Ở giai đoạn này, trẻ phải đối mặt với nhiều sự thay đổi từ bên trong lẫn bên ngoài. Đứng ở góc độ sinh học mà nói, đây là giai đoạn trẻ chuyển mình từ một đứa trẻ thành người trưởng thành với đầy đủ khả năng sinh sản. Do đó, việc vệ sinh vùng kín như thế nào, có đúng cách chưa sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe sinh sản của trẻ sau này.

Tuổi dậy thì đầy biến động

Tùy vào từng bé mà tuổi dậy thì rơi vào khoảng từ 8 đến 13 tuổi. Hiện nay tình trạng dậy thì sớm ngày càng phổ biến nên bố mẹ cần chú ý các thay đổi của con và kịp thời hướng dẫn bé.

Trẻ rất dễ cảm thấy lo lắng về sự thay đổi của bản thân, xấu hổ và không dám tâm sự với người lớn. Hormone ảnh hưởng lên cơ thể và gây ra những thay đổi chung cho cả hai giới:

Mụn trứng cá
Mùi cơ thể do tuyến mồ hôi hoạt động mạnh
Tâm lý bất thường, nổi loạn và bất an.

Ở bé gái, ngoài thay đổi bên trong thì cơ quan sinh dục cũng phát triển. Cơ thể bắt đầu mọc lông ở vùng kín và bắt đầu có kinh nguyệt.

Ở bé trai, lông bắt đầu xuất hiện ở vùng kín hoặc lan lên cả vùng bụng, ngực, hậu môn… Bộ phận sinh dục cũng có thay đổi lớn. Bé cũng có thể gặp phải tình trạng mộng tinh, đây là dấu hiệu cho thấy trẻ phát triển bình thường.

Vì sao cần chú ý việc vệ sinh vùng kín

Hầu hết trẻ khi bước vào độ tuổi dậy thì khi chưa được trang bị đủ kiến thức về những thay đổi ở vùng kín của mình. Nhất là khi nhiều gia đình, trường lớp vẫn chưa chú trọng việc giáo dục giới tính cho trẻ, tránh né vì cho rằng đó là “vẽ đường cho hươu chạy”. Đó là chưa kể tới trường hợp chính cha mẹ cũng không thực sự hiểu rõ vệ sinh vùng kín đúng cách là như thế nào.

Bộ phận sinh dục nữ có cấu tạo mở, phức tạp nên rất dễ bị viêm nhiễm phụ khoa, đặc biệt là nhiễm nấm sinh dục. Đối với các bé trai, do cấu tạo vùng kín đơn giản, vệ sinh không phức tạp nên nguy cơ nhiễm khuẩn ít hơn.

Tuy nhiên, chính vì đơn giản nên rất nhiều nam giới bỏ qua việc vệ sinh vùng kín, “ở bẩn” dẫn tới viêm nhiễm và thậm chí trở thành nguồn lây bệnh.

Dạy trẻ tự vệ sinh vùng kín

Vệ sinh vùng kín cho bé gái

Đối với trẻ em gái, nên hướng dẫn bé cách giữ vệ sinh vùng kín khi dậy thì như sau:

Rửa sạch vùng kín mỗi ngày bằng nước sạch, có thể kết hợp dung dịch vệ sinh phụ nữ có pH phù hợp. Chỉ nên dùng dung dịch vệ sinh tối đa 2 lần/ngày.
Không thụt rửa sâu vào trong âm đạo.
Không ngâm mông và vùng kín trong thau nước vì vi khuẩn từ hậu môn sẽ di chuyển lên âm đạo gây viêm.
Những ngày trong chu kỳ kinh nguyệt cần thay băng vệ sinh thường xuyên, mỗi 3-4 tiếng/lần. Khi thay nên rửa nhẹ vùng kín và lau khô bằng khăn sạch, mềm.
Không dùng các loại nước tẩy rửa khác để vệ sinh vùng kín vì dễ tổn thương và làm mất cân bằng pH, tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển.
Lông vùng kín là để bảo vệ lớp da nhạy cảm ở đây. Nếu muốn cạo lông thì nên đến cửa hàng hoặc chỉ nên cắt tỉa gọn một phần.
Chọn quần lót vừa vặn, tránh quần bó sát, không thấm hút sẽ làm đọng ứ mồ hôi.

Nếu có bất thường như vùng kín lên mụn mủ, ngứa ngáy hoặc dịch tiết âm đạo có mùi lạ thì nên đến bác sĩ phụ khoa ngay, không tự ý xử lý để tránh gây thêm nhiều tổn thương.

Vệ sinh vùng kín cho bé trai

Đối với bé trai, việc vệ sinh vùng kín khi dậy thì có phần đơn giản hơn. Nhưng bố mẹ cũng đừng vì thế mà qua loa sẽ tạo thói quen không tốt cho bé. Việc chăm sóc, vệ sinh vùng kín cho nam giới thì quan trọng nhất là vùng bìu và bao quy đầu.

Bao quy đầu ở bé trai hẹp và sẽ giãn dần khi bước vào tuổi dậy thì. Nhiều nam giới dù đã dậy thì nhưng vẫn bị hẹp bao quy đầu, khiến việc vệ sinh khó khăn hơn hẳn. Nếu không làm sạch cẩn thận thì cặn bã, mồ hôi tích tụ lâu ngày sẽ gây viêm nhiễm. Cần hướng dẫn bé tự vệ sinh như sau:

Nhẹ nhàng rửa dương vật, kéo bao quy đầu ra làm sạch cũng như nhẹ nhàng rửa đầu dương vật. Lưu ý không nên chà xát mạnh.
Có thể dùng dung dịch vệ sinh cho nam, không nên dùng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa khác vì có thể quá mạnh với lớp da nhạy cảm ở vùng kín.
Rửa tay sạch trước và sau khi chạm vào dương vật.
Chất bẩn, mồ hôi cũng dễ tích tụ ở các nếp gấp của da bìu hoặc ở phần đáy chậu (giữa tinh hoàn và hậu môn) nếu không được vệ sinh thường xuyên.

Có thể nói, vệ sinh vùng kín khi dậy thì quan trọng với cả bé trai lẫn bé gái. Nếu không giữ vệ sinh tốt thì ngoài viêm nhiễm bên ngoài, bệnh còn có thể tiến triển thành nhiều biến chứng như viêm âm đạo, tử cung hoặc viêm ống dẫn tinh, viêm tinh hoàn ở nam.