Thừa nhận đi nào, hẳn bạn đã từng ít nhất một lần trong đời tự hỏi chính mình rằng, tại sao các quán cà phê lại dụng công tạo ra một menu với đa dạng các lựa chọn như ly to, ly nhỏ, ly vừa mà không biết rằng đây chính là hiệu ứng chim mồi trong kinh doanh.
Quen thuộc hơn là các gói cước điện thoại. Bạn bao giờ được tư vấn về các gói cước với nhiều sự lựa chọn cùng với những mức giá và ưu đãi khác nhau? Cuối cùng, bạn quyết định định chọn 1 trong những gói cước đó và nghĩa rằng bản thân vừa có được một món hời, mà không biết rằng bạn đã trở thành “nạn nhân” của hiệu ứng chim mồi.
Trong chúng ta, hẳn không ít lần vấp phải hiệu ứng chim mồi mà dân kinh doanh rất hay sử dụng để tạo ra doanh thu lớn hơn. Vậy, hiệu ứng chim mồi là gì? Chúng ta phải làm gì để tránh được những “cái bẫy” này?
Hãy cùng Mẹ và Con tìm hiểu về hiệu ứng chim mồi thông qua bài viết này nhé!
Hiệu ứng chim mồi là gì ?
Theo định nghĩa từ các chuyên gia kinh tế, hiệu ứng chim mồi chính là một “chiêu trò” mà dân kinh doanh đặt ra, nhằm thúc đẩy người tiêu dùng có xu hướng thay đổi sở thích mua hàng của mình khi có sự xuất hiện của các lựa chọn thứ ba (được xem là mồi nhử).
Xem thêm: 8 mẹo mua sắm tiết kiệm cho hội nghiện shopping
Hay nói cách khác, chúng ta ban đầu vốn thích phương án 1 hơn so với lựa chọn 2, do lựa chọn thứ nhất rẻ hơn. Thế nhưng, khi có thêm 1 lựa chọn khác ở giữa hai lựa chọn này, chúng ta thường có xu hướng đổi ý. Xin chúc mừng, lúc này bạn đã vấp phải hiệu ứng chim mồi.
Cụ thể hơn, khi bạn ở trong tiệm cà phê và mua một ly trà sữa. Lúc này, bạn đứng trước 3 sự lựa chọn khác nhau về kích cỡ, thông thường bạn sẽ có xu hướng lựa chọn ly trà sữa có giá trung bình. Lúc này, bạn đã đang trải nghiệm hiệu ứng chim mồi rồi đấy.
Theo các chuyên gia, hiệu ứng chim mồi được xem là một kiểu thiên vị nhận thức. Lúc này, chúng ta – những người tiêu dùng thường có xu hướng thay đổi nhu cầu ban đầu của mình giữa hai lựa chọn khi bất ngờ được chủ cửa hàng giới thiệu thêm một “mồ nhử” thứ ba. Theo đóm hiện tượng này còn được giới kinh doanh đặt tên là hiệu ứng chim mồi, hiệu ứng thu hút hay hiệu ứng chi phối bất đối xứng.
Hiệu ứng chim mồi trong kinh doanh
Làm thay đổi các tiêu chí đánh giá sản phẩm
Theo các chuyên gia về kinh tế, người tiêu dùng thường có xu hướng lựa chọn sản phẩm nhanh và quyết đoán hơn khi được giới thiệu thêm một lựa chọn khác. Theo đó, “mồi nhử” này có vai trò làm thay đổi sự tập trung của chúng ta từ các thuộc tính cơ bản của sản phẩm đó.
Nói rõ hơn, khi chúng ta muốn mua một bộ nhớ ngoài. Điều chúng ta quan tâm đó chính là bộ nhớ ấy sẽ có tổng cộng bao nhiêu dung lượng. Khi chúng ta có 2 sự lựa chọn. Vì mục tiêu ban đầu của chúng ta tại thời điểm này đó chính là dung lượng bộ nhớ tối đa, nên có thể chúng ta sẽ chọn tùy lựa chọn B.
Thế nhưng, nếu đặt thêm một mồi nhử từ hiệu ứng chim mồi vào đây chắc chắn sẽ khiến bạn trở nên phân vân. Lúc này, thông số mà chúng ta lựa chọn ban đầu, thay đổi từ dung lượng bộ nhớ sang giá thành. Bởi lúc này, chúng ta đang nghĩ bản thân nhận cùng dung lượng 128GB nhưng với chi phí rẻ hơn.
Hiệu ứng chim mồi “biện minh” cho quyết định mua sắm
Trên thực tế, bạn có thể trở thành những người mua sắm theo lý trí thay vì trái tim. Thế nhưng điều này không thể ngăn cản chúng ta rơi vào bẫy của hiệu ứng chim mồi. Khi chúng ta càng cảm thấy món đồ bất kỳ nào đó là một sự lựa chọn hợp lý, thì chúng ta lại càng dễ dàng mua nhiều thứ mà trước đó có thể chúng ta không thấy cần thiết lắm.
Về bản chất, khi bạn đưa ra lựa chọn mua sắm, mục tiêu cuối cùng không phải là đưa ra một quyết định hợp lý. Mục tiêu lúc này chính là sự biện minh cho kết quả lựa chọn của chúng ta.
Làm thế nào để không trở thành “con mồi” của bẫy mua sắm này ?
Các tín đồ săn sale cần chú ý
Nếu bạn là một trong những tín đồ của các phiếu giảm giá, “con nghiện” nhưng chương trình ưu đãi hấp dẫn, hiệu ứng chim mồi có thể sẽ tạo ra những ảnh hưởng đến quyết định mua sắm của bạn rất nhiều.
Xem thêm: Tỉnh táo mua sắm tiết kiệm mùa bão sale
Lúc này, thay vì tìm kiếm một sản phẩm, vật dụng phù hợp với nhu cầu của gia đình và cá nhân thì rất có thể bạn sẽ dễ dàng trở nên “mất cảnh giác” và lựa chọn ngày cho mình chọn một sản phẩm khác chỉ bởi vì sản phẩm “mồi” từ hiệu ứng chim mồi.
Do đó, chúng ta phải thật sự cẩn trọng, hãy mua vì nhu cầu, đừng mua theo cảm tính.
Để tránh hiệu ứng chim mồi, hãy cẩn thận với các sản phẩm được bán theo bộ ba
Nếu được, hãy “tránh” những sản phẩm bán theo bộ ba bởi 3 được xem là con số tối ưu các lựa chọn, không quá nhiều để chúng ta cảm thấy bị bối rối. Thế nhưng, những sản phẩm này cũng không quá ít để chúng ta cảm thấy mình không có đầy đủ những sự lựa chọn.
Lúc này, “mồi nhử” sẽ hoạt động tốt nhất khi có ba lựa chọn, nếu so sánh giữa 2 hoặc 4 sản phẩm, nó được nghiên cứu là không có tác động lớn đến vậy.
Tính toán chi phí cẩn thận cho mỗi đơn vị để tránh hiệu ứng chim mồi
Hãy cân nhắc tính chi phí cho mỗi đơn vị với các sản phẩm có giá trị cao. Và bất cứ khi nào chúng ta nhận thấy sự chênh lệch về giá cả hoặc các mối quan hệ không cân xứng, rất có thể bạn sẽ bị mua hớ bởi mồi nhử mà không hề hay biết.
Và dưới đây là những kiến thức cơ bản về hiệu ứng chim mồi. Hy vọng rằng, các mẹ sẽ hiểu hơn về hình thức kinh doanh này để có thể tỉnh táo không trở thành một “con mồi” trong tương lai.
