Khi mang thai, ai cũng muốn có một thai kỳ khỏe mạnh, vượt cạn thành công và có thể mẹ tròn con vuông. Tuy nhiên, trong một số trường hợp kém may mắn, thai phụ có thể gặp tình trạng mang thai ngoài tử cung – một biến chứng thai kỳ vô cùng nguy hiểm.

Nếu không kịp thời phát hiện, điều trị, tình trạng này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng của thai phụ…

Mang thai ngoài tử cung là gì?

Mang thai ngoài tử cung (chửa ngoài tử cung) là một tình trạng mà mẹ bầu có thể gặp phải trong thai kỳ. Thông thường, trứng sau khi được thụ tinh sẽ làm tổ trong tử cung của người phụ nữ và bắt đầu phát triển. Tuy nhiên, nếu trứng làm tổ và phát triển tại một vị trí khác, bên ngoài buồng tử cung (thường gặp nhất là vòi trứng), đây chính là tình trạng mang thai ngoài tử cung.

Biến chứng thai kỳ này sẽ dẫn đến tình trạng phôi thai không thể sống sót, phát triển một cách bình thường và gây nên nhiều hậu quả nghiêm trọng. Thường gặp nhất là tình trạng chảy máu ổ bụng, đe dọa tính mạng thai phụ.

Nguyên nhân nào dẫn đến mang thai ngoài tử cung?

Không phải lúc nào cũng có thể chẩn đoán, xác định nguyên nhân mang thai ngoài tử cung. Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp thai phụ gặp phải biến chứng này đều gặp phải một hoặc các nguyên nhân sau đây:

Do yếu tố di truyền
Dị dạng cơ quan sinh dục
Nội tiết tố thay đổi, hoạt động bất thường
Ống dẫn trứng bị viêm, có sẹo do mẹ bầu từng trải qua phẫu thuật hoặc bị nhiễm trùng trước đó
Thai phụ mắc một số bệnh lý có ảnh hưởng đến hoạt động, hình dáng của ống dẫn trứng/ cơ quan sinh sản

Ngoài những nguyên nhân thường gặp, một số yếu tố làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung có thể kể đến như:

Tuổi tác: Mang thai khi tuổi đã cao sẽ có nguy cơ gặp tình trạng chửa ngoài tử cung
Tiền sử mắc bệnh: Nếu ở thai kỳ trước thai phụ từng có thai ngoài tử cung thì sẽ có thêm 10% gặp lại tình trạng này trong lần mang thai tiếp theo
Hút thuốc lá: Trước khi mang thai, nên cai thuốc lá bởi hút thuốc lá quá nhiều sẽ làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung ở thai phụ
Mắc các bệnh lý lây qua đường tình dục: Không áp dụng các biện pháp quan hệ tình dục an toàn dẫn đến việc mắc các bệnh lây qua đường tình dục (STDs) sẽ làm tăng nguy cơ gặp biến chứng thai ngoài tử cung trong thai kỳ.
Nhiễm trùng: Từng bị viêm hoặc nhiễm trùng vùng chậu, vòi trứng, buồng trứng, tử cung hay ống dẫn trứng,… đều có thể làm tăng nguy cơ chửa ngoài tử cung của bạn.
Đang điều trị vô sinh hiếm muộn: Trong quá trình điều trị, các bác sĩ có thể cho bạn sử dụng thuốc kích thích rụng trứng. Các loại thuốc này sẽ làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung.
Bất thường ở ống dẫn trứng: Ống dẫn trứng bất thường bẩm sinh hoặc do phẫu thuật đều có thể khiến bạn gặp biến chứng thai không ở đúng vị trí trong tử cung.
Từng áp dụng các biện pháp tránh thai: Thuốc tránh thai và các biện pháp tránh thai khác cũng có khả năng khiến thai phụ mang thai ngoài tử cung.
Từng phẫu thuật ở vùng chậu: Từng phẫu thuật cắt bỏ u xơ tử cung hoặc từng mổ lấy thai cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ gặp biến chứng thai kỳ này.
Thắt ống dẫn trứng: Khi không muốn mang thai, phụ nữ có thể thực hiện phẫu thuật nhằm thắt ống dẫn trứng. Tuy nhiên, sau này nếu muốn mang thai thì xác suất thai ngoài tử cung cũng cao hơn.

Trong một số trường hợp, thai phụ có thể mang thai ngoài tử cung dù không có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào kể trên.

Các dấu hiệu nhận biết mang thai ngoài tử cung

Việc nhận biết thai ngoài tử cung để kịp thời điều trị có thể ngăn ngừa nguy cơ tử vong do lúc này, thai không còn có thể phát triển như bình thường nữa. Dù trong thời gian đầu tiên thai phụ vẫn có những biểu hiện như khi mang thai thông thường (đau bụng, buồn nôn, căng tức ngực, trễ kinh,…) nhưng sau đó sẽ có thêm một số dấu hiệu mang thai ngoài tử cung khác lạ như:

Đau vùng chậu: Tình trạng thai ngoài tử cung có thể gây ra các cơn đau ở vùng bụng (đau bụng dưới hoặc một bên bụng). Những cơn đau do mang thai ngoài tử cung thường chỉ âm ỉ, thỉnh thoảng mới đau nhói.
Chảy máu âm đạo: Một dấu hiệu khác thường thấy khi thai phụ có thai ngoài tử cung chính là chảy máu âm đạo với lượng máu ít, có màu nâu đen và kéo dài nhiều ngày liên tục. Trong một số trường hợp, nếu máu rò rỉ từ vòi trứng thì thai phụ có thể cảm thấy đau vai, muốn đi tiêu…

Trong trường hợp túi thai vỡ, thai phụ sẽ gặp cơn đau bụng dữ dội, kéo dài liên tục kèm theo các triệu chứng khác như đau nhức vai, toát mồ hôi, tay chân bủn rủn, chóng mặt hoa mắt, khó thở, ngất xỉu,…

Mang thai ngoài tử cung có sinh con được không?

Thai nằm ở vị trí ngoài tử cung không thể phát triển như thai bình thường được. Thai cũng không thể được sinh ra hay đưa khối thai trở về lại tử cung. Do đó, khi chẩn đoán mang thai ngoài tử cung, các bác sĩ sẽ thực hiện loại bỏ thai để chấm dứt thai kỳ, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng thai phụ.

Do đó, có thể thấy, trong trường hợp có thai ngoài tử cung, mẹ bầu không thể sinh trẻ ra như mong muốn. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn hoàn toàn mất khả năng thụ thai, mang thai và sinh con về sau nên bạn có thể yên tâm bạn nhé!

Các phương pháp điều trị thai ngoài tử cung

Nhìn chung, giải pháp duy nhất cho các trường hợp thai phụ mang thai ngoài tử cung chính là loại bỏ thai ra khỏi cơ thể người mẹ. Tuy nhiên, việc chấm dứt thai kỳ như thế nào (dùng thuốc, phẫu thuật nội soi hoặc phẫu thuật mổ bụng) còn tùy thuộc vào kích thước, tình trạng khối thai hiện tại cũng như các triệu chứng mà thai phụ đang gặp phải.

Điều trị bằng thuốc

Nếu thai ngoài tử cung có kích thước bé (đường kính dưới 3cm), được phát hiện sớm, chưa bị vỡ, các bác sĩ có thể chỉ định loại bỏ thai bằng cách sử dụng thuốc, trong đó phổ biến nhất là Methotrexate. Loại thuốc này sẽ ngăn chặn sự phân chia và phát triển của tế bào. Sau khi tiêm thuốc từ 4-6 tuần, khối thai sẽ tự tiêu biến.

Sau khi điều trị mang thai ngoài tử cung bằng thuốc dạng tiêm, bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm nồng độ HCG trong máu để đánh giá chỉ số và xác định hiệu quả điều trị. Nếu kết quả tốt, thai phụ chỉ cần theo dõi sức khỏe sau đó. Nếu kết quả không như mong đợi, bạn có thể cần thực hiện tiếp tục điều trị bằng cách thay đổi liều thuốc hoặc phẫu thuật loại bỏ thai.

Một số tác dụng phụ của thuốc điều trị mang thai ngoài tử cung thường gặp là chán nản, buồn nôn, nôn, loét miệng, mệt mỏi, rụng tóc, tiêu chảy, gặp vấn đề ở thị lực… Ngoài ra, suy gan, suy thận hoặc suy tụỵ cũng là các tác dụng phụ nguy hiểm và hiếm gặp khi dùng thuốc.

Cần lưu ý sau khi tiêm thuốc chấm dứt thai kỳ, nên tránh việc mang thai lại tối thiểu 3 tháng hoặc lâu hơn (tùy theo tình trạng sức khỏe mà bác sĩ sẽ có hướng dẫn, tư vấn phù hợp).

Điều trị bằng phẫu thuật

Hai phương pháp phẫu thuật điều trị mang thai ngoài tử cung chính được chỉ định và áp dụng là phẫu thuật nội soi và phẫu thuật mở bụng.

Phẫu thuật nội soi: Hai dạng phẫu thuật nội soi phổ biến nhất là phẫu thuật mở thông vòi trứng và phẫu thuật cắt bỏ vòi trứng, thường được áp dụng cho những khối thai kích thước lớn nhưng chưa bị vỡ.
Phẫu thuật mở bụng: Nếu kích thước khối thai lớn và bị vỡ gây xuất huyết cho thai phụ, các bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật mở bụng để lấy thai và điều trị. Trong trường hợp này, thường ống dẫn trứng đã bị hư hỏng nên bác sĩ sẽ tiến hành loại bỏ.

Mang thai ngoài tử cung là một tình trạng vô cùng nguy hiểm mà bạn có thể gặp khi mang thai. Để tránh thai ngoài tử cung gây nên biến chứng nguy hiểm, nên khám sàng lọc trước khi mang thai. Ngoài ra, trong thai kỳ, nên chủ động khám thai và theo dõi các dấu hiệu bất thường để kịp thời chẩn đoán, điều trị, tránh ảnh hưởng đến tính mạng người mẹ.