Trẻ nhút nhát thường có khả năng thích nghi kém nên khi bước vào một môi trường mới sẽ tự ti, sợ hãi, và khó hòa nhập. Vậy trẻ nhút nhát phải làm sao mới cải thiện được tình hình?
Câu trả lời là chính gia đình vì đây nguồn hỗ trợ và động viên lớn nhất cho các bé nếu muốn từng bước xây dựng sự tự tin. Việc này đòi hỏi nhiều thời gian và công sức nhưng chỉ cần biết được nguyên nhân và nắm vững những bí quyết vàng sau thì mẹ sẽ giúp con mạnh mẽ và hoạt bát hơn.
Biểu hiện của trẻ nhút nhát
Trẻ nhút nhát thường cảm thấy khó chịu, rụt rè khi tiếp xúc với người lạ hay đi đến một môi trường mới ngoài gia đình. Bạn có thể bắt gặp trẻ hay đứng nép vào một góc hoặc sau lưng người lớn, thường không thoải mái chào hỏi hoặc trò chuyện trực tiếp với người khác.
Nguyên nhân dẫn đến trẻ nhút nhát thiếu tự tin
Mẹ hãy chú ý đến những đối tượng hay khiến bé lo lắng, sợ hãi mỗi khi tiếp xúc, chẳng hạn như: Người giúp việc, bác bảo vệ, tiếng sấm sét, thú nuôi trong nhà,… Đặc biệt, hãy quan tâm đến cách người giúp việc trông bé vì có thể người đó sẽ dùng những lời hù dọa kiểu “không ngoan là bị bác bảo vệ bắt đi”, bị tiếng sấm dọa cho xỉu hay là bị con vật trong nhà cắn cho chảy máu” để bé sợ và vâng lời hơn.
Vì trí óc còn đơn giản cộng thêm trí tưởng tượng phong phú, những lời hù dọa này có thể làm nhiều trẻ nhút nhát mắc phải chứng tự kỷ ám thị, luôn lo lắng, đề phòng những đối tượng trên.
Những thiệt thòi của trẻ nhút nhát
Đầu tiên, trẻ nhút nhát đa số chính là nạn nhân của bạo lực học đường. Trẻ thường khép mình, không hòa đồng được với bạn bè nên khó có thể kết bạn và thậm chí có những xích mích, mâu thuẫn với bạn học.
Nỗi sợ hãi càng lớn, trẻ càng thu mình trong thế giới riêng nhiều hơn, nên luôn cảm thấy cô đơn, buồn bã. Ngoài ra, trẻ nhút nhát thường không tự tin nên dễ bỏ cuộc trước thử thách, lại hay nhạy cảm với những lời nhận xét từ những người xung quanh, tâm lý không vững vàng dẫn đến để trôi qua nhiều cơ hội tốt đẹp trong cuộc sống.
6 cách hỗ trợ trẻ nhút nhát thêm tự tin
Cho con tự đưa ra ý kiến
Trẻ nhút nhát thường không có chủ kiến nên việc để bé tự đưa ra quyết định là cần thiết. Hãy để trẻ tự chọn trang phục hằng ngày, đồ vật cá nhân, hoặc cũng có thể là thực đơn cho cả gia đình.
Cha mẹ cũng có thể cho trẻ mạnh dạn đưa ra ý kiến trong những cuộc thảo luận gia đình về một vấn đề cụ thể. Có thể là về một chương trình truyền hình cả nhà sẽ xem sau khi dùng bữa tối hay địa điểm để cùng đi du lịch vào kỳ nghỉ chẳng hạn. Việc được nêu lên mong muốn, cảm nhận thật sự của bản thân sẽ tăng thêm phần tự tin trong bé đấy!
Khuyến khích trẻ nhút nhát biểu diễn trước nhiều người
Hãy khuyến khích và hỗ trợ hết mình để con hát hay múa một bài sở trường cho ông bà, cha mẹ và anh chị cùng thưởng thức. Tập cho trẻ tự tin biểu diễn một vài tiết mục văn nghệ trước mặt người khác vừa giúp cải thiện tính nhút nhát của con, vừa giúp con thỏa mãn sở thích.
Tập cho con giao lưu nhiều hơn
Trẻ nhút nhát khi gặp những người bạn mới thường không biết phải xử lý như thế nào. Vì thế, bạn có thể chỉ cho trẻ những câu chào hỏi làm quen để trẻ bắt chuyện dễ dàng như: “Chào cậu. Tớ tên là A, còn cậu thì sao?”.
Hãy để trẻ làm quen với chỉ một vài bạn nhỏ trước. Sau đó, mới cho trẻ tham gia vào nhiều nhóm lớn hơn để trẻ dễ thích nghi.
Ngoài ra, có thể tận dụng những ngày cuối tuần đưa trẻ đến công viên, sở thú, gặp mặt họ hàng để trẻ hoạt bát, năng động hơn. Đặc biệt, khi hai mẹ con đi mua sắm, mẹ nên cho trẻ trò chuyện với nhân viên cửa hàng, và đừng quên khen ngợi khi con làm như thế nhé! Những cơ hội giao lưu như vậy sẽ là những trải nghiệm rất quý giá dành cho một đứa trẻ nhút nhát đấy!
Tận dụng trò chơi diễn kịch, những bộ phim truyền cảm hứng
Một phương pháp hỗ trợ trẻ nhút nhát nữa chính là cùng con chơi những trò chơi hóa thân thành những nhân vật khác nhau. Điều này giúp trẻ tự tin bộc lộ đa dạng những trạng thái cảm xúc, suy nghĩ trong một bầu không khí nhẹ nhàng, không áp lực.
Ngoài ra, cha mẹ có thể cùng con coi những bộ phim lấy đề tài về những đứa trẻ nhút nhát và cách chúng vượt qua rào cản để sống hạnh phúc. Trẻ sẽ như được tiếp thêm động lực để cải thiện tình trạng của mình.
Áp dụng 3 không: Không so sánh, không thất vọng, không trách cứ
Đây là một sai lầm rất nhiều cha mẹ mắc phải khi luôn so sánh con với những đứa trẻ khác nhằm “khích tướng” với ý định là để con trở nên tốt hơn. Rất tiếc là cách này chỉ khiến trẻ thêm tự ti thậm chí là ghen ghét với những đối tượng vô tình bị đem ra so sánh với trẻ.
Nếu như con chưa hoàn thành tốt một việc gì đó, chớ vội la mắng hay tỏ vẻ thất vọng với con, đặc biệt là trước nhiều người. Đừng nói những câu như: “Con trai gì mà yếu đuối vậy?” hay “Bạn A được điểm 10 còn con thì chỉ điểm 8”.
Bất kể đứa con nào cũng muốn làm vui lòng cha mẹ mình. Việc thường xuyên la mắng con hay không công nhận công sức của trẻ sẽ khiến trẻ tổn thương và tự ti hơn rất nhiều. Từ đó, trẻ trở nên nhút nhát và bị động trong mọi việc vì sợ nếu làm sai nữa thì lại bị trách mắng.
Để giúp trẻ tự tin, bản thân bạn nên tránh đặt kỳ vọng quá cao rồi tạo áp lực lên con. Thay vào đó, động viên con dù con chưa làm tốt để con không cảm thấy xấu hổ.
Một trong những món quà lớn nhất mà một người cha người mẹ có thể ban cho con của mình chính là sự công nhận vì nó khiến trẻ trân trọng giá trị bản thân và luôn tự tin để chinh phục những thách thức trên đường đời.
Ngưng “gắn mác” cho bé
Nhiều cha mẹ thường thích “gắn mác” cho con cái, từ những thứ tích cực như “can đảm”, “thông minh” đến những điều tiêu cực như “nhút nhát” hay “chậm chạp” cũng gán lên con mình. Việc này thường không đem lại lợi ích gì dù đó có là một cái “mác” tốt đi chăng nữa.
Việc trẻ tỏ ra rụt rè, lo lắng trước những điều mới là hoàn toàn hiểu được nên đừng nhanh chóng kết luận trẻ là một đứa nhút nhát, không biết hòa đồng, hay thậm chí là mắc bệnh tự kỷ. Bạn nên là người đồng hành và chỉ dẫn cho trẻ để trẻ dễ dàng hòa nhập với môi trường xung quanh.
Quan trọng hơn, cha mẹ phải là người nhìn ra được những cố gắng của trẻ mà công nhận nó một cách thật trân trọng. Bạn cũng nên nhắc nhở họ hàng, bạn học, và cả giáo viên tránh việc phán xét vội vàng về tính cách của bé.
Còn nếu muốn biết ở lớp bé sinh hoạt như thế nào, mẹ có thể quan sát xem bé có chơi với bạn nào không. Hãy trao đổi với giáo viên để cả hai bên cùng hỗ trợ bé hòa nhập tốt hơn.
Trong trường hợp nếu giáo viên cũng cho rằng vấn đề giao tiếp của bé là thật sự đáng lưu tâm thì bạn nên tư vấn thêm ý kiến bác sĩ nhi khoa để kịp thời can thiệp và giúp đỡ con.
Không phải cứ “cha mẹ sinh con, trời sinh tính” mà tính cách của trẻ nhút nhát có thể được khắc phục nếu biết cách. Hãy đồng hành cùng bé trên con đường cải thiện bản thân để cho con một tương lai tốt đẹp, mẹ nhé!
