Thực phẩm màu và sức khỏe của bé

Bé yêu nào cũng thích mê với đủ các loại màu sắc rực rỡ. Một chiếc kẹo đỏ, những viên sôcôla ngũ sắc hay một ly nước ép vàng ươm đều có thể khiến bé háo hức hơn. Thế nhưng, chọn những thực phẩm màu như thế nào để vừa “bắt mắt” con vừa thật sự tốt cho sức khỏe của bé? Bài viết dưới đây sẽ đưa ra cách giải quyết hay nhất cho mẹ.

Bé chỉ thích ăn món ăn có màu sắc rực rỡ

Đúng như vậy! Bất kỳ người mẹ nào cũng biết màu sắc có vai trò rất quan trọng trong việc kích thích bé ăn. Nếu bé đang trong giai đoạn biếng ăn nhưng nhìn thấy mẹ làm một dĩa bánh sandwich với mấy lát cà chua đỏ rực trang trí quanh miệng dĩa, cùng những hạt đậu Hà Lan xanh xanh và thêm ít khoai tây chiên vàng óng ánh, cái dĩa thức ăn biến thành bức tranh đủ sắc màu sinh động, thế là bé háo hức “măm măm” ngay. Hay như khi dẫn con đi siêu thị, bé cứ nằng nặc đòi mẹ mua cho những bịch bánh kẹo có màu sắc vô cùng hấp dẫn. Tuy mẹ không cho nhưng bé nhất định đòi ăn không được. Như vậy, có thể khẳng định rằng, màu sắc đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích giác quan, tạo nên cảm giác thèm ăn, ngon miệng của trẻ. Khi ăn, bé không chỉ thưởng thức món ăn bằng miệng – vị giác, mà còn bằng nhiều giác quan khác, trong đó mắt – thị giác đóng vai trò không nhỏ.

Ảnh minh họa

Bạn hãy để ý kỹ xem, bé không chịu ăn rau nhưng lại rất háo hức với đĩa sa lát mẹ trộn với sắc xanh của xà lách, đỏ của cà chua, tím của bắp cải, trắng và vàng của lòng trắng và lòng đỏ trứng luộc, v.v.. Các sắc màu quyện vào nhau tạo nên một bức tranh hài hòa đa sắc, kích thích thị giác, tạo phản ứng tiết nước bọt và sự háo hức trước khi ăn. Màu sắc khiến cho món ăn đẹp hơn, ngon hơn, hấp dẫn hơn ngay từ “ánh nhìn đầu tiên”.

Không cần phải cầu kỳ mà ngay những món ăn bình thường hàng ngày cũng đã cuốn hút bé rồi. Chiếc bánh flan với hai màu vàng – nâu kết hợp với vị ngọt thơm của sữa hay sắc vàng – xanh của miếng bánh da lợn thơm dẻo quả thật không một đứa trẻ nào có thể từ chối. Ngay cả đến món giản đơn nhất như xôi, bé cũng thích thú với đủ thứ màu sắc: màu đỏ của xôi gấc, màu vàng của xôi vò, màu xanh tím của xôi lá cẩm, màu đen của xôi nếp than, v.v..

Thực phẩm màu nào tốt cho bé?

Tuy rằng những món ăn vừa kể trên rất ngon và hấp dẫn nhưng chúng không tốt cho sức khỏe của bé vì chúng đều chứa phẩm màu hóa chất. Nên hạn chế tối đa việc để trẻ ăn những loại thực phẩm như vậy. Có một thực tế rằng, phẩm màu thường đẹp hơn, tươi tắn, rực rỡ, ít phai kể cả khi chế biến (nếu lửa mạnh có thể khiến màu tự nhiên nhạt đi ngay). Do đó, yếu tố quan trọng đầu tiên mà hầu như bác sĩ dinh dưỡng nào cũng khuyên mẹ là nên chọn màu sắc tự nhiên từ rau củ quả.

Tuy nhiên, mẹ cũng cần có chút ít kinh nghiệm để kết hợp các màu sắc tự nhiên sao cho hài hòa, đúng cách. Ví dụ, cải bó xôi cho màu xanh chỉ hợp với các món như súp, cơm, cháo, mì, v.v.. Ngược lại, lá dứa cũng cho màu xanh nhưng lại chỉ “bắt” khi kết hợp với bánh trái, rau câu, v.v..

Màu sắc trong chế độ dinh dưỡng của bé không chỉ có ý nghĩa làm đẹp, tạo sự vui mắt, sinh động. Khi cho trẻ ăn “nhiều màu”, tức là chọn thực phẩm theo nhiều nhóm màu khác nhau vừa để đảm bảo bé có một chế độ ăn đa dạng vừa đáp ứng đủ nhu cầu vitamin và khoáng chất.

Cụ thể, những thực phẩm thuộc nhóm màu đỏ như cà chua, dưa hấu, nho đỏ, lựu, v.v. sẽ chứa nhiều lycopene, chất giúp giảm nguy cơ ung thư, các bệnh về tim phổi. Thực phẩm màu đỏ cũng giúp cải thiện quá trình tuần hoàn máu rất tốt, góp phần củng cố cho hệ miễn dịch, phòng ngừa những bệnh lý do các vi khuẩn và vi sinh gây nên cũng như giảm thiểu tình trạng dị ứng cho cơ thể.

Nhóm màu vàng/xanh với rau xanh các loại, ngũ cốc, bắp, v.v. lại chứa carotene và lutein có tác dụng giảm nguy cơ các bệnh về mắt. Nhóm màu xanh (bắp cải, súp lơ xanh) có khả năng ngăn chặn carcinogen (chất gây ung thư) cũng như loại bỏ các độc tố trong cơ thể. Chẳng hạn như bắp cải có tác dụng phòng chống một số bệnh ung thư; thực phẩm từ rau xanh giúp giảm lượng mỡ thừa trong máu và chống lại sự viêm tấy do một số vi khuẩn và vi rút gây nên.

Nhóm thực phẩm màu cam có xoài, mơ, bí đỏ, tôm, tép, v.v. chứa alpha và beta carotene; trong đó alpha carotene giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể chống lại bệnh ung thư; beta carotene khi vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành vitamin A, bảo vệ da và tăng cường thị lực. Thực phẩm màu cam còn có tác dụng giúp làn da sáng đẹp hơn và có thể phòng chống những tác hại từ ánh nắng mặt trời.

Mẹ cũng có thể tham khảo thêm công dụng của vài nhóm “sắc màu” nữa như nhóm cam/vàng (dứa, cam, quýt, đu đủ, v.v.) chứa beta cryptothanxin giúp cho các tế bào nối với nhau, có tác dụng ngăn chặn bệnh tim. Nhóm đỏ tía (táo, dâu tây, cà tím, v.v.) có chứa chất chống oxy hóa, cải thiện chức năng của não và làm chậm quá trình già đi của các tế bào trong cơ thể. Nhóm trắng xanh (tỏi tây, hành lá, tỏi) có chứa allicin có khả năng chống sưng tấy.

Bác sĩ Lê Thị Bích Ngọc