Tâm sinh lý của trẻ trong giai đoạn dậy thì có nhiều thay đổi, khiến nhiều lúc bố mẹ bối rối không biết cách dạy con trai tuổi 14, 15 như thế nào khi tính cách con đang “dở dở ương ương”.
Nếu bạn cũng đang đau đầu tìm cách dạy con trai tuổi 14 nói riêng và tuổi dậy thì nói chung, hãy cùng Tạp chí Mẹ và Con tìm hiểu những bí quyết dạy con cũng như những sai lầm thường gặp để có thể tránh bạn nhé!
Sự thay đổi của bé trai trong tuổi dậy thì
Vào giai đoạn 14 tuổi hay còn gọi là tuổi dậy thì, các bé trai sẽ có sự thay đổi cả về mặt sinh lý lẫn tâm lý. Việc hiểu được điều gì đang xảy ra trong cơ thể và não bộ của con sẽ giúp bạn không còn cảm thấy khó hiểu khi con nổi loạn hơn và ít chia sẻ với bố mẹ hơn, từ đó có cách dạy con trai tuổi dậy thì phù hợp hơn.
Theo đó, vào tuổi dậy thì (của bé trai thường là 9-14 tuổi), bé trai sẽ có những thay đổi đáng kể, có thể kể đến như:
- Chiều cao phát triển vượt bậc khiến trẻ có thể tăng từ 5-10cm mỗi năm.
- Xuất hiện cơ bắp.
- Có tình trạng vỡ giọng, giọng nói trầm khàn hơn.
- Não bộ tiếp tục phát triển, khu vực não được cho là chịu trách nhiệm giúp con đưa ra quyết định vẫn chưa được hoàn thiện.
- Có những thay đổi về cảm xúc và hành vi trong mối quan hệ với bạn khác giới, bắt đầu biết thích người khác.
- Có sự tò mò các vấn đề liên quan đến cơ thể con người và chuyện tình dục.
- Tâm lý tuổi dậy thì hay thất thường, dễ thay đổi cảm xúc.
- Muốn ở một mình nhiều hơn.
- Muốn chứng tỏ mình đã lớn, có thể tự đưa ra quyết định mà không cần đến bố mẹ.
- Thể hiện cái tôi nhiều hơn.
- Muốn dành thời gian cho bạn bè nhiều hơn là gia đình.
Những thay đổi trong tâm lý và sinh lý này đã khiến nhiều bố mẹ rầu rĩ khi chẳng thể làm bạn cùng con. Vì thế, nhiều bậc phụ huynh mãi loay hoay tìm kiếm cách dạy con trai tuổi 14 nhưng vẫn “đầu hàng”.
8 Cách dạy con trai tuổi 14 hiệu quả dành cho bố mẹ
Đặt ra những nguyên tắc và tiêu chuẩn với con
Ở tuổi 14, các bé trai thường có cái tôi cao và thích thể hiện cái tôi của mình bằng việc đưa ra những quyết định mà không cần thông qua bố mẹ. Thậm chí, con còn có xu hướng làm những điều mà bố mẹ không cho phép.
Cách dạy con trai tuổi 14 lúc này chính là đặt ra những nguyên tắc và tiêu chuẩn để đảm bảo an toàn cho trẻ. Tuy nhiên, trước khi làm được điều này thì bạn phải dành thời gian quan sát con, tìm hiểu về những gì con đang trải qua, môi trường bạn bè xung quanh con,… để đưa ra tiêu chuẩn phù hợp.
Ngoài ra, bạn cũng cần biết rằng cách dạy con trai tuổi 14 này chỉ thành công khi bạn có sự trao đổi, thảo luận với con, không cứng nhắc buộc con phải làm theo mọi yêu cầu của mình. Điều này sẽ khiến trẻ dễ phản ứng ngược lại do cảm thấy mất tự do, từ đó chống đối bố mẹ, sa ngã vào những tật xấu.
Bố mẹ cũng cần có nguyên tắc
Trước khi dạy con, chính bản thân bố mẹ cũng nên đặt ra những nguyên tắc cho chính mình, chẳng hạn như không được nóng giận với con hay cho dù nóng giận như tế nào thì cũng không được đánh con, nói những lời nói không phù hợp với con. Việc đặt ra những nguyên tắc sẽ giúp bạn kiểm soát được bản thân và tránh được tình trạng có những hành vi không đúng đắn khi dạy con, làm tấm gương tốt cho con.
Không phải lúc nào bố mẹ cũng đúng
Một cách dạy con trai tuổi 14 mà bạn cần lưu ý chính là dù cho chúng ta là người lớn thì không phải lúc nào chúng ta cũng đúng. Trong những cuộc thảo luận hay tranh cãi với con thì bạn không được nói rằng bố mẹ đúng, con sai và con phải nghe lời bố mẹ.
Lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của con
Nếu bạn muốn chiến thắng trong cuộc chiến dạy con thì trước tiên phải trở thành một người bạn của con. Cách dạy con trai tuổi 14 chẳng khó khăn như chúng ta vẫn nghĩ. Chỉ đơn giản là bạn nên dành thời gian quan tâm đến con nhiều hơn, biết được con muốn gì và chủ động lắng nghe con.
Tạo điều kiện cho trẻ được tự lập
Thiếu niên trong độ tuổi dậy thì, đặc biệt là với các bé trai thì cái tôi thường cao hơn và khát khao được chứng tỏ mình cũng cao hơn. Vì vậy, việc tạo điều kiện để con được tự lập cũng là một cách dạy con trai tuổi 14. Bạn có thể để con tự giải quyết và đưa ra quyết định cho những việc trong cuộc sống của con.
Điều này không chỉ thỏa mãn được mong muốn chứng tỏ bản thân của con mà còn là một cách để xây dựng những kỹ năng sống cần thiết cho con, giúp con tích lũy nhiều kinh nghiệm sống hơn và được trưởng thành hơn.
Không ngần ngại khi nói về giới tính và những thay đổi của cơ thể
Việc tò mò các vấn đề về giới tính, quan hệ tình dục, sự thay đổi của cơ thể,… là điều khó tránh khỏi đối với tâm lý trẻ 14 tuổi. Nếu bạn không giải đáp những thắc mắc của con thì con sẽ tìm những cách khác để thỏa mãn tò mò của mình, chẳng hạn như tìm hiểu qua sách báo, Internet, bạn bè,… và dễ dẫn đến việc kiến thức sai lệch.
Vì vậy, cách dạy con trai tuổi 14 chính là chia sẻ với con về những vấn đề này, một cách thẳng thắng và không ngại ngùng. Bạn có thể cho con biết cơ thể con sắp có thay đổi như thế nào, chẳng hạn như con có thể bị mụn trứng cá, có mùi cơ thể, kích thước dương vật tăng lên,…
Bên cạnh đó, bạn cũng nên nói với con về vấn đề quan hệ tình dục và dạy con cách quan hệ an toàn bằng cách sử dụng bao cao su, xử trí như thế nào nếu chẳng may bạn gái của con mang thai ngoài ý muốn,… Và đừng quên nhấn mạnh với con về hậu quả khi con quan hệ tình dục sớm bạn nhé!
Cùng con tham gia hoạt động xã hội
Một cách dạy con trai tuổi 14 chính là cùng con tham gia các hoạt động xã hội. Điều này sẽ giúp con dễ dàng cảm nhận ý của bố mẹ muốn truyền đạt và từ đó hiểu được tấm lòng của bố mẹ hơn. Nên tạo điều kiện cho con tham gia các hoạt động phù hợp với độ tuổi, chẳng hạn như các hoạt động lao động công ích, hoạt động từ thiện, giao lưu giữa thanh thiếu niên,…
Dạy cho trẻ sử dụng tài chính
Khi dạy con ở độ tuổi dậy thì, bạn nên bắt đầu hướng dẫn con những vấn đề liên quan đến tài chính. Thay vì lo lắng cho con tiền quá sớm sẽ làm con hư thì bạn nên cho con một khoảng tiền vừa phải và cho con biết con phải lên kế hoạch chi tiêu như thế nào cho hợp lý. Chẳng hạn bạn có thể cho con 100.000Đ để dùng trong 4 ngày. Nếu con dùng hết sớm hơn thì con phải tự chịu trách nhiệm, bố mẹ sẽ không chia thêm.
Ngoài ra, bạn cũng có thể hướng dẫn con những cách tiết kiệm tiền, dùng tiền cho đúng mục đích, học cách làm từ thiện,…
Những cách dạy con trai tuổi 14 thật chất rất đơn giản, tuy niên để thành công đòi hỏi bạn phải thật sự kiên nhẫn. Và mỗi bé cũng có những nét tính cách khác nhau nên tốt nhất hãy cố gắng làm bạn cùng con, hiểu con để tìm ra được cách dạy con trai tuổi 14 phù hợp nhất với con của mình bạn nhé!