1. Hiệu quả của việc dạy dỗ bằng lời thường không cao
Các cha mẹ chú ý, chúng ta dự định nói 100%, nhưng khi chúng ta thốt ra lời thì chỉ còn chừng 80 hoặc 70% ý muốn nói. Cá biệt có trường hợp cha mẹ nghĩ nhanh hơn nói thì câu cú còn ngắn gọn và khó hiểu hơn.
Từ miệng cha mẹ đến tai con chỉ còn 40 – 50%. Đôi khi con mải mê việc gì đó thì nghe câu không rõ, có khi chỉ còn độ 20% thôi. Con nghe và nếu suy nghĩ về câu nói đó thì còn ngấm vào não, không có khi trượt qua mà con không biết bố mẹ nói gì. Vì thế, vào đến não con có khi chỉ còn 10 – 20%. Do vậy, nếu cha mẹ cứ nghĩ đã nói với con xong nghĩa là dạy con rồi thì rõ ràng là không thể hi vọng con thay đổi hoặc ngoan ngoãn hơn.
2. Cha mẹ hay áp đặt
Khi con muốn làm một việc gì đó nguy hại cho con, các cha mẹ tuyên bố cấm, nhưng không hề nói lý do cấm là gì. Các con bị cấm nghĩa là cảm thấy “món” đó thú vị lắm, và thường thử khi nào cha mẹ không để ý. Nếu câu nói nào cũng là các câu áp đặt thì con sớm sinh ra khả năng phản kháng, loại bỏ lời dạy bảo đó ra khỏi đầu và tìm cách làm ngược lại những gì cha mẹ đã nói. Điều này khiến cha mẹ rất bực và không hiệu quả.
3. Cha mẹ hay hô khẩu hiệu
Nhiều cha mẹ có thói quen nói: “Con phải… con phải…. con phải…”. Khi con làm không được, họ thường chửi mắng và tỏ thái độ thất vọng rõ rệt, thậm chí sỉ nhục con. Điều này không làm cho con giỏi giang, ngoan hơn mà khiến khoảng cách giữa cha mẹ và con xa hơn. Con sẽ nghĩ cha mẹ không hiểu mình, không tôn trọng mình. Nhiều con cảm nhận rõ sự thất vọng của cha mẹ nên thiếu tự tin, co mình lại và tránh né cha mẹ.
Cha mẹ áp đặt thì con sớm sinh ra khả năng phản kháng và tìm cách làm ngược lại những gì cha mẹ đã nói. (Ảnh minh họa)
4. Luôn nói những lý thuyết rất đẹp, đôi khi không tưởng
Ví dụ: Các cha mẹ thường vẽ bản thân tuyệt đẹp, giỏi giang, tài hoa và nghĩ con cần nhìn vào để học tập. Thực tế việc học tập ai đó là điều không dễ trừ khi có sự ngưỡng mộ vô cùng lớn.
Vì thế, việc này khiến các bé cảm thấy quá khó khăn (nên tốt nhất là chẳng làm). Hơn nữa, các cha mẹ cũng không thật sự lý tưởng như họ nói đâu. Là con người, ai cũng có sai lầm cả, cha mẹ luôn khoe mình giỏi giang, tốt đẹp thì con sẽ sớm nhận ra điều đó không thật. Con sẽ thấy cha mẹ nhiều vấn đề, nhiều sai lầm. Lúc đó, hình ảnh trong con là cha mẹ khoác lác, bốc phét nhiều hơn là tin vào những điều cha mẹ nói.
5. Luôn nghĩ rằng cần phải khuyên răn con bằng những lời lẽ đẹp
Thực tế việc dạy con không nhất thiết phải là nói những lí thuyết đẹp. Đôi khi, va vấp của cha mẹ thời trẻ, những tính xấu của cha mẹ để lại hậu quả này nọ lại là bài học thú vị để con sửa mình.
6. Hay lấy người khác ra làm hình mẫu
Đây là điều bọn trẻ ghét nhất ở cha mẹ mình. Nhiều con đã nảy sinh suy nghĩ bất bình như: Bố mẹ kém hơn người ta như thế thì con sao giỏi được. Thậm chí, có cháu nói ra miệng và bị bố mẹ đánh mắng vì hỗn.
Những lời nhắc nhở liên tục của cha mẹ làm con rất khó chịu, bực bội. (Ảnh minh họa)
7. Cha mẹ không nhất quán
Khi đã tuyên bố một câu nào đó, cha mẹ cần phải thực hiện “trước sau như một”. Có người mẹ dọa con là nếu không học hành tử tế sẽ cho ở nhà một mình lúc cả nhà đi chơi, nhưng sau đó lại thương con mà cho con đi theo.
Điều này làm cho bọn trẻ cảm thấy lời nói của cha mẹ không chắc chắn, chúng không tin tưởng và nghĩ rằng không việc gì phải sợ mấy lời đe dọa đó.
8. Nhắc nhở con quá nhiều
Điều này ban đầu thì không sao, trẻ chỉ hơi ỉ lại một chút. Nhưng đến khi con vào tuổi dậy thì, khi cơ thể đang có những biến đổi, con dễ cáu gắt. Lúc này, những lời nhắc nhở liên tục làm con rất khó chịu, bực bội. Con có cảm giác bị giam hãm, bị giám sát. Con nghĩ cha mẹ không tin tưởng mình. Vì thế, con sẽ phá phách và làm nhiều chuyện vượt rào.
9. Luôn nghĩ con mình đặc biệt, bướng đặc biệt, lì đặc biệt…
Khi có những nhận định này, các cha mẹ có xu hướng buông xuôi hoặc tỏ thái độ bất lực khi con không vâng lời. Lúc đó, khoảng cách giữa cha mẹ và con càng xa hơn, khó hiểu và cảm thông với nhau hơn.
Mỗi khi các con có điều gì đó không ngoan, các cha mẹ thường nghĩ con mình tệ, đặc biệt là khi các cha mẹ đã nói vài lần mà con vẫn không nghe. Do vậy, dạy con bằng lời không hiệu quả, cha mẹ cần tìm những phương pháp khác. Mỗi vấn đề sẽ có các phương pháp khác nhau, cha mẹ cần tìm từng vấn đề để điều chỉnh con.
