Con trai bắt đầu dậy thì từ 10-14 tuổi. Đây được coi là giai đoạn đầu tiên trong quá trình phát triển về thể chất và cảm xúc. Đặc biệt, với những bé khoảng 10,11 tuổi có thể đủ trưởng thành để ra “tín hiệu”, nếu không muốn bố mẹ làm chúng xấu hổ nhưng đến đêm vẫn đòi bạn đọc sách cho nghe trước khi đi ngủ. Cũng vì tâm lý bé trai ở khoảng tuổi này rất khó hiểu nên bố mẹ hãy dành chút thời gian cùng Tạp chí Mẹ và Con tìm hiểu tâm lý của lứa tuổi này nhé!
Tâm lý của bé trai ở tuổi dậy thì giai đoạn từ 10-14 tuổi
Ngôn ngữ phong phú
Bé trai từ 10-14 tuổi hầu như đều có vốn từ vựng khá lớn. Bé có thể sử dụng cử chỉ và nét mặt của bản thân để bày tỏ ý của mình. Bé trai ở tuổi này cũng học rất nhanh chóng và sử dụng thành thạo các kiểu ngôn ngữ khác nhau, ví dụ như tiếng lóng và những câu nói đùa khi nói chuyện với bạn bè, dùng lời nói lễ phép khi nói chuyện với người lớn tuổi…
Bắt đầu so sánh hình thể với người khác
Bé trai bước vào giai đoạn đầu tiên của tuổi dậy thì đã có nhận thức rõ hơn về cơ thể mình trông như thế nào và so sánh mình với những người khác. Bé cũng bắt đầu biết làm đẹp và tìm đến những cách để phát triển chiều cao, tăng trưởng hình thể của bản thân. Ngoài ra, con cũng ăn, ngủ nhiều hơn, thường than bị chuột rút cơ bắp và các cơn đau cơ càng ngày càng ra tăng. Một số chàng trai trẻ bắt đầu có làn da nhờn, lông tơ ở mép trên và giọng nói trầm hơn.
Thích tự lập
Tâm lý bé trai ở tuổi này thích tự lập và khám phá nhiều hơn. Con sẽ muốn đi chơi với bạn bè nhiều hơn là với bố mẹ. Hơn nữa, con cũng đã bắt đầu thích thử phá bỏ, thậm chí là thách thức giới hạn và quy tắc mà bố mẹ đặt ra. Các cám dỗ xã hội như chất kích thích, chuyện giới tính, mạng xã hội… sẽ ảnh hưởng rất lớn tới suy nghĩ và tâm lý hành động của trẻ lúc nào. Hầu như con trai tuổi dậy thì đều dễ mắc sai lầm và chỉ nhận ra lỗi sai khi có hậu quả để lại nên bố mẹ hết sức bình tĩnh và theo sát con trong mọi tình huống nhé!
Cảm xúc lẫn lộn
Con trai từ 10-14 tuổi rất khó hiểu và có thể mang cảm xúc lẫn lộn trong quá trình lớn lên. Trẻ sẽ háo hức và sẵn sàng cho nhiều trách nhiệm hơn bao gồm cả việc nhà. Mặt khác, con có thể cảm thấy không an toàn và nghi ngờ chính bản thân, nghi ngờ về tương lai.
Nuôi dạy bé trai tuổi dậy thì giai đoạn từ 10-14 tuổi thế nào?
Giúp trẻ phát triển vốn ngôn ngữ
Mặc dù vốn từ vựng của bé trai ở giai đoạn này đã nhiều hơn, nhưng việc dùng tiết chế những từ ngữ xấu hoặc dùng đúng thời điểm thì bé chưa thực sự hiểu rõ. Do đó, bố mẹ phải thường xuyên quan sát, duy trì các cuộc trò chuyện với con. Lứa tuổi này vẫn còn dành nhiều thời gian vây quanh bố mẹ, nên có thể dễ dàng giao tiếp với nhau hơn. Hãy để bé nói ra những suy nghĩ và cảm xúc của mình, thậm chí nếu bé dùng từ không đúng đừng vội trách móc, mắng chửi mà nói với con từ này nên dùng lúc nào, dùng với ai và tần suất nói như nào là tốt nhất.
Bên cạnh đó, bố mẹ nên thường xuyên đưa bé đến thư viện hoặc nhà sách để đọc sách nhiều hơn. Đọc sách không chỉ giúp con trai có thể học được nhiều từ mới mà còn luyện bé trở thành một người có suy nghĩ độc lập. Nếu không tiện thư viện hoặc nhà sách, bạn có thể đề nghị cùng con đọc sách hoặc đọc sách cho con tại nhà.
Ngoài ra, bé trai ở tuổi này cũng có thể bị rối loạn ngôn ngữ, ảnh hưởng đến tiếp thu và việc tham gia các hoạt động trong cuộc sống sau này nên bố mẹ hết sức cần lưu ý. Các dấu hiệu rối loạn ngôn ngữ bao gồm không sử dụng các từ khóa khi nói chuyện, không thể duy trì cuộc nói chuyện, không hiểu câu đố…Nếu bạn lo lắng về kỹ năng nói của con trai mình hãy đến gặp các bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn.
Giúp con phát triển thể chất
Ở tuổi này bé trai có thể bị rối loạn ăn uống và quan tâm nhiều hơn về hình ảnh cơ thể mình do đó bố mẹ cần hướng dẫn con phát triển thể chất tốt nhất. Lưu trữ các thực phẩm lành mạnh trong nhà để con có thể bổ sung khi cảm thấy đói. Bên cạnh đó, tìm môn thể thao mà con yêu thích để khuyến khích vận động mỗi ngày giúp ích cho việc phát triển chiều cao, cơ bắp sau này.
Ngoài ra, vì bé ở tuổi này có sự để ý nhiều hơn tới ngoại hình của bản thân cũng như hay tự mình so sánh với những bạn khác khiến con mất tự tin. Do đó, bố mẹ cần lưu ý khen ngợi nhiều hơn khi con trai làm điều gì đó tốt, tránh chỉ nói những con nhận xét về ngoại hình như con béo, con lùn, nọng cằm, mập ú…
Đừng tạo áp lực cho bé
Tâm lý bé trai ở giai đoạn đầu của dậy thì sẽ luôn so sánh mình với bạn khác, không chỉ trong ngoại hình mà cả học tập, thể thao… Do đó, bố mẹ không nên tạo thêm áp lực cho bé quá nhiều, không so sánh con với những bạn bè khác. Hãy dạy cho bé xây dựng mục tiêu của bản thân và theo sát mục tiêu đó thay vì của người khác để con biết hài lòng về bản thân, như vậy sẽ ít có lựa chọn sai lầm hoặc ít tự ti hơn.
Giáo dục giới tính và những chất kích thích nguy hại cho sức khỏe
10-14 tuổi là thời điểm phù hợp để bố mẹ giáo dục kỹ càng hơn về giới tính cho con. Bởi lẽ, lúc này cơ thể bé sẽ xuất hiện những hiện tượng trưởng thành như mộng tinh hoặc tò mò hơn về vấn đề giới tính khác. Bạn có thể tận dụng những khoảnh khắc phù hợp trong các chương trình truyền hình, quảng cáo hoặc video để nói với bé về vấn đề nhạy cảm này. Hãy thừa nhận với bé về những điều khiến bạn thấy lo lắng và đảm bảo dạy con biết sự thật nhé!
Thuốc lá, rượu bia và ma túy đối với lứa tuổi đầy những tò mò và thích khám phá điều mới thực sự rất nguy hiểm. Hãy nói với con những cách để từ chối khi bị rủ rê thử những món độc hại này. Đặc biệt, đừng quên trở thành tấm gương tốt cho bé.
Giám sát an toàn mạng xã hội
Máy tính và mạng internet cũng là những mối nguy hiểm cho con trai của bạn. Do đó, ạn cần cài đặt các chương trình kiểm soát cho phụ huynh để biết rằng con trai mình đang làm gì, chơi gì và xem gì trên mạng xã hội. Ở tuổi này cũng có thể có các cuộc bạo lực mạng ảnh hưởng xấu tới tâm lý của bé, thậm chí dẫn tới tự tử do đó bố mẹ cần quan sát những biểu hiện của trẻ và theo dõi trang mạng xã hội của con để ngăn chặn tình huống xấu xảy ra.
Giúp con phân biệt cảm xúc
Tất nhiên vui, buồn, tức giận… đều là những cảm xúc cơ bản nhất con được học từ khi còn nhỏ. Nhưng đến tuổi dậy thì, nhiều cảm xúc mới lạ ập tới và lẫn lộn vào nhau khiến con không thể nào phân biệt được. Lúc này, bố mẹ hãy khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động ngoài trời, hoạt động tập thể để có thể va vấp và hình thành cảm xúc đa dạng hơn. Bạn cũng đừng quên thường xuyên ở bên và tâm sự cùng con để có thể giúp con “đọc” được những cảm xúc đó và gợi ý cách giải quyết một số vấn đề.
Mặc dù mới là giai đoạn đầu của tuổi dậy thì ở bé trai nhưng đây là bước đệm quan trọng để đặt cho bé những nền tảng kiến thức cơ bản nhất về mọi mặt trong cuộc sống và những thay đổi sắp tới của cơ thể. Chính vì thế, Mẹ và Con khuyên bố mẹ hết sức cần lưu ý tới thời điểm phát triển này để bé có thể có bước chuyển mình tốt cho những giai đoạn tiếp theo nhé!