Ánh sáng xanh là gì và có hại với mắt ra sao? Cùng tìm hiểu ngay về những tác hại của ánh sáng xanh trong bài viết sau đây.

Ánh sáng xanh là gì?

Ánh sáng xanh là là loại ánh sáng với phạm vi nằm trong dải bức xạ ánh sáng nhìn thấy, với độ dài sóng từ khoảng 380 đến 500 nanomet. Tiếp xúc quá mức với ánh sáng xanh, đặc biệt là vào ban đêm, có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ và gây mệt mỏi cho mắt. Nghiên cứu cũng cho thấy rằng tiếp xúc dài hạn với ánh sáng xanh có thể gây ra tổn thương mắt.

Các loại ánh sáng xanh

Ánh sáng xanh có thể được phân loại thành hai loại chính: ánh sáng xanh tự nhiên và ánh sáng xanh nhân tạo.

Ánh sáng xanh tự nhiên

Ánh sáng này chủ yếu xuất phát từ mặt trời. Ánh sáng xanh tự nhiên giúp điều chỉnh đồng hồ sinh học của cơ thể và hỗ trợ quá trình tổng hợp vitamin D. Ánh sáng mặt trời cũng là một yếu tố quan trọng giúp cải thiện tâm trạng và năng lượng.

Ánh sáng xanh nhân tạo

Đây là loại ánh sáng được phát ra từ các thiết bị điện tử có màn hình như điện thoại di động, máy tính, TV và từ đèn LED hay huỳnh quang. Sự tiếp xúc quá mức với ánh sáng xanh nhân tạo, đặc biệt là vào ban đêm, có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, gây mệt mỏi mắt và có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh về mắt.

Tác dụng của ánh sáng xanh là gì?

Mặc dù chúng ta thường nghe về những tác hại của ánh sáng xanh, nhưng thực tế, ánh sáng xanh cũng có một số tác dụng tốt đối với cơ thể chúng ta:

Điều chỉnh chu kỳ sinh học: Ánh sáng xanh giúp điều chỉnh “chu kỳ sinh học” của cơ thể. Vào ban ngày, ánh sáng xanh tự nhiên từ mặt trời giúp cơ thể ta cảm thấy tỉnh táo và có nhiều năng lượng hoạt động. Ánh sáng xanh cũng hạn chế cơ thể sản xuất melatonin – hormon khiến chúng ta muốn ngủ.
Cải thiện tình trạng trầm cảm và giảm triệu chứng của chứng rối loạn lưỡng cực: Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng ánh sáng xanh có thể cải thiện tâm trạng và giúp giảm bớt triệu chứng ở những người mắc rối loạn lưỡng cực.
Tăng cường sự tỉnh táo và sự nhận biết: Ánh sáng xanh có thể giúp cải thiện chức năng trí nhớ và tăng cường sự nhận biết.
Lợi ích cho mắt: Mặc dù ánh sáng xanh có thể gây hại cho mắt nếu tiếp xúc quá nhiều, nhưng một lượng nhất định cũng cần thiết cho sức khỏe mắt. Mắt cần ánh sáng xanh để giúp điều chỉnh chu kỳ sinh học và hỗ trợ chức năng nhận biết chi tiết của thị giác.
Giúp phát hiện và điều trị một số bệnh lý: Trong y học, ánh sáng xanh được sử dụng trong một số quy trình chẩn đoán và điều trị, bao gồm điều trị vàng da ở trẻ sơ sinh và sử dụng trong một số loại phẫu thuật mắt.

Tác hại của ánh sáng xanh đối với mắt và cơ thể

Hội chứng thị giác màn hình

Đây là tình trạng mắt mệt mỏi, khô và căng thẳng sau thời gian dài nhìn vào các màn hình điện tử phát ra ánh sáng xanh. Triệu chứng có thể bao gồm đau mắt, khó tập trung, mất khả năng nhận biết rõ các chi tiết, và thậm chí cả đau cổ, đau vai hoặc đau lưng.

Tổn thương võng mạc và giác mạc

Võng mạc là phần của mắt nhận biết ánh sáng và gửi thông tin về ánh sáng đó đến não thông qua dây thần kinh giác mạc. Tiếp xúc với ánh sáng xanh trong thời gian dài có thể gây tổn thương cho các tế bào võng mạc, gây ra các vấn đề về sức khỏe mắt như suy giảm thị lực và tăng nguy cơ mắc bệnh liên quan đến lão hóa mắt như hội chứng khô mắt.

Gián đoạn nhịp sinh học và có nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm

Tác hại của ánh sáng xanh có khả năng ảnh hưởng đến “đồng hồ sinh học” nội bộ của cơ thể, đặc biệt là khi tiếp xúc vào ban đêm. Điều này có thể làm gián đoạn chu kỳ ngủ tự nhiên, gây ra mất ngủ và các vấn đề khác liên quan đến giấc ngủ.

Ngoài ra, nghiên cứu cũng cho thấy rằng sự gián đoạn này có thể tăng nguy cơ mắc một số bệnh lý nghiêm trọng như béo phì, tiểu đường và bệnh lý tim mạch.

Cách để bảo vệ mắt trước tác hại của ánh sáng xanh

Có một số biện pháp có thể giúp bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh mà bạn có thể thực hiện để bảo vệ sức khỏe mắt, giúp hạn chế tổn thương mắt:

Chế độ ăn uống giàu Omega-3 và Vitamin A: Những chất dinh dưỡng này giúp duy trì sức khỏe mắt và giảm nguy cơ phát triển các bệnh mắt liên quan đến tuổi tác.
Thực hiện quy tắc 20-20-20: Để giảm mỏi mắt do nhìn vào màn hình quá lâu, hãy thử thực hiện quy tắc 20-20-20: mỗi 20 phút, hãy nghỉ mắt 20 giây bằng cách nhìn vào một vật cách bạn khoảng 20 feet (khoảng 6 mét). Điều này giúp bảo vệ mắt khỏi tác hại của ánh sáng xanh nguy hiểm.
Điều chỉnh độ sáng và độ tương phản của màn hình: Điều chỉnh mức độ sáng và tương phản của màn hình sao cho phù hợp với môi trường xung quanh có thể giúp giảm mỏi mắt và tiếp xúc với ánh sáng xanh.
Sử dụng kính chống ánh sáng xanh: Những chiếc kính mắt này có lớp phủ cản trở ánh sáng xanh từ màn hình điện tử, giúp bảo vệ mắt.
Sử dụng phần mềm lọc ánh sáng xanh: Có nhiều ứng dụng có thể điều chỉnh màu sắc và ánh sáng trên màn hình của bạn để giảm ánh sáng xanh. Bạn có thể sử dụng các ứng dụng này để ngăn không cho mắt tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng xanh
Dùng tấm lọc màn hình: Đây là một loại tấm che được đặt trên màn hình máy tính, laptop, điện thoại hoặc máy tính bảng để giảm ánh sáng xanh.
Giữ màn hình cách mắt một khoảng cách hợp lý: Màn hình nên cách mắt khoảng 63,5 cm và nghiêng màn hình một chút về phía dưới để tránh ánh sáng trực tiếp vào mắt.

Ánh sáng xanh dù có lợi cho mắt nhưng tiếp xúc quá mức vẫn có thể làm cho mắt bị tổn thương. Do đó, hãy chủ động áp dụng các biện pháp chăm sóc và bảo vệ mắt khỏi tác hại của ánh sáng xanh và chú ý thăm khám mắt định kỳ để kiểm tra sức khỏe mắt bạn nhé!