Đau lưng từ thuở… mười ba
Đùa như thế nhưng đó là sự thật. Những ngày liên tiếp ngồi ở trong lớp hay ngồi ở văn phòng, làm biếng đứng lên nên cái lưng cứ chịu đựng với cả 5-7 tiếng liên tiếp ngồi sai tư thế. Phụ nữ thì thêm giày cao gót. Mang từ ngày này sang ngày khác, lượn trên những vỉa hề bê tông cứng ngắc. Tất cả những điều ấy khiến hiện nay, một số nghiên cứu của nước ngoài công bố: Thanh niên và trung niên chịu đựng căn bệnh đau lưng gấp… 10 lần thế hệ cha mẹ mình.
Bạn không tin à? Cứ nhìn ra đường buổi sáng sớm mà xem. Trong khi có một tỷ lệ vô cùng lớn các cụ ông, cụ bà, những người độ tuổi 50 trở lên tập thể dục, vận động cho cột sống, gân cốt dẻo dai ở ngoài trời thì vô khối các “chàng”, các “nàng” nhà ta vẫn còn ngủ mê mệt trên giường, hoặc vội vàng tắm táp, trang điểm để chuẩn bị cho một ngày làm việc dài dằng dặc ngay phía trước.
Rồi đến tối, vô số người già lại tiếp tục nhẹ nhàng tập các động tác yoga, hay các cụ bà có đạo Phật còn làm một việc thật ra rất tốt cho sống lưng là lạy Phật. Động tác lạy theo đúng kiểu thiền – khí công là một động tác tuyệt vời rèn luyện cho sống lưng. Trong khi đó, bạn có thể dễ dàng bắt gặp những em bé từ tuổi 13 đến cả các bậc làm cha làm mẹ, những “đấng lang quân” độ 30-40 tuổi vẫn mải miết dán mắt vào màn hình máy tính để… chơi game online! Một trò hành hạ sống lưng tiếp tục sau 8 tiếng ở công ty. Các nàng nhà ta thì cũng đâu thua kém, ngồi dựa ngửa trên sofa để… luyện phim Hàn Quốc. Rốt cuộc là cái lưng “lãnh đủ” sau những hoạt động như thế của người trẻ.
Khi ngồi quá nhiều, tư thế ngồi khòm lưng, ngồi sai thì bệnh đau vai, đau đầu gối, đau lưng vốn chỉ xảy ra với người già sẽ bắt đầu xuất hiện cả với người trẻ. Đặc biệt, các đôi giày cao gót điệu đàng vốn được các bà mẹ trẻ thích vô cùng vì đã mất cả năm trời mang giày lép kẹp giữ gìn cho đứa con trong bụng. Họ không biết rằng những đôi giày cao gót có khả năng… năng cản các vận động cơ bắp cần thiết và là nguyên nhân dẫn đến các vấn đề về dáng đi, đau khớp, cong vẹo cột sống…
Ngoài ra, bạn cần biết rằng đau lưng còn là dấu hiệu tiềm ẩn nhiều căn bệnh khác nhau. Nếu đau lưng phía trên kèm theo tức ngực, có ho kéo dài với sốt nhẹ, người bệnh sút cân kéo dài là dấu hiệu thường gặp trong bệnh lao. Đau lưng ở vùng giữa, hay gặp ở người trẻ tuổi, đặc biệt thấy xương sống có chỗ gồ lên, có thể là lao cột sống. Đau lưng ở đoạn dưới và đau nhiều sau khi mang vác nặng có thể do bong gân, giãn dây chằng. Đau lưng nhiều ở đoạn cuối, xuất hiện một cách đột ngột khi nâng vật nặng hoặc khi vặn mình là nguyên do thoát vị đĩa đệm. Đặc biệt đau vùng thắt lưng kèm theo một bên đùi hoặc bàn chân thấy đau, tê và yếu có thể do dây thần kinh bị kẹt hoặc gai đôi. Ở những người có tác phong đứng ngồi sai tư thế để cho hai vai thõng xuống cũng là một nguyên nhân gây ra đau lưng. Ngoài ra các bệnh nhiễm trùng đường ruột, ở thận, niệu quản, bàng quang người bệnh cũng cảm thấy đau lưng cấp hoặc mãn.
“Trị” đau bằng cách nào?
Trước hết, bạn nhết thiết phải thay đổi thói quen đứng, ngồi. Ngồi trên ghế khi làm việc hay ngồi học không khòm lưng, tựa chỉ một phần lưng vào ghế. Dù khá khó khăn và khá mỏi lúc đầu nhưng bạn nên ngồi thẳng lưng, không dựa vào phần lưng ghế phía sau. Nếu nệm giường quá mềm, bị lún sẽ rất dễ gây đau lưng, cần chịu khó đổi nệm tốt, cứng hơn, hoặc nằm trên phản, trên giường cứng chỉ lót chiếu cũng được.
Nếu đã từng sinh con, bạn nên nghĩ đến chuyện mình có thể bị loãng xương dẫn đến đau lưng. Vì thế, uống nhiều sữa, ăn sữa chua, bổ sung các thực phẩm giàu canxi là điều vô cùng cần thiết. Bên cạnh đó, nên tập thể dục thường xuyên bằng cách đi bộ để giúp xương và cơ lưng được dẻo dai. Mỗi ngày, bạn có thể tranh thủ đi bộ chừng 20 phút. Mỗi tuần nên tập yoga từ 2-3 buổi.
Hạn chế cứ mỗi lần đau lưng là lại uống thuốc giảm đau. Ở nơi làm việc, sau mỗi 45 phút (tương đương với 1 tiết học của trẻ em), cần phải đứng dậy, vươn vai, tranh thủ tập được vài động tác lưng càng tốt. Nếu muốn mang giày cao gót cho đẹp thì bạn cần có thêm một đôi dép để di chuyển trong phạm vi phòng làm việc, không nên mang giày cao gót khi phải đi lại quá nhiều.
Nếu bạn cần mang vác một vật nặng hay nhặt vật gì lên, đừng cúi người mà hãy giữ lưng thẳng, quỳ gối xuống rồi từ từ nhấc lên. Trước khi ngủ, bạn cũng nên nằm ngửa trên giường, giơ hai chân lên cao làm động tác đạp xe đạp trong vài phút. Nếu có điều kiện, bạn cũng có thể đi spa 1 lần/tuần để được massage lưng. Nếu sau tất cả những việc bạn làm mà cơn đau vẫn kéo dài, dai dẳng không bớt, bạn cần đi khám tổng quát vì có thể bạn đang tiềm ẩn một chứng bệnh nào đó cần chữa trị.
