Trầm cảm sau sinh rất nguy hiểm nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời. (Ảnh minh họa)
Vụ việc người mẹ trẻ ở xã Hữu Bằng, huyện Thạch Thất (Hà Nội) sát hại con trai 33 ngày tuổi khiến dư luận không khỏi hoang mang, xót xa trong suốt một tuần qua. Người mẹ này được cho là mắc chứng trầm cảm sau sinh, thường xuyên có những suy nghĩ và hành vi tiêu cực. Trước đó, khoảng 2h sáng ngày 12-6 chị tỉnh dậy, cảm thấy đau đầu và mất kiểm soát rồi bế con từ phòng ngủ ra gần cầu thang. Thấy chậu nhựa hàng ngày tắm cho con chứa đầy nước, chị liền thả sấp con vào trong chậu rồi tiếp tục vào phòng đi ngủ.
Sau khi theo dõi toàn bộ diễn biến sự việc, các bác sĩ cho rằng, người mẹ này không phải mắc bệnh trầm cảm mà bị chứng loạn thần sau sinh. Cũng theo các bác sĩ cho hay, trầm cảm sau sinh và loạn thần sau sinh đều có sự khác nhau về bản chất.
Trầm cảm sau sinh
Năm 2013, theo thống kê của Bệnh viện Từ Dũ, tỷ lệ phụ nữ bị trầm cảm sau sinh chiếm khoảng 5,1%, loạn thần sau sinh chiếm 0,5%.
Sản phụ mắc chứng trầm cảm sau sinh thường muốn chết cùng con. Người bị trầm cảm thường có biểu hiện mệt mỏi, bi quan, có suy nghĩ tiêu cực như bản thân không làm tròn nhiệm vụ của một người mẹ, không biết chăm con… Đặc biệt, đối với những bệnh nhân bị trầm cảm mặc dù không làm gì nặng nhọc nhưng cơ thể và tinh thần khi nào cũng thấy mệt mỏi. Thậm chí, bệnh nhân thường khó tập trung, suy giảm trí nhớ, khó ngủ, ngủ ít hoặc ngủ nhiều.
Trầm cảm sau sinh, bệnh nhân thường sống khép kín, không muốn nói chuyện với bất cứ ai. Thường xuyên bực bội, cáu gắt hoặc sợ hãi mỗi khi có tiếng động, sợ đến nơi đông người… cũng là những dấu hiệu thường gặp ở người bị trầm cảm sau sinh. Trường hợp người bệnh chỉ có biểu hiện giảm khí sắc, mệt mỏi nên dễ bị bỏ qua. Cứ thế, các triệu chứng ngày càng trở nên nặng hơn. Do mọi thứ là cảm nhận nên trí tuệ của bệnh nhân trầm cảm hoàn toàn tỉnh táo, đều nhận thức được mọi chuyện.
Cũng vì lý do người bệnh luôn tìm đủ mọi cách để thoát khỏi sự mệt mỏi, ức chế… nhưng vẫn không làm được nên có ý nghĩ tiêu cực, chán sống, muốn tự sát. Họ phải đấu tranh với ý nghĩ này trong một thời gian dài, cân nhắc rất kỹ và chờ tới lúc bế tắc, không còn sự giải thoát thì mới thực hiện tự sát.
Đa phần những người bị trầm cảm, một khi đã có ý định tự sát, thường tự sát thành công, bởi trước đó họ đã nghiêu cứu rất kỹ phương thức tự sát. Nguy hiểm hơn, sản phụ bị trầm cảm sau sinh không muốn những người thân yêu như bố mẹ, chồng, con phải chịu khổ, muốn họ “đi cùng” nên thường ra tay sát hại người thân trước rồi mình mới tự sát.
Loạn thần sau sinh
Người bị loạn thần sau sinh dễ bị chi phối và có cảm giác như ai đó đang xui khiến. (Ảnh minh họa)
Loạn thần sau sinh bao gồm loạn thần hưng cảm và loạn thần cấp. Rối loạn tư duy và ảo giác là hai biểu hiện lâm sàng của chứng loạn thần. Cụ thể, họ sẽ thường tưởng tượng có người theo dõi, có người gắn chíp vào đầu để điều khiển… Cho nên, người bị loạn thần sau sinh dễ bị chi phối và có cảm giác như ai đó đang xui khiến.
Còn về biểu hiện ảo giác hay gặp nhất là ảo thanh. Trong đầu bệnh nhân khi nào cũng có những lời nói chê bai, bình phẩm bệnh nhân, thậm chí là xui khiến như xui giết người, đốt nhà, tự sát… Do vậy, người bệnh sẽ đấu tranh với sự điều khiển đó, trường hợp nhẹ thì tỉnh táo. Còn nếu không vượt qua được, bản thân bệnh nhân sẽ bị chi phối điều khiển, thực hiện các hành vi nguy hiểm.
Tuy nhiên loạn thần sau sinh xảy ra rất thất thường, không sâu sắc như trầm cảm sau sinh. Loạn thần sau sinh cũng dễ phát hiện hơn trầm cảm, bệnh nhân có những thay đổi thất thường về mọi hành vi, ngôn ngữ, hành động biến đổi, biến họ thành con người khác từ điệu cười đến thái độ.
