Mũi là bộ lọc không khí quan trọng cần được giữ sạch và vệ sinh thường xuyên. Mũi của bé sẽ dễ bị tắc nghẽn hoặc có nhiều chất nhầy, như cảm lạnh, dị ứng hoặc hít không khí khô. Điều này khiến các bé khó thở và ảnh hưởng đến việc bú sữa và cũng như chất lượng giấc ngủ.

Vì thế, vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh rất cần thiết. Vệ sinh mũi đúng cách giúp bé thoải mái hơn và phòng ngừa các biến chứng như viêm tai giữa, viêm xoang.

Các cách vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh

Vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh có thể được thực hiện bằng cách xịt hoặc rửa mũi bằng dung dịch muối sinh lý. Ngoài ra, bạn có thể xông hơi để làm thông mũi, hút sạch dịch nhầy trong mũi cho bé.

Rửa mũi bằng nước muối sinh lý

Đây là cách đơn giản nhất để vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh. Nếu tình trạng trẻ sơ sinh sổ mũi, nghẹt mũi không nặng thì bạn chỉ cần thực hiện như sau:

Đặt bé nằm ngửa, hơi nghiêng đầu trẻ sang một bên.
Nhỏ 1-3 giọt nước muối sinh lý vào một bên mũi. Đợi khoảng 10-15 giây để dung dịch làm loãng chất nhầy trong mũi. Sau đó, dùng khăn giấy hoặc bông lau nhẹ nhàng mũi của trẻ. Lặp lại tương tự cho bên còn lại.

Vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh bằng dung dịch chuyên dụng

Bạn cũng có thể tự pha nước muối với nồng độ cao hơn nước muối sinh lý hoặc dùng các dung dịch rửa mũi được bán trên thị trường. Có rất nhiều lựa chọn và bạn có thể dễ dàng mua gói pha dung dịch rửa mũi tại hiệu thuốc. Bạn chú ý cần pha đúng liều lượng hướng dẫn. Trường hợp bạn muốn tự pha nước muối thì công thức như sau:

Hòa tan ¼ muỗng cà phê muối (khoảng 2g) với 150ml nước sôi để nguội. Dung dịch thu được sẽ có nồng độ ~1,3% (so với 0,9% của nước muối sinh lý).
Để thật nguội và chỉ dùng trong vòng 3 ngày, mỗi ngày không quá 4 lần.

Với dung dịch vệ sinh thì bạn cũng đặt trẻ nằm nghiêng đầu rồi lần lượt nhỏ dung dịch vào từng bên mũi. Bạn cũng đợi cho dịch nhầy trong mũi loãng và chảy ra thì lau sạch cho bé.

Vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh bằng bóng hút mũi

Cách này giúp hút chất nhầy ra khỏi mũi của bé. Bóng hút mũi không xâm nhập sâu và an toàn cho cả trẻ sơ sinh. Cách làm như sau:

Bước 1: Bóp bóng hút mũi để xả không khí ra ngoài.
Bước 2: Đặt đầu hút vào mũi bé, lưu ý không đẩy mạnh hoặc quá sâu tránh gây trầy xước.
Bước 3: Thả tay dần dần để bóng hút chất nhầy ra khỏi mũi của bé.
Bước 4: Xả chất nhầy, rửa sạch bóng hút mũi và lặp lại cho bên mũi còn lại.

Trường hợp chất nhầy trong mũi quá đặc, có thể nhỏ dung dịch nước muối sinh lý vào trước khi dùng bóp bóng hút mũi. Chỉ nên dùng bóng hút mũi khi cần thiết và không quá 3-4 lần một ngày để tránh làm tổn thương niêm mạc mũi của trẻ.

Vệ sinh mũi cho bé bằng máy hút mũi

Máy hút mũi là dụng cụ được nhiều cha mẹ lựa chọn vì tiện lợi, dễ dùng. Nguyên lý hoạt động của máy cũng tương tự như bóng hút mũi. Tùy vào từng loại máy mà cách sử dụng có thể khác nhau. Nhưng nguyên tắc chung vẫn là làm loãng dịch nhầy nếu cần, sau đó cho đầu hút vào mũi bé và hút ra.

Khi dùng máy vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh, mẹ không nên để bé nằm mà hãy để trẻ ngồi. Đưa đầu hút vào mũi ở góc nghiêng 45 độ. Chú ý cần thao tác nhẹ nhàng và chỉ sử dụng lực hút vừa phải. Bạn nên hút khoảng 5 giây/lần, mỗi bên mũi hút 2-4 lần cho đến khi sạch và sau đó đổi bên.

Xông hơi để vệ sinh mũi

Xông hơi là phương pháp vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh được nhiều người lựa chọn vì không tác động trực tiếp lên mũi của bé. Cách vệ sinh mũi này dựa vào hơi nước nóng để giúp thông mũi, họng cho trẻ nhỏ. Cách thực hiện như sau:

Bước 1: Mở vòi nước nóng hoặc rót nước nóng vào chậu trong phòng tắm. Đợi đến khi hơi nước ngập trong phòng.
Bước 2: Bế bé ngồi trong phòng tắm khoảng 10 phút để bé hít khí ấm, ẩm này.

Cách này giúp cải thiện tình trạng trẻ sơ sinh thở khò khè rất hiệu quả. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng máy xông hơi cho trẻ sơ sinh. Với phương pháp vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh này, cần cẩn thận tránh làm bỏng trẻ.

Cách giữ vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh

Bên cạnh sử dụng các loại dung dịch hay xông hơi, mẹ cũng có thể chú ý các yếu tố sau để tránh các bệnh hô hấp cho trẻ:

Không khí trong phòng ngủ của bé phải luôn thông thoáng, đủ ẩm. Có thể dùng máy phun sương làm ẩm không khí hoặc đặt nước nóng để khí bốc hơi trong phòng. Lưu ý không để bé tiếp xúc với nước nóng.
Dùng khăn mỏng để lót đầu của trẻ khi ngủ. Lưu ý chỉ nên lót một lớp khăn mỏng khoảng 2cm và khăn phải được lèn chặt để không làm bé bị vướng.
Đảm bảo bé bú đủ, không bị thiếu nước.

Các lưu ý khi vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh

Tuyệt đối không dùng que hoặc vật cứng chọc vào mũi bé để lấy chất nhầy.
Không nên dùng dung dịch muối có nồng độ quá cao hoặc dùng quá thường xuyên vì muối làm khô niêm mạc và có thể gây kích ứng.
Tuyệt đối tránh vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh khi bé đang quấy khóc.
Nếu bé khỏe mạnh, thở bình thường thì không nên rửa mũi cho con. Việc vệ sinh thường xuyên như vậy thực tế không giúp ích mà còn tăng nguy cơ tổn thương bé.
Cần rửa tay thật sạch trước khi thực hiện vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh. Rửa và khử trùng các dụng cụ thật sạch.

Trước khi vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh, mẹ nên rửa tay thật sạch

Nhìn chung, vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh là để giúp trẻ thoải mái hơn và phòng ngừa một số biến chứng. Có nhiều cách vệ sinh mũi cho bé an toàn và hiệu quả tại nhà. Nếu tình trạng nghẹt mũi, khó thở không cải thiện thì tốt nhất bạn nên đưa bé đi khám.