Bạn có thể không thường xuyên nghĩ về tần suất bạn đi đại tiện. Tuy nhiên, có những thời điểm bạn đi đại tiện nhiều lần trong ngày đến mức bạn phải chú ý đến cơ thể mình.

Sự thay đổi đột ngột về tần suất bạn đi đại tiện không nhất thiết đồng nghĩa với việc bạn đang mắc một căn bệnh nào đó mà có thể chỉ là do bạn thay đổi chế độ ăn uống. Tuy nhiên, không nên chủ quan bởi đây cũng có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe.

Tần suất đại tiện thế nào là bình thường?

Không có con số cụ thể về tần suất một người nên đi đại tiện trong một ngày hoặc một tuần bởi điều này còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố như thể trạng của mỗi người, chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt,…

Một nghiên cứu năm 2018 đã đánh giá tần suất đi tiêu ở hơn 4.000 người trưởng thành ở Hoa Kỳ và phát hiện ra rằng 96% người tham gia cho biết họ đi tiêu từ 3 đến 21 lần mỗi tuần. Điều này có nghĩa là số lần đi tiêu thông thường rơi vào khoảng từ 3 lần mỗi ngày là nhiều nhất và 3 lần mỗi tuần là ít nhất.

Con số này có thể không hoàn toàn chính xác đối với bạn. Tuy nhiên, đây là mức độ trung bình về tần suất đại tiện của một người và thông thường, tần suất đại tiện của bạn không nên chênh lệch quá nhiều với con số này.

Điều này có nghĩa là, nếu bạn đi đại tiện nhiều lần trong ngày, chẳng hạn như trên 5 lần hoặc bạn thậm chí đi ít hơn 3 lần một tuần thì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo của một vấn đề sức khỏe nào đó hoặc một rối loạn nào đó trong cơ thể của bạn.

Phổ biến nhất chính là tiêu chảy (đi ngoài phân lỏng, nhiều nước, tần suất trên 3 lần trong ngày) và táo bón (đi đại tiện ít hơn 3 lần một tuần, thời gian đi đại tiện lâu, cảm thấy khó khăn khi đi ngoài).

Nguyên nhân đi đại tiện nhiều lần trong ngày

Dưới đây là một số lý do khiến bạn có thể thấy nhu động ruột tăng lên và làm cho bạn đi ngoài quá nhiều lần trong một ngày:

Thay đổi chế độ ăn uống

Tần suất đi ngoài của bạn có thể bị ảnh hưởng trực tiếp bởi các chất dinh dưỡng bạn ăn. Hàm lượng protein, chất béo và carbohydrate đóng vai trò lớn trong tần suất đi tiêu.

Cụ thểm chất xơ là một loại carbohydrate có thể tác động đặc biệt đến nhu động ruột. Nếu gần đây bạn đã bổ sung nhiều chất xơ như rau, trái cây, ngũ cốc, các loại hạt,… hơn vào chế độ ăn uống của mình thì bạn có thể gặp phải những thay đổi trong tần suất đi ngoài. Chế độ ăn giàu chất xơ có nhiều tác dụng đối với sức khỏe, bao gồm giúp duy trì nhu động ruột đều đặn và làm cho bạn đi đại tiện nhiều lần trong ngày hơn so với trước đây.

Ngoài ra, một thay đổi khác về chế độ ăn uống có thể ảnh hưởng đến việc đi đại tiện nhiều lần trong ngày của bạn chính là lượng cà phê bạn uống. Cà phê được biết là có tác dụng nhuận tràng, khiến bạn đi đại tiện ngay sau khi uống. Nếu gần đây bạn uống nhiều cà phê hơn thì tần suất đi ngoài tăng lên là điều hoàn toàn bình thường.

Thai kỳ

Mang thai có thể là một trong những nguyên nhân làm cho bạn đi đại tiện nhiều lần trong ngày. Phụ nữ mang thai thường bị táo bón do phân đi qua ruột quá chậm.

Tuy nhiên, táo bón sau đó có thể dẫn đến nhu động ruột tăng lên dưới dạng tiêu chảy khi mang thai và sau khi sinh. Một số yếu tố ảnh hưởng đến các kiểu đi ngoài khác nhau này là sự thay đổi nội tiết tố, sử dụng một số loại vitamin trước khi sinh và việc thay đổi chế độ ăn uống đột ngột liên quan đến việc mang thai.

Ngoài ra, tình trạng són phân, tức là bạn không thể kiểm soát nhu động ruột của mình cũng có thể xảy ra sau khi mang thai. Đây có thể là kết quả của việc sàn chậu bị suy yếu do sinh nở qua đường âm đạo.

Hành kinh

Chu kỳ kinh nguyệt có thể khiến bạn đi đại tiện nhiều lần trong ngày. Nhiều chị em cho biết, vào những ngày đèn đỏ thì tần suất đi ngoài thường tăng lên, bên cạnh triệu chứng đau bụng hay đau lưng, đau đầu quen thuộc.

Ước tính có khoảng 1/3 phụ nữ trải qua những thay đổi về tần suất đi ngoài trong thời kỳ kinh nguyệt. Những thay đổi này có thể còn rõ rệt hơn nếu người đó cũng mắc hội chứng ruột kích thích (IBS).

Một đánh giá năm 2018 cho thấy rằng mức độ hormone estrogen và progesterone giảm trong thời kỳ đầu kinh nguyệt có thể liên quan đến sự thay đổi tần suất đi ngoài. Nhưng để khẳng định mức độ ảnh hưởng của hormone đến tần suất đi ngoài trong những ngày hành kinh thì cần phải có nhiều nghiên cứu hơn trong tương lai.

Thuốc

Một số loại thuốc có thể là nguyên nhân khiến bạn đi đại tiện nhiều lần trong ngày so với bình thường. Cụ thể, thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị nhiễm trùng có liên quan đến việc gia tăng các cơn tiêu chảy ở cả người lớn và trẻ em. Một số thống kê cho thấy, có đến khoảng 20% người uống thuốc kháng sinh sẽ bị tiêu chảy trong thời gian dùng thuốc.

Tiêu chảy liên quan đến kháng sinh thường là do kháng sinh đôi khi tiêu diệt một số lợi khuẩn cần thiết cho quá trình tiêu hóa. Các lợi khuẩn trong đường ruột bị mất đi sẽ gây nên nhiều bệnh lý ở hệ tiêu hóa bên cạnh tiêu chảy, đi ngoài nhiều.

Ngoài ra, một số loại thuốc khác cũng là nguyên nhân đi đại tiện nhiều lần trong ngày, chẳng hạn như thuốc kháng axit có chứa magie hydroxit, một số loại thuốc dùng trong điều trị ung thư, thuốc chống loét dạ dày Cytotec (misoprostol) và thuốc nhuận tràng.

Các vấn đề ở hệ tiêu hóa

Có nhiều vấn đề về đường tiêu hóa dẫn đến triệu chứng đi đại tiện nhiều lần trong ngày. Trong đó, dị ứng với thực phẩm là một trong những vấn đề phổ biến nhất.

Cụ thể, các vấn đề ở hệ tiêu hóa thường gặp có thể dẫn đến việc đi ngoài nhiều lần bao gồm:

Không dung nạp Lactose
Bệnh celiac
IBS
Bệnh Crohn
Viêm loét đại tràng
Tăng nhu động ruột do nhiễm trùng vi khuẩn, virus và ký sinh trùng

Đi đại tiện nhiều lần trong ngày có nguy hiểm không?

Có thể thấy, có nhiều nguyên nhân làm tăng tần suất đi đại tiện của bạn và không phải trường hợp nào cũng nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu việc đi đại tiện nhiều lần trong ngày của bạn có đi kèm với một hoặc nhiều triệu chứng dưới đây thì bạn nên sớm đến bệnh viện thăm khám để được chẩn đoán chính xác về vấn đề mình đang gặp phải:

Đau bụng tiêu chảy kéo dài hơn hai ngày
Đi đại tiện nhiều lần trong ngày kèm theo sốt từ 38,8 độ C trở lên
Đi ngoài liên tục sau khi tiêu thụ lactose hoặc gluten
Sáu lần đi tiêu phân lỏng trở lên trong 24 giờ
Đi ngoài nhiều hơn kèm theo đau dữ dội ở bụng hoặc hậu môn
Đi đại tiện nhiều lần trong ngày và phân có chứa máu hoặc mủ

Đôi khi, bạn có thể nhận thấy mình đi ngoài nhiều hơn bình thường. Trong nhiều trường hợp, việc đi đại tiện nhiều lần trong ngày có thể là do chế độ ăn uống, đang có kinh, mang thai và sau sinh, do dùng thuốc,… Tuy nhiên, việc đột ngột thay đổi về tần suất đi ngoài cũng có thể là dấu hiệu của những vấn đề sức khỏe. Do đó không nên chủ quan nếu phát hiện dấu hiệu bất thường trong tần suất đại tiện của mình.