Sữa lên men hay còn gọi là sữa Kefir, là một loại sữa được lên men bằng nấm sữa Kefir. Đó là một loại nấm có hình dạng trông giống một cây bông cải.
Nhiều người tin rằng chủng nấm này phát xuất từ “tháp nước của Châu Á” – Tây Tạng. Số khác lại nghĩ rằng nấm sữa này có nguồn gốc từ xứ Kavkaz của Đông Âu. Dù rằng chưa có dữ liệu nào chính xác về nơi đầu tiên tìm thấy Kefir nhưng các nhà khoa học đều phải công nhận rằng sữa Kefir là một loại sữa vô cùng bổ dưỡng.
Nếu bạn hay bé yêu là “fan” của món sữa chua thì có lẽ bạn sẽ thích vị của dòng sữa lên men này đấy. Và nếu bạn chưa từng biết đến sữa lên men, một trong những “siêu thực phẩm” cho sức khỏe của bạn và gia đình, đây là những lí do bạn nên thử qua món sữa đặc biệt này ngay trong tuần.
Cùng Tạp chí Mẹ và Con khám phá ngay nhé!
1. Sữa lên men rất giàu dinh dưỡng
Sẽ không phải là quá khi cho rằng sữa là một loại thức ăn cần thiết cho mọi đối tượng từ người cao tuổi đến bé con trong nhà. Và cũng như sữa, sữa lên men chứa vô vàn các chất dinh dưỡng cần thiết, đặc biệt là canxi và các nhóm vi chất khác.
Khi bạn cho sữa ủ với hạt Kefir, các chủng lợi khuẩn cộng sinh với loài nấm này sẽ chuyển hóa các thành phần trong sữa và mang đến các nhóm chất cần thiết cho cơ thể. Thành phần dinh dưỡng có trong 1 phần sữa lên men nhỏ ít béo (100g) theo Viện Y Học Ứng Dụng Việt Nam bao gồm:
2. Giàu lợi khuẩn hơn sữa chua truyền thống
Sữa chua vốn nổi tiếng là một nguồn thực phẩm chứa lượng lớn vi khuẩn có lợi cho đường tiêu hóa như Lactobacillus acidophilus và Bifidobacteria. Các chủng lợi khuẩn này có khả năng hỗ trợ hệ tiêu hóa, kích thích đường ruột, giúp tiêu hóa tốt hơn và ngăn ngừa tình trạng táo bón ở trẻ em cũng như người lớn.
Ngoài ra, sữa lên men cũng có một lượng lớn men vi sinh có lợi cho sức khỏe chúng ta. Theo một số nghiên cứu cho thấy, trong sữa lên men chứa đến tận 61 loại lợi khuẩn và nấm men có lợi. Trong đó, phổ biến nhất là hai chủng Saccharomyces cerevisiae và Saccharomyces unisporus, giúp mang lại các lợi ích vượt trội hơn so với sữa chua, chẳng hạn như:
- Kháng khuẩn, kháng nấm nhẹ
- Tăng cường hệ miễn dịch
- Chống dị ứng và kháng ung thư
3. Sữa lên men giúp chống lại vi khuẩn có hại
Một số men vi sinh có thể giúp bạn phòng ngừa vi khuẩn gây hại, chẳng hạn như Lactobacillus kefiri – một chủng chỉ có ở sữa Kefir. Các nghiên cứu về loại lợi khuẩn này cho thấy chúng có khả năng chống lại nhiều vi khuẩn có hại như:
- Helicobacter pylori (“kẻ giấu mặt” đứng sau 70% nguy cơ ung thư dạ dày)
- Salmonella (vi khuẩn gây bệnh thương hàn)
- E. Coli (tác nhân gây vô vàn bệnh đường ruột nghiêm trọng)
Đồng thời, lượng lợi khuẩn dồi dào trong sữa lên men còn tạo một môi trường “lành mạnh” khiến cho các tác nhân vi trùng đường ruột độc hại khác không thể tấn công cơ thể, giảm nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy và giúp bạn xua đi nỗi lo về chứng ruột kích thích.
4. Dùng sữa Kefir có thể chống loãng xương
Loãng xương là tình trạng khi các thành phần xương của cơ thể thiếu đi một chất quan trọng là canxi, khiến xương trở nên giòn và dễ gãy. Đây là một phần của tiến trình lão hóa tự nhiên mà bất kỳ ai trong chúng ta đều có thể gặp phải. Đặc biệt, phụ nữ khi bước vào độ tuổi trung niên thì dễ mắc phải rối loạn này hơn so với cánh mày râu.
Và cách hiệu quả nhất để nâng cao sức khỏe của xương cũng như làm chậm quá trình loãng xương chính là bổ sung canxi cho cơ thể. Sữa Kefir, lại “tình cờ” có kha khá lượng canxi phù hợp với nhu cầu của bạn.
Chưa dừng lại ở đó, nếu bạn chọn sữa lên men nguyên kem, bạn còn có thể bổ sung thêm vitamin K2 – một vi chất đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa canxi trong cơ thể. Dạng vitamin này có khả năng làm giảm nguy cơ gãy xương đến 81%.
5. Sữa lên men rất “nghèo” Lactose
Sữa và các chế phẩm làm từ sữa đều có một độ ngọt dịu tự nhiên giúp bạn cảm thấy ngon miệng hơn khi uống. Và thành phần tạo nên vị ngọt trong sữa đó chính là lactose. Tuy nhiên, theo các khảo sát chính thống tại Việt Nam có đến 86,8% người có tình trạng kém dung nạp với đường lactose. Nguyên nhân của rối loạn này nằm ở việc thiếu đi một loại enzym trong đường tiêu hóa của bạn gọi là lactase.
Tùy theo lượng lactase có trong cơ thể mà khi uống sữa bạn sẽ có các triệu chứng từ nhẹ đến nặng, bao gồm:
- Đau bụng
- Buồn nôn
- Ợ chua
- Đầy hơi
- Nôn
- Tiêu chảy
Nếu gặp phải tình trạng này, các chuyên gia khuyên bạn dùng các sản phẩm đã được loại bỏ lactose. Và nếu bạn đang đau đầu vì chưa biết phải thay thế bằng sản phẩm nào thì câu trả lời dành cho bạn chính là…sữa lên men. Chính nhờ thành phần lợi khuẩn và nấm men đa dạng, sữa Kefir giúp bạn “xử lý” một lượng lactose có sẵn trong sữa mà không làm giảm đi độ thơm ngon của món sữa này.
Một mẹo dành cho bạn nếu bạn muốn biến sữa Kefir thành một món ăn hoàn toàn không chứa lactose đó chính là hãy cho vào cốc sữa lên men một chút nước dừa hay chút nước ép hoa quả nhé.
6. Dễ dàng chế biến sữa lên men tại nhà
Bạn có chút băn khoăn rằng: Liệu mua sữa hộp mang về thì có còn giữ nguyên giá trị dinh dưỡng không? Một tin vui cho bạn chính là: Bạn hoàn toàn có thể có một món sữa lên men hấp dẫn “handmade” ngay chính trong căn bếp nhỏ xinh của mình đấy.
Cách làm sữa lên men tại nhà cực đơn giản:
- Tất cả bạn cần là một hũ nhỏ để nuôi Kefir, càng nhiều Kefir thì món sữa sẽ hoàn thành càng nhanh, thông thường thì khoảng 14-28g là vừa đủ.
- Tùy vào loại sữa bạn cho nấm Kefir “ăn” mà sẽ cho loại vị bùi và chua khác nhau. Dễ làm nhất là với sữa bò, khoảng 500ml.
- Một lưu ý nhỏ là bạn đừng cho đầy hết hũ, mà nên chừa một chút chỗ cho không khí ở trên nhé
- Nếu bạn thích sữa lên men béo béo một chút có thể thêm một chút kem béo lên trên cùng của lớp sữa.
- Giờ thì đóng nắp hũ lại và chờ thưởng thức thành phẩm thôi nào.
Với hàm lượng hạt Kefir như trên thì sau khoảng 24 giờ sau, khi sữa bắt đầu sánh lại là bạn có thể thưởng thức chén sữa lên men chua nhẹ, pha chút bùi bùi thơm thơm rồi. Phối kèm theo một chút dâu hoặc vào loại hạt nữa thì quả thật là “trên cả tuyệt vời”.
Tìm mua nấm Kefir có khó không?
Câu trả lời là hoàn toàn không. Hiện nay nhờ “nổi tiếng” về độ dinh dưỡng, mà kefir đã có mặt trên các siêu thị và các cửa hàng chuyên bán các mặt hàng về sữa. Ngoài ra, một lưu ý cho bạn chính là sau khi bạn làm mẻ sữa đầu tiên, bạn có thể nhẹ nhàng trích thành phẩm ra một hũ mới, gạn phần nấm sữa còn sót lại. Lượng hạt kefir này sẽ sẵn sàng cho bạn làm mẻ tiếp theo đấy.
Vừa dễ ăn vừa có lợi cho sức khỏe, chắc chắn sữa lên men sẽ là món ăn không thể thiếu cho thực đơn hàng ngày của gia đình bạn. Không những vậy, đây còn là một nguồn dinh dưỡng “bền vững” khi bạn có thể làm nhiều mẻ sữa với một lượng Kefir nhất định, giúp tiết kiệm chi phí hiệu quả. Vậy thì còn chần chờ gì mà không thử ngay, bạn nhỉ?