Trước khi tìm hiểu về việc uống sữa bầu đúng cách như thế nào, Tạp chí Mẹ và Con mời bạn cùng tìm hiểu những thông tin liên quan nhé.
Sữa bầu có quan trọng không?
Hẳn chị em đều biết rằng, trong quá trình mang thai, sinh nở, chế độ dinh dưỡng có vai trò cực kì quan trọng. Trong đó, sữa chắc chắn sẽ đóng một vai trò đặc biệt quan trọng, vì sữa sẽ cung cấp không chỉ chất đạm mà cả các vitamin, khoáng chất cần thiết, nhất là canxi để bào thai phát triển hoàn thiện.
Nếu thiếu sữa trong thời gian này, cơ thể người mẹ sẽ dễ nảy sinh những tình trạng xấu như loãng xương, còn thai nhi sẽ dễ thiếu hụt chất dinh dưỡng, suy dinh dưỡng bào thai. Trong trường hợp thiếu sữa bầu, đồng thời lại thiếu luôn các chất bổ sung khác (không ăn hải sản, không tắm nắng…), thiếu hụt vitamin D, thai phụ sẽ rất dễ gặp phải tình trạng cho ra đời một đứa con còi cọc, quặt quẹo, dễ đau ốm ngay từ lúc chào đời.
Không chỉ có canxi và vitamin D, các bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng đều khẳng định rằng sữa có thể mang đến cho người mẹ và bé yêu trong bụng những chất rất quan trọng với sự phát triển của bé như sắt, axit folic, vitamin A, B, C…, chất đạm, chất béo…
Tuy nhiên, cũng cần phải giải thích rõ rằng, điều này không đồng nghĩa với việc tất cả các thai phụ đều bắt buộc phải uống sữa bầu, cũng như không có nghĩa là nếu thai phụ nào không uống sữa bầu thì sẽ sinh ra một bé yêu không đảm bảo về sức khỏe!
Sở dĩ có chuyện tưởng chừng mâu thuẫn như thế là vì trong một số trường hợp đặc biệt, sữa bầu lại không được khuyến khích, nhất là khi người mẹ có cơ địa “dị ứng” với những loại sữa này, cứ uống vào là buồn nôn, đi ngoài, khó chịu trong người.
Hoặc trường hợp mẹ vốn có chế độ ăn phong phú, đầy đủ chất, ăn được nhiều, nếu uống thêm sữa bầu (vốn rất giàu dinh dưỡng) mỗi ngày theo kiểu “càng nhiều càng tốt” thì sẽ dễ dẫn đến những tác dụng ngược, ví dụ như đưa đến thừa cân, béo phì.
Với những trường hợp đó, thực chất chỉ cần bổ sung cho thai phụ một số loại sữa thông thường như sữa tươi, sữa gạn béo (nếu mẹ thừa cân), sữa chua (nếu mẹ bị “dị ứng” sữa, không dung nạp lactose và dễ bị đi ngoài khi uống các loại sữa thông thường), ăn một ít phô mai kèm theo trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày là được.
Nhiều thai phụ cho biết, do ảnh hưởng trước những quảng cáo sữa, không ít người mang nặng tâm lý: Đã mang thai thì bắt buộc phải uống sữa dành riêng cho bà bầu, cho dù loại sữa này được không ít người cho biết hơi “khó uống” hoặc khá đắt tiền so với điều kiện kinh tế của gia đình.
Thậm chí, bác sĩ đã gặp không ít trường hợp, vợ chồng chỉ mới đi khám sức khỏe tổng quát để chuẩn bị mang thai, chưa có thai mà đã hỏi bác sĩ có cần uống… sữa bầu trước không, để bổ sung chất cho đầy đủ! Một tỷ lệ không ít bà bầu khác không biết được lượng sữa uống bao nhiêu là đủ mỗi ngày, dẫn đến việc cứ nhắm mắt nhắm mũi uống… càng nhiều càng tốt. Việc này có tốt không?
Xin thưa rằng, rất tiếc là không! Khi uống sữa quá nhiều, nếu không biết uống sữa bầu đúng cách, thai phụ dễ bị no ngang, từ đó đâm ra xao nhãng với bữa ăn chính của mình, chỉ ăn được rất ít trong những bữa chính.
Sữa bầu mang đến những dưỡng chất gì…
– Chất xơ: Giúp việc tiêu hóa của thai phụ tốt hơn, hạn chế tình trạng táo bón khi mang thai. Đồng thời, chất xơ kích thích vi khuẩn Bifido phát triển có tác dụng chống nhiễm khuẩn đường tiêu hóa.- Protein: Tạo ra sự phát triển hài hòa của cơ bắp và các mô của thai nhi và nhau thai, đồng thời giúp cơ thể mẹ dự trữ protein phục vụ cho giai đoạn cho con bú sau này. Lưu ý đạm sữa là một loại đạm tốt nhất mà cơ thể có khả năng sử dụng gần như hoàn toàn sau khi hấp thu vào.
– Chất béo động vật (lipid): Cung cấp năng lượng chính của sự tăng trưởng và phát triển hoàn chỉnh hệ thống thần kinh của trẻ nhỏ.
– Các axit béo có lợi cho não như omega 3, omega 6, DHA… cần thiết cho sự phát triển toàn diện của thai nhi trong suốt chín tháng thai kì, nhất là phát triển thị giác và trí não thai nhi. Sữa cũng có nhiều vitamin nhóm B là vi chất thường thiếu trong khẩu phần ăn của người Việt.
Ngoài ra sữa, rất giàu canxi và phospho là những khoáng chất không thể thiếu trong xây dựng và cấu trúc nên hệ thống xương, răng… với tỷ lệ canxi/phospho hợp lý nhất cho sự hấp thu vào cơ thể.
Uống sữa bầu đúng cách là gì?
Như đã nói ở trên, yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất, quyết định có cần uống sữa bầu hay không, uống như thế nào để tốt cho sức khỏe là: Thai phụ có hấp thu được các dưỡng chất có trong sữa hay không? Trường hợp mẹ bị “dị ứng” sữa, không cần thiết phải ép hoặc ráng uống bằng mọi giá (dù uống vào bao nhiêu lại… nôn hết bấy nhiêu). Thực chất, các dưỡng chất có trong sữa bầu vẫn hiện diện trong nhiều loại thực phẩm vẫn ăn hàng ngày.
Ví dụ như canxi có trong tôm cá, hải sản; sắt có trong thịt, gan động vật; axit béo omega 3 có trong các loại cá biển… Nếu ăn uống đa dạng, đủ lượng, đủ chất, lại dị ứng với sữa bầu thì chỉ cần đảm bảo tốt thực đơn dinh dưỡng mỗi ngày, đồng thời bổ sung thêm sữa chua (vốn có nhiều dưỡng chất hệt như trong sữa bầu, lại dễ ăn, không hề gây “dị ứng” với thai phụ nào).
Thứ đến, lưu ý rằng tình trạng tăng cân quá mức không hề tốt với bà bầu, có thể gây khó sinh, gây những biến chứng nguy hiểm cho sản phụ cũng như em bé, kể cả nguy cơ béo phì bẩm sinh cho bé ngay khi mới chào đời. Chính vì vậy, đừng nghĩ rằng sữa bầu tốt nên uống bao nhiêu cũng được! Mỗi ngày, theo chuẩn bạn chỉ nên uống khoảng 2 ly sữa bầu (hoặc có thể uống 1 ly, bổ sung bằng các thực phẩm đa dạng khác).
Ngoài ra, nên uống sữa bầu đúng cách. Tức là đừng uống liền một lúc hết 1 ly sữa lớn, đầy mà nên chia ra thành từng ly nhỏ, uống vào nhiều thời điểm khác nhau trong ngày, tránh uống ngay trước bữa ăn để tránh bị no ngang, ăn ít xuống. Nếu bạn hơi ngán với mùi vị sữa, nên dùng vài chiếc bánh lạt, chấm với sữa để giảm đi cảm giác khó chịu này.
Thêm một lưu ý đặc biệt là bên cạnh sữa công thức (sữa bột dạng hộp), bạn có thể uống sữa tươi cũng được. Nhưng nếu uống sữa tươi, phải chọn sữa có nguồn gốc rõ ràng (không lấy từ gia súc bệnh), được tiệt trùng theo quy trình đúng chuẩn. Tuyệt đối không uống sữa vắt không qua quy trình xử lý, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm vì rất dễ nhiễm bệnh.
Nếu tình hình tăng cân của bạn quá nhanh, bạn có số cân nặng vượt quá quy định cho phép với thai phụ trong từng tam cá nguyệt thì lúc này cũng không cần bỏ hẳn sữa mà chỉ nên đổi sang uống sữa không béo (sữa gầy, sữa tách bơ). Đây là loại sữa giúp giảm bớt một phần hay toàn phần chất béo, giúp làm giảm năng lượng nhưng lại vẫn đảm bảo bổ sung đủ lượng canxi.
Lời nhắc cuối cùng, khi mua các loại sữa, nên chú ý đến thương hiệu uy tín, thời gian sản xuất, hạn sử dụng, hộp sữa phải nguyên vẹn không bị móp méo. Sữa mua về phải được bảo quản ở nơi mát mẻ. Mở hộp ra, thấy sữa bị đóng cục hay có mùi khác lạ thì không nên dùng.
Thời gian sử dụng sữa sau khi mở hộp phải tuân thủ theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất, ví dụ sữa bột thường được khuyến cáo sử dụng hết sau khoảng 2-3 tuần, sữa tươi tùy loại có thể dùng trong vòng 2 ngày trong điều kiện bảo quản lạnh.
Qua bài viết, hẳn là mẹ đã biết uống sữa bầu đúng cách như thế nào? Chúc mẹ có một thai kỳ an toàn và nhiều trải nghiệm thú vị để sẵn sàng đón bé yêu chào đời.
