Làm mẹ lần đầu luôn đi kèm với rất nhiều cảm xúc, nhất là khi chăm sóc những chi tiết nhỏ xíu của con. Nhiều mẹ bối rối khi thấy trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô, không biết đó có phải là điều bình thường hay có vấn đề gì đáng lo.
Tạp chí Mẹ và Con sẽ giúp mẹ hiểu rõ nguyên nhân, cách chăm sóc và những lưu ý quan trọng để rốn bé mau khô, sạch và an toàn.
Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô
Quá trình rụng rốn tự nhiên ở trẻ sơ sinh
Rốn của trẻ sơ sinh là phần dây rốn còn sót lại sau khi sinh và thường tự khô, tự rụng trong khoảng 7 đến 14 ngày. Tuy nhiên, không phải bé nào cũng giống nhau, và việc trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô có thể chỉ là do quá trình lành da chậm hơn một chút.
Sau khi rốn rụng, vùng chân rốn vẫn có thể còn ẩm hoặc tiết ít dịch vàng nhẹ, điều này hoàn toàn bình thường. Lúc này, cơ thể bé đang hình thành mô da mới, nên chỉ cần mẹ giữ vệ sinh nhẹ nhàng là rốn sẽ khô dần theo thời gian.
Ảnh hưởng của môi trường chăm sóc
Độ ẩm và nhiệt độ phòng cho bé nằm có ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ khô của rốn. Nếu không khí trong phòng quá ẩm, vùng rốn dễ bị bí, khiến trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô kéo dài nhiều ngày hơn bình thường.
Bên cạnh đó, việc mặc quần áo kín hoặc dán băng che rốn cũng có thể khiến rốn bé khó thoáng khí. Thay vì che kín, mẹ nên để rốn tiếp xúc với không khí tự nhiên để quá trình khô diễn ra nhanh và an toàn hơn.
Sai lầm phổ biến khi mẹ chăm sóc rốn bé
Nhiều mẹ lo lắng khi thấy trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô nên tự ý dùng thuốc sát trùng mạnh. Thực tế, dung dịch chứa cồn hoặc i-ốt có thể làm tổn thương mô non khiến rốn lâu lành hơn.
Một số mẹ khác lại hay sờ hoặc lau quá kỹ vùng rốn, vô tình làm tổn thương phần da mới hình thành. Cách chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh đúng chuẩn là mẹ nên để rốn bé tự khô tự nhiên, chỉ cần vệ sinh quanh vùng rốn bằng dung dịch phù hợp và quan sát kỹ hằng ngày.
Cách chăm sóc trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô đúng cách
Giữ vùng rốn luôn khô thoáng
Điều đầu tiên và quan trọng nhất khi trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô là mẹ cần giữ cho vùng rốn luôn sạch và khô ráo. Sau khi tắm, mẹ nên dùng gạc mềm thấm nhẹ, tránh chà xát hay tác động mạnh lên vùng rốn.
Quần áo của bé nên chọn loại thoáng, mềm, không ép chặt vùng bụng. Nếu có thể, mẹ nên để rốn bé hở nhẹ, giúp không khí lưu thông và giúp da nhanh khô hơn.
Vệ sinh rốn bằng dung dịch an toàn
Mỗi ngày, mẹ có thể vệ sinh rốn bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch sát khuẩn chuyên dụng theo hướng dẫn của bác sĩ. Khi trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô, việc lau sạch nhẹ nhàng xung quanh sẽ giúp loại bỏ bụi bẩn và giảm nguy cơ viêm nhiễm.
Mẹ cần nhớ không đổ dung dịch trực tiếp vào rốn mà chỉ thấm tăm bông rồi lau quanh. Khi vùng da xung quanh không sưng đỏ và không có mùi, đó là dấu hiệu quá trình lành đang diễn ra tốt.
Tắm cho bé đúng cách khi rốn chưa khô
Nhiều mẹ sợ tắm cho trẻ sơ sinh có thể khiến rốn bé ướt và lâu khô, nhưng thật ra vẫn có thể tắm nếu làm đúng. Mẹ nên tắm nhanh bằng nước ấm, không để nước chảy trực tiếp vào rốn khi trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô.
Sau khi tắm xong, mẹ thấm khô ngay bằng gạc mềm sạch. Nếu rốn còn ướt hoặc có dịch nhẹ, mẹ có thể tạm ngưng tắm ngâm vài ngày, chỉ lau người cho bé đến khi rốn khô hoàn toàn.
Quan sát dấu hiệu bất thường ở rốn bé
Việc theo dõi hằng ngày giúp mẹ phát hiện sớm các dấu hiệu viêm rốn. Nếu trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô mà xuất hiện sưng, rỉ dịch vàng đặc hoặc có mùi hôi, mẹ nên đưa bé đến bác sĩ ngay để kiểm tra.
Ngoài ra, khi rốn bé sưng to, chảy máu hoặc bé quấy khóc khi chạm vào bụng, mẹ không nên tự xử lý. Bác sĩ sẽ xác định nguyên nhân và hướng dẫn cách chăm sóc trẻ sơ sinh đúng cách để tránh nhiễm trùng.
Lưu ý giúp rốn bé mau khô và lành
Không sử dụng mẹo dân gian
Rất nhiều người truyền nhau cách bôi lá, bột hoặc dầu lên rốn để giúp khô nhanh. Tuy nhiên, đây là điều mẹ cần tránh vì có thể gây kích ứng. Khi trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô, vùng rốn rất nhạy cảm, và những mẹo dân gian có thể khiến da bé bị viêm hoặc sưng đỏ.
Cách tốt nhất là mẹ chỉ nên dùng dung dịch vệ sinh được bác sĩ khuyến nghị. Giữ rốn sạch, khô và thông thoáng là đủ để rốn bé mau lành tự nhiên.
Giữ tay sạch trước khi chăm sóc rốn
Mẹ cần rửa tay thật sạch bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn trước khi chạm vào vùng rốn của con. Tay là nơi dễ mang vi khuẩn, và chỉ một lần sơ ý có thể khiến rốn bé bị viêm khi trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô.
Hãy chuẩn bị sẵn gạc và tăm bông sạch riêng cho bé để đảm bảo an toàn tuyệt đối. Vệ sinh tay và dụng cụ thường xuyên là cách đơn giản giúp rốn bé mau khô và tránh biến chứng.
Không tự ý kéo hay chạm vào phần rốn khô
Khi rốn bé khô và dính lại, mẹ tuyệt đối không nên bóc hay gỡ lớp da đó. Đây là phần đang bảo vệ mô non bên trong, nếu gỡ ra sớm có thể làm rốn chảy máu và lâu lành hơn. Khi trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô, mẹ chỉ nên quan sát, không chạm và để rốn tự bong tự nhiên.
Sau vài ngày, phần khô này sẽ tự rụng hoàn toàn mà không gây đau cho bé. Sự kiên nhẫn và nhẹ nhàng của mẹ là điều giúp con hồi phục an toàn nhất.
Khi nào nên đưa bé đến bác sĩ?
Nếu sau 2 tuần mà trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô, mẹ nên cho bé đi khám để kiểm tra tình trạng u hạt rốn. Đây là một tình trạng lành tính nhưng cần được xử lý bằng dung dịch đặc biệt để giúp mô da co lại và khô nhanh hơn.
Mẹ cũng cần chú ý nếu vùng rốn có dấu hiệu rỉ máu, sưng to hoặc có mùi bất thường. Việc đưa bé đến bác sĩ sớm sẽ giúp tránh các biến chứng nhiễm trùng và giúp bé mau hồi phục.
Kinh nghiệm thực tế từ các mẹ bỉm
Nhiều mẹ chia sẻ rằng việc trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô là chuyện khá phổ biến. Chỉ cần vệ sinh nhẹ nhàng, để rốn khô tự nhiên và tránh che kín, sau vài ngày rốn sẽ khô hoàn toàn mà không cần can thiệp.
Một số mẹ còn chia sẻ mẹo nhỏ như mặc áo khoét lỗ ở phần rốn để giúp không khí lưu thông. Những kinh nghiệm đời thực này giúp các mẹ mới yên tâm hơn, hiểu rằng chỉ cần kiên nhẫn, mọi thứ sẽ ổn định tự nhiên.
Thời điểm trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô là giai đoạn đòi hỏi mẹ sự quan sát, kiên nhẫn và chăm sóc nhẹ nhàng. Mỗi bé có tốc độ lành rốn khác nhau, vì vậy mẹ không cần quá lo lắng nếu con chậm hơn một chút. Chỉ cần giữ rốn sạch, khô thoáng và chăm con bằng tình yêu thương, rốn bé sẽ mau lành, để lại chiếc bụng nhỏ xinh và một khởi đầu khỏe mạnh cho hành trình lớn khôn.