Lịch tiêm chủng mở rộng cho trẻ là chương trình tiêm chủng quốc gia do Bộ Y tế quy định và thực hiện miễn phí. Mục tiêu tiêm chủng để phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Lịch tiêm chủng mở rộng bao gồm các loại vắc xin phòng bệnh như lao, viêm gan B, bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, sởi, rubella và viêm não Nhật Bản…
Vì sao tiêm chủng mở rộng quan trọng?
- Tiêm vắc xin là biện pháp đơn giản và hiệu quả để phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm và các biến chứng nguy hiểm.
- Trẻ em là đối tượng có hệ thống miễn dịch chưa hoàn chỉnh, sức đề kháng kém nên rất dễ bị nhiễm bệnh.
- Tiêm vắc xin giúp trẻ em không bị bệnh nặng khi nhiễm COVID-19 và giảm nguy cơ tái nhiễm.
- Tiêm vắc xin cũng là cách bảo vệ cộng đồng và gia đình khỏi sự lây lan của virus nhờ tạo ra miễn dịch cộng đồng mạnh.
Lịch tiêm chủng mở rộng cho trẻ theo tháng tuổi
Trẻ sơ sinh
Lịch tiêm chủng mở rộng cho trẻ sơ sinh gồm:
- Vắc xin Viêm gan B (VGB) mũi 0
- Vắc xin BCG phòng bệnh lao
Hai mũi tiêm này cực kỳ quân trọng và cần tiêm càng sớm càng tốt ngay sau khi sinh. Mục đích là nhằm ngăn ngừa lây truyền virus từ mẹ sang con. Trường hợp trẻ bị nhiễm lao ngay từ những ngày tuổi đầu tiên là không hiếm. Nguyên nhân là hệ hô hấp của trẻ sơ sinh rất yếu, hệ miễn dịch non nớt không đủ khả năng tự vệ trước virus.
02 tháng tuổi
Lịch tiêm chủng mở rộng cho trẻ 02 tháng tuổi gồm:
- Vắc xin kết hợp 6 trong 1: Bạch cầu, Ho gà, Uốn ván, Viêm gan B, Viêm màng não do vi khuẩn Hib và Bại liệt. (Mũi 1)
- Vắc xin Rota virus (Mũi 1)
- Vắc xin Phế cầu (Mũi 1)
Các vắc xin này đóng vai trò quan trọng với trẻ nhỏ và không thể bỏ qua.
Vắc xin 6 trong 1 (hoặc bạn có thể tiêm loại 5 trong 1 – không có kháng nguyên viêm gan B, hãy tham khảo từ bác sĩ để chọn cách tiêm phù hợp nhất) giúp bé hình thành miễn dịch nhiều bệnh cùng lúc. Tiết kiệm thời gian đi lại cũng như giảm đau, tránh mệt mỏi cho trẻ.
Vắc xin Rota nhằm ngăn ngừa tiêu chảy. Tiêu chảy ở trẻ nhỏ có thể dẫn tới mất nước thậm chí tử vong. Cứ hai bé nhập viện vì tiêu chảy thì có 1 trường hợp là nhiễm Rota virus.
Phế cầu khuẩn đe dọa sức khỏe cả trẻ em lẫn người lớn. Vi khuẩn kháng kháng sinh ngày càng mạnh nên cách phòng ngừa tốt nhất là tiêm vắc xin ngay khi đủ tuổi.
03 tháng tuổi
Lịch tiêm chủng mở rộng cho trẻ 3 tháng tuổi gồm:
- Vắc xin kết hợp 6 trong 1: Bạch cầu, Ho gà, Uốn ván, Viêm gan B, Viêm màng não ở trẻ do vi khuẩn Hib và Bại liệt. (Mũi 2)
- Vắc xin Rota virus (Uống, liều 2)
Vắc xin muốn phát huy tốt nhất hiệu lực thì phải tiêm đủ mũi, đúng thời gian. Bạn nhớ kiểm tra lịch và đưa bé đi tiêm kịp thời nhé.
04 tháng tuổi
Lịch tiêm chủng mở rộng cho trẻ 04 tháng tuổi gồm:
- Vắc xin kết hợp 6 trong 1: Bạch cầu, Ho gà, Uốn ván, Viêm gan B, Viêm màng não do vi khuẩn Hib và Bại liệt. (Mũi 3)
- Vắc xin Rota virus (Uống, liều 3)
- Vắc xin Phế cầu (Mũi 2)
Giai đoạn này bé đã cứng cáp hơn và vận động nhiều hơn. Sức đề kháng tăng nhưng đồng thời trẻ mọc răng và có xu hướng cắn, gặm mọi thứ nên nguy cơ nhiễm bệnh cũng tăng theo. Cần tiêm vắc xin kịp và đủ liều để bảo vệ an toàn cho bé.
06 tháng tuổi
Lịch tiêm chủng mở rộng cho trẻ 06 tháng tuổi gồm:
- Vắc xin cúm (tiêm phòng cúm 2 mũi, cách nhau 2 tháng, bạn nhớ tiêm đúng lịch)
- Vắc xin viêm màng não do não mô cầu B+C
- Vắc xin Phế cầu (Mũi 3)
09 tháng tuổi
Lịch tiêm chủng mở rộng cho trẻ 09 tháng tuổi gồm:
- Vắc xin sởi đơn
- Vắc xin viêm não Nhật Bản (Mũi 1)
Từ 12 đến 24 tháng tuổi
Lịch tiêm chủng mở rộng cho trẻ từ 12 đến 24 tháng tuổi gồm:
- Vắc xin sởi – quai bị – rubella (Mũi 1)
- Vắc xin thủy đậu (Mũi 1)
- Vắc xin viêm gan A
- Vắc xin viêm não Nhật Bản (Mũi 2, lưu ý phải sau mũi 1 ít nhất một năm)
- Vắc xin phế cầu (Mũi 4, sau mũi 3 ít nhất 06 tháng)
- Vắc xin 6 trong 1 (Mũi 4)
Từ 24 tháng
Lịch tiêm chủng mở rộng cho trẻ 24 tháng tuổi gồm:
- Vắc xin thương hàn
- Vắc xin viêm não Nhật Bản (Mũi 3)
- Vắc xin Tả nếu trẻ sống ở vùng dịch, nguy cơ cao
Thương hàn cho đến nay vẫn là nỗi ám ảnh của y tế thế giới. Bệnh có thể gây tử vong, loét thanh mạc, thủng ruột… Vắc xin thương hàn cần được tiêm nhắc lại mỗi 3 năm để đảm bảo hiệu quả tốt nhất.
Từ 4 đến 6 tuổi
Lịch tiêm chủng mở rộng cho trẻ 4 – 6 tuổi gồm:
- Vắc xin 6 trong 1 (Mũi 5)
- Vắc xin sởi – quai bị – rubella (Mũi 2 nhắc lại)
- Vắc xin thủy đậu (Mũi 2)
- Vắc xin cúm (nhắc lại mỗi năm)
- Vắc xin viêm não Nhật Bản (Mũi nhắc lại vào 5 tuổi, sau đó tiêm nhắc lại mỗi 3 năm 1 lần đến khi đủ 15 tuổi).
Việc tiêm nhắc lại rất quan trọng vì trẻ nhỏ vẫn là đối tượng dễ tổn thương trước các mầm bệnh.
Kinh nghiệm đưa trẻ đi tiêm theo lịch tiêm chủng mở rộng
Trước khi đi tiêm
- Nên chuẩn bị sẵn sàng sổ tiêm chủng và thẻ BHYT cho trẻ.
- Nên cho trẻ ăn uống đầy đủ và nghỉ ngơi tốt trước khi đi tiêm.
Trong ngày đi tiêm
- Chọn thời gian đi tiêm vào buổi sáng hoặc chiều sớm để tránh nắng nóng và đông đúc.
- Mặc cho trẻ quần áo rộng rãi, dễ cởi ra để tiện cho việc tiêm.
- Nên giữ gìn vệ sinh cá nhân và tay cho trẻ khi đi tiêm.
- Chú ý an ủi và khuyến khích trẻ khi tiêm để giảm bớt sợ hãi và đau đớn.
Sau khi tiêm ngừa
- Bố mẹ lưu ý quan sát phản ứng của trẻ sau khi tiêm trong vòng 48h và tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ về chăm sóc sau tiêm.
- Theo dõi sức khỏe và ghi nhớ lịch tiêm ngừa lần tới.
Mẹ có thể tham khảo thêm thông tin chi tiết về lịch tiêm chủng mở rộng cho trẻ em tại các trang web chính phủ. Hoặc có thể liên hệ bác sĩ, chuyên gia tại cơ sở y tế uy tín để được giúp đỡ giải đáp thắc mắc nhanh chóng nhé.