Trong những ngày sắp tới, việc tiêm vaccine phòng ngừa Covid-19 sẽ được chỉ định tiêm rộng rãi đến mọi người. Vì thế, nắm rõ các việc nên làm và cần tránh trước khi tiêm sẽ giúp bạn và gia đình chủ động được những sai lần khi đến lượt tiêm của mình. Để hiểu rõ hơn, hãy cùng Tạp chí Mẹ và Con tìm hiểu bài viết sau đây nhé!
Những việc nên và tránh trước khi tiêm vaccine ngừa Covid-19
Khi dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, việc tiêm vaccine phòng ngừa đang được Chính phủ đẩy nhanh tốc độ. Trong khi chờ đợi đến lượt tiêm chủng, bạn nên thực hiện theo những lưu ý sau đây:
1. Chuẩn bị đầy đủ thông tin giấy tờ tùy thân chứng minh được độ tuổi cũng như công việc hiện tại của bản thân để chứng minh bạn đến lượt tiêm và có quyền ưu tiên được tiêm vaccine Covid-19. Sau đó khai báo rõ ràng các thông tin cá nhân vào ứng dụng Sổ sức khỏe điện tử khi có yêu cầu của cơ quan chức năng.
2. Tiếp theo, bạn hãy chuẩn bị những hồ sơ, giấy tờ liên quan đến tình hình sức khỏe. Nếu như bạn đang có nguy cơ hoặc tiềm ẩn một số bệnh liên quan đến tim mạch, đái tháo đường, bệnh thân mạn tính, béo phì, dị ứng thuốc… hãy xuất trình giấy xét nghiệm rằng bạn đang mắc bệnh lý đó và tham khảo sự tư vấn của bác sĩ trước khi tiêm.
3. Theo các chuyên gia y tế khuyến cáo, bạn không nên dùng steroid một tuần trước khi bắt đầu tiêm chủng. Các steroide như prednisone và dẽamethasone thường được dùng trong các đơn thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp và các bệnh lý tự miễn khác. Bạn không nên dùng steroid một tuần trước cũng như 1 tuần sau khi tiêm chủng, vì steroid ức chế mạnh đến quá trình viêm và có thể làm suy giảm hệ miễn dịch của cơ thể. Điều này có thể sẽ dẫn đến giảm đáp ứng đối với vaccine Covid-19. Hãy thông báo kế hoạch tiêm vaccine Covid-19 với bác sĩ đang điều trị bệnh của bạn, bác sĩ sẽ thay đổi bằng các loại thuốc có tác dụng tương tự, nhưng không làm ức chế miễn dịch cơ thể.
4. Ghi nhớ lịch ngày giờ tiêm chủng, tuân thủ thực hiện 5K tại điểm tiêm. Bạn nên đến địa điểm đúng giờ, tránh chậm trễ và ùn tắc trong đám đông, rất dễ để dịch bệnh lây lan. Điều này đặc biệt quan trọng hơn khi các địa điểm tiêm chủng đang được mở rộng ra. Bên cạnh đó, bạn cũng nên quan sát những người cùng đi tiêm, nhằm giữ khoảng cách tối thiểu với họ như quy định.
5. Các chuyên gia y tế khuyến cáo bạn không nên dùng các loại thuốc giảm đau không kê đơn trước khi tiêm vaccine Covid-19 như ibuprofen, non-steroide vì chúng có thể làm giảm hiệu quả của vaccine. Trong đó, ibuprofen là một loại thuốc chống viêm, nó có thể làm cản trở sự nỗ lực của vaccine trong việc huấn luyện nâng cao hệ thống miễn dịch của bạn phản ứng với virus bằng cách làm tăng tình trạng viêm trong người. Ngoài ra, nếu như bạn gặp phải những phản ứng phụ sau khi tiêm như đau cánh tay, ớn lạnh hay đau cơ… cũng đừng quá lo lắng, vì đây là do hệ thống miễn dịch đang học cách tạo ra các kháng thể chống lại virus.
6. Bạn nên uống đầy đủ nước mỗi ngày, vì nước không chỉ quan trọng đối với sức khỏe con người mà còn có thể giúp kiểm soát hoặc thậm chí làm giảm sự khó chịu cho vaccine Covid-19 gây ra.
7. Một điều đặc biệt lưu ý là bạn tuyệt đối không nên dùng rượu bia trước và trong ngày tiêm chủng. Hãy cố gắng giữ sức khỏe của bạn trong trạng thái tốt để giúp hệ thống miễn dịch luôn hoạt động tốt nhất, nhằm chống lại virus nếu bạn bị phơi nhiễm hoặc có thể giúp bạn tạo ra kháng thể chống lại virus khi bạn tiêm chủng.
8. Nên lựa chọn trang phục đơn giản ở vùng da của phần trên cánh tay của bạn, tạo thuận lợi để quá trình tiêm chủng được diễn ra dễ dàng.
9. Bạn nên tiêm ở cánh tay không thuận để phòng ngừa trường hợp bạn bị đau ở nơi tiêm và gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt. Trong khi đó, cánh tay thuận có thể giúp bạn thực hiện các hoạt động hàng ngày một cách bình thường.
10. Mọi người nên chủ động tìm hiểu về các phản ứng phụ của vaccine trước khi tiêm. Ngoài ra, sau khi tiêm vaccine, bạn nên ở lại địa điểm tiêm thêm 30 phút để xem có phản ứng hay tác dụng phụ nghiêm trọng nào sau tiêm hay không. Nếu cảm thấy cơ thể có triệu chứng nào phát sinh, hãy báo lại ngay với bác sĩ tại nơi tiêm. Đặc biệt, bạn nên lưu giữ giấy xác nhận tiêm vaccine phòng Covid-19.
Không nên lái xe ngay sau khi tiêm vaccine để đề phòng những tình huống bất ngờ. Bên cạnh đó, hãy nhanh chóng cập nhật ngay tình trạng sức khỏe, phản ứng sau tiêm trên Sổ sức khỏe điện tử. Tuyệt đối không bôi, đắp thuốc hoặc bất cứ thứ gì lên vết tiêm. Đồng thời, hãy ghi nhớ tên, địa chỉ và số điện thoại của bác sĩ theo dõi và cơ sở y tế để liên hệ nhanh trong trường hợp khẩn cấp.
Lời khuyên của các chuyên gia y tế
Hiện nay trên thế giới có rất nhiều loại vaccine ngừa Covid-19, một số người có tâm lý lựa chọn và chờ đợi loại vaccine mình mong muốn và có xu hướng từ chối những loại vaccine mà họ cảm thấy nghi ngờ không tốt. Theo như các chuyên gia y tế khuyến cao, bạn nên chủng ngừa càng sớm càng tốt với bất kỳ loại vaccine nào đang có sẵn tại địa phương. Càng sớm tạo ra miễn dịch cộng đồng sẽ càng bảo đảm an toàn thêm khi bạn sống chung với dịch.
Bên cạnh đó, sau khi tiêm vaccine, bạn vẫn cần tiếp tục thực hiện theo các biện pháp 5K như rửa tay, đeo khẩu trang, không tập trung, giãn cách xã hội và khai báo y tế đầy đủ.
Các tác dụng phụ thường gặp sau khi tiêm vaccine
Sau khi tiêm vaccine, tùy theo cơ địa mỗi người, bạn có thể sẽ gặp một số tác dụng phụ. Tuy nhiên đây chỉ là những dấu hiệu bình thường mà cơ thể bạn đang trong giai đoạn phát huy hiệu quả để bảo vệ các tác nhân gây bệnh. Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm:
Trên cánh tay, vị trí tiêm thuốc:
- Đau
- Vết đỏ
- Sưng.
Trong các phần còn lại trên cơ thể:
- Mệt mỏi
- Đau cơ
- Sốt
- Ớn lạnh
- Đau nhức đầu
- Buồn nôn.
Các tác dụng phụ này có biểu hiện tương tự như các bệnh cảm cúm, thậm chí có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh hoạt bình thường hàng ngày của bạn. Tuy nhiên đừng quá lo lắng, chúng sẽ biến mất sau vài ngày.
Các tác dụng phụ là một dấu hiệu cho thấy vaccine đang hoạt động với mục đích giúp cơ thể chống lại Covid-19 nếu bị phơi nhiễm. Tuy nhiên điều này không có nghĩa là bạn bị nhiễm Covid-19, vaccine không gây nên dịch bệnh Covid-19.
Nếu bạn có những thắc mắc nào về sức khỏe của mình sau khi tiêm vaccine ngừa Covid-19, đừng ngần ngại liên hệ ngay với bác sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe uy tín.
Khi nào nên liên hệ với bác sĩ về tác dụng phụ sau tiêm?
Trong nhiều trường hợp, khó chịu do sốt hoặc đau sau khi tiêm vaccine ngừa Covid-19 được đánh giá là tình trạng bình thường. Tuy nhiên hãy liên hệ ngay với bác sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe khi bạn cảm thấy:
- Ở vị trí tiêm thuốc: Vết đỏ đang tăng lên hoặc trở nên cực kỳ nhạy cảm với cơn đau sau 24 giờ.
- Nếu các tác dụng phụ khiến bạn lo lắng, hoang mang không có dấu hiệu thuyên giảm hoặc không biến mất sau một vài ngày.
Trên đây là toàn bộ thông tin gợi ý những điều bạn nên làm và cần tránh trước – sau khi tiêm vaccine ngừa Covid-19. Tạp chí Mẹ và Con chúc bạn và gia đình luôn có sức khỏe thật tốt để cùng nhau phòng chống dịch bệnh nhé!