Khớp gối là một trong những khớp dễ bị tổn thương và thoái hóa nhất. Các triệu chứng thoái hóa khớp gối gồm đau nhức, sưng tấy, cứng khớp và hạn chế vận động, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Vậy bệnh thoái hóa khớp gối là gì? Triệu chứng thoái hóa khớp gối gồm những gì? Cách điều trị và phòng ngừa thoái hóa khớp gối nào hiệu quả? Mời bạn tìm hiểu trong bài viết sau.
Bệnh thoái hóa khớp gối là gì?
Bệnh thoái hóa khớp gối là tình trạng sụn khớp bị mòn dần do quá trình tổn thương và phục hồi không cân bằng. Sụn khớp là một loại mô liên kết có tính đàn hồi cao, bao phủ hai đầu xương trong khớp để giảm ma sát và tạo ra chất bôi trơn.
Khi sụn khớp bị mòn, hai đầu xương sẽ tiếp xúc trực tiếp với nhau. Sự ma sát này dẫn tới viêm nhiễm và đau đớn. Ngoài ra, quá trình thoái hóa còn dẫn đến sự biến đổi của xương dưới sụn, mô mềm xung quanh khớp và dịch khớp.
Thoái hóa khớp gối có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên khớp. Thường thì bệnh sẽ tiến triển từ từ trong nhiều năm.
Nguyên nhân thoái hóa khớp gối
Có nhiều yếu tố có thể gây ra hoặc làm tăng nguy cơ mắc bệnh thoái hóa khớp gối, bao gồm:
- Tuổi tác: Đây là yếu tố quan trọng nhất, vì quá trình lão hóa sẽ làm giảm khả năng phục hồi của sụn khớp và giảm sản xuất chất bôi trơn. Theo thống kê, khoảng 85% người trên 65 tuổi có dấu hiệu thoái hóa khớp trên phim X-quang.
- Giới tính: Phụ nữ có nguy cơ gặp triệu chứng thoái hóa khớp gối cao hơn nam giới. Đặc biệt là sau tuổi mãn kinh, do sự giảm sản xuất estrogen – một loại hormone có tác dụng bảo vệ sụn khớp.
- Cân nặng: Người thừa cân hoặc béo phì sẽ gây áp lực lên khớp gối khi di chuyển, làm tăng tốc độ mòn mất của sụn khớp.
- Di truyền: Có thể có một số gien liên quan đến quá trình thoái hóa khớp, làm cho một số người dễ mắc bệnh hơn người khác. Ngoài ra, một số dị tật bẩm sinh ở khớp gối cũng có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện triệu chứng thoái hóa khớp gối.
- Chấn thương: Những tổn thương ở khớp gối do tai nạn, chơi thể thao hay làm việc nặng có thể làm hỏng sụn khớp hoặc làm cho khớp bị lệch, gây ra thoái hóa sớm hơn.
- Bệnh lý liên quan: Một số bệnh lý có thể ảnh hưởng đến khớp gối và gây ra thoái hóa, như viêm khớp dạng thấp, gout, tiểu đường, loãng xương….
Triệu chứng thoái hóa khớp gối
Triệu chứng thoái hóa khớp gối có thể khác nhau tùy theo mức độ và vị trí của bệnh. Một số triệu chứng và dấu hiệu thường gặp là:
- Đau khớp: Đây là triệu chứng đầu tiên và phổ biến nhất của bệnh. Đau khớp thường tăng dần theo thời gian và cường độ. Đau khớp có thể xảy ra khi hoạt động, như đi bộ, leo cầu thang, ngồi xổm hay đứng dậy, hoặc khi nghỉ ngơi. Triệu chứng thoái hóa khớp gối này cũng có thể biến chứng thành đau mãn tính, ảnh hưởng đến giấc ngủ và tâm trạng của người bệnh.
- Sưng tấy: Khớp gối có thể sưng lên do viêm nhiễm hoặc do tích tụ dịch trong khớp. Sưng tấy có thể làm cho khớp gối căng cứng và giảm khả năng vận động.
- Cứng khớp: Khớp gối có thể bị cứng khi thức dậy buổi sáng hoặc sau khi nghỉ ngơi một thời gian. Cứng khớp thường kéo dài từ vài phút đến nửa tiếng.
- Tiếng kêu: Khớp gối có thể phát ra tiếng kêu khi cử động, như tiếng lách cách, tiếng lục khục hay tiếng kẹt. Tiếng kêu có thể do ma sát giữa hai xương trong khớp.
- Động kinh: Khớp gối có thể bị co giật hoặc bị “đơ”, mất kiểm soát. Triệu chứng thoái hóa khớp gối này là do sụn khớp bị bong tróc hoặc do xương bị mọc thùy. Động kinh có thể làm cho người bệnh mất thăng bằng và ngã.
Cách điều trị thoái hóa khớp gối
Hiện nay, không có phương pháp nào có thể chữa thoái hóa khớp gối hoàn toàn. Tuy nhiên, có nhiều cách điều trị có thể giảm triệu chứng thoái hóa khớp gối, làm chậm tiến trình bệnh và cải thiện chức năng của khớp gối.
Tùy vào mức độ và tình hình từng người bệnh mà sẽ có chỉ định điều trị khác nhau:
- Dùng thuốc: Có nhiều loại thuốc có thể giảm đau và viêm ở khớp gối. Tuy nhiên, các loại thuốc này cũng có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn, như dị ứng, loét dạ dày, suy thận, tăng huyết áp… Do đó, người bệnh cần tuân theo chỉ định của bác sĩ khi sử dụng thuốc và không nên lạm dụng.
- Vật lý trị liệu: Vật lý trị liệu là một phương pháp điều trị các triệu chứng thoái hóa khớp gối không dùng thuốc. Mục đích là tăng cường sức khỏe và chức năng của khớp gối. Vật lý trị liệu bao gồm các hoạt động như tập luyện, xoa bóp, điện trị liệu, siêu âm, laser…
- Tiêm khớp: Có hai loại tiêm khớp phổ biến là tiêm corticosteroid và tiêm hyaluronic acid. Tiêm corticosteroid là một loại thuốc chống viêm mạnh, có thể giảm đau và sưng tấy ở khớp gối trong một thời gian ngắn. Tiêm hyaluronic acid là một loại chất bôi trơn tự nhiên trong khớp, có thể giúp cải thiện chức năng và giảm đau ở khớp gối.
- Phẫu thuật: Phẫu thuật là phương pháp điều trị cuối cùng khi các phương pháp khác không hiệu quả hoặc khi bệnh đã ở giai đoạn nặng.
Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về bệnh thoái hóa khớp gối, bạn nên liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và hướng dẫn cụ thể.
Để đảm bảo được điều trị đúng với phác đồ phù hợp, bạn nên đến bệnh viện để kiểm tra khi thấy có các triệu chứng thoái hóa khớp gối. Để phòng ngừa căn bệnh này, bạn nên chú ý giảm cân, tập thể dục cũng như bảo vệ tránh các chấn thương khớp gối.
