phù hợp: Khuyến khích bé đi bộ trong công viên, khu vườn thực vật, bảo tàng sinh vật học, các bãi biển hoặc những nơi khác có nhiều loại sinh vật. Nói tên của các con vật, các loài cây, hoa, các mùa và hiện tượng thiên nhiên… , khuyến khích con ghi nhớ và nhận ra.
Giúp bé khám phá quá trình tăng trưởng và phát triển của sinh vật, chẳng hạn như quan sát quá trình làm giá đỗ từ hạt đậu xanh, hoặc một con sâu bướm thành một con bướm. Tốt hơn nếu bạn có thể cho bé một khoảnh vườn nhỏ trong nhà hoặc một chậu nhỏ thôi cũng được để bé có thể trồng cây.
Dự đoán: Bé có năng khiếu về tự nhiên có thể trở thành một nhà khoa học, nhà du hành vũ trụ, nhà thám hiểm hoặc chuyên gia bảo tồn thiên nhiên.
Chuyên viên tư vấn tâm lý Huỳnh Thị Hoài Như
