Vết loét tiểu đường là một tổn thương da hoặc mô mềm xảy ra ở người bị tiểu đường, thường xuất hiện ở chân và bàn chân và thường bắt đầu như một vết thương nhỏ, thường xuyên không gây đau hoặc khó chú ý đối với người bệnh. Do tình trạng cảm giác bị suy giảm (neuropathy), người bệnh thường không nhận ra khi có tổn thương trên da hoặc áp lực trên chân.

Vì vậy, vết thương tiểu đường thường không được chăm sóc kịp thời và phát triển thành loét. Hãy cùng Tạp chí Mẹ và Con tìm hiểu chi tiết về cách nhận biết, nguyên nhân và cách kiểm soát, ngăn ngừa tình trạng này nhé.

Nhận biết vết loét tiểu đường như thế nào?

Dấu hiệu nhận biết vết loét tiểu đường có thể bao gồm:

Vết thương không lành: Vết thương trên chân hoặc bất kỳ vùng da nào không lành dần sau thời gian dài, vết thương có thể xuất hiện như vết trầy xước, vết nứt da, vết loét, hoặc tổn thương mô mềm.
Đau và nhức chân: Cảm giác đau và nhức chân kéo dài, không giảm đi sau khi nghỉ ngơi hoặc nâng cao chân.
Sưng và đỏ: Vùng da xung quanh vết loét thường bị sưng, đau và có màu đỏ, vết sưng tấy có thể lan rộng và ảnh hưởng đến vùng xung quanh.
Mủ và mùi hôi: Vết loét có thể phát triển mủ và gây ra mùi hôi do nhiễm trùng.
Đau khi đi bộ: Đau khi đi bộ hoặc đặt áp lực lên vùng bị tổn thương, có thể trở nên nghiêm trọng và gây khó khăn khi di chuyển.
Di chứng thần kinh: Nếu vết loét tiểu đường ảnh hưởng đến các dây thần kinh, bạn có thể trải qua cảm giác giảm cảm nhận đau, gây ra sự mất cân bằng và tự động cử động không bình thường.

Nếu bạn thấy bất kỳ dấu hiệu trên, hãy tìm kiếm sự tư vấn và điều trị từ bác sĩ hoặc nhân viên y tế chuyên khoa để đảm bảo chẩn đoán chính xác và nhận liệu pháp phù hợp ngay lập tức.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng vết loét tiểu đường

Người bị tiểu đường có nguy cơ cao hơn để phát triển các vấn đề về lở loét do một số nguyên nhân sau đây:

Tổn thương mạch máu: Tiểu đường có thể gây tổn thương mạch máu và làm hạn chế sự lưu thông máu đến các vùng cơ thể, từ đó gây ra sự suy yếu của hệ thống cung cấp máu và chậm hồi phục cho các tổ chức và mô trong cơ thể, khi khu vực bị tổn thương không nhận được đủ máu và dưỡng chất, nó dễ dẫn đến lở loét.
Neuropathy: Tiểu đường có thể gây ra tổn thương thần kinh, gọi là neuropathy. Neuropathy làm giảm cảm giác đau và cảm nhận của người bệnh, khiến họ khó nhận biết khi có tổn thương hoặc áp lực trên da và các vùng cơ thể, vì thế người bị tiểu đường thường không nhận ra các vết thương hoặc áp lực trên chân nên không chăm sóc kịp thời, dẫn đến nguy cơ cao hơn để lở loét phát triển.
Giảm chức năng miễn dịch: Tiểu đường có thể làm giảm chức năng miễn dịch của cơ thể, làm cho người bị tiểu đường dễ bị nhiễm trùng. Khi xảy ra nhiễm trùng trên da sẽ gây ra việc hình thành lở loét do khả năng phục hồi và chống lại nhiễm trùng bị suy giảm.
Tăng mức đường trong máu: Mức đường trong máu không kiểm soát tốt là một yếu tố quan trọng gây tổn thương da. Mức đường cao trong máu có thể làm tăng sự tích tụ các hợp chất đường (glucose) trong các mô và tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Vi khuẩn và nấm phát triển trong môi trường giàu đường có thể gây ra nhiễm trùng và lở loét.

Vì vậy, người bị tiểu đường cần chú ý đặc biệt đến việc chăm sóc và bảo vệ da, giữ cho đường huyết được kiểm soát tốt và tuân thủ các biện pháp phòng ngừa nhiễm trùng và tổn thương da.

Vét loét tiểu đường gây ảnh hưởng như thế nào đến người mắc phải?

Vết loét tiểu đường có thể gây ra nhiều vấn đề và nguy hiểm cho sức khỏe của người bị, cụ thể như:

Nhiễm trùng: Vết loét tiểu đường có khả năng nhiễm trùng cao do hệ miễn dịch yếu và khả năng tổn thương của da và mô tại vị trí vết loét, nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách, nhiễm trùng có thể lan rộng, gây viêm nhiễm nghiêm trọng và lan sang các mô và cơ quan khác trong cơ thể.
Viêm nang lông: Vết loét tiểu đường cũng có thể gây viêm nang lông, khiến da xung quanh vết loét trở nên đỏ, sưng và đau. Viêm nang lông cũng là nguyên nhân tiềm ẩn gây nhiễm trùng và cản trở quá trình lành vết loét.
Suy yếu cơ bắp và xương: Nếu vết loét tiểu đường không được điều trị kịp thời và không lành hoàn toàn, nó có thể ảnh hưởng đến cơ bắp và xương xung quanh vùng tổn thương. Việc suy yếu cơ bắp và xương có thể dẫn đến mất khả năng di chuyển và gây ra các vấn đề về hỗn hợp và chức năng xương khớp.
Phù và suy giảm tuần hoàn: Vết loét tiểu đường có thể gây ra sự giảm thiểu tuần hoàn máu đến vùng tổn thương. Điều này có thể dẫn đến phù, tăng nguy cơ viêm nhiễm và cản trở quá trình lành vết loét.
Tăng nguy cơ amputa: Vết loét tiểu đường nếu không được kiểm soát và điều trị kịp thời có thể làm tăng nguy cơ cần phải cắt bỏ hoặc amputa một phần hoặc toàn bộ chi, đặc biệt là ở chân và bàn chân. Việc mất đi một phần cơ thể có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống và khả năng tự chăm sóc của người mắc phải.

9 cách ngăn ngừa xảy ra vết loét tiểu đường ngay tại nhà

Kiểm soát đường huyết

Điều chỉnh và kiểm soát đường huyết là yếu tố quan trọng nhất để ngăn ngừa vết loét tiểu đường, bao gồm việc tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, thực hiện đúng lịch trình dùng thuốc và theo dõi đường huyết đều đặn.

Chăm sóc da

Đảm bảo vệ sinh và chăm sóc da hàng ngày là một phần quan trọng trong việc ngăn ngừa vết loét. Thường xuyên rửa chân bằng nước ấm và xà phòng nhẹ, sau đó lau khô kỹ càng, đặc biệt là ở các vùng khó tiếp cận như giữa các ngón chân, sử dụng kem dưỡng ẩm để giữ da mềm mịn và tránh da khô nứt nẻ.

Kiểm tra và chăm sóc chân

Thực hiện kiểm tra định kỳ chân và móng chân để phát hiện sớm các vết thương, vết xước, nổi mụn hay biểu hiện bất thường khác. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường, hãy tham khảo bác sĩ hoặc chuyên gia y tế ngay lập tức, hãy cắt móng chân đúng cách và hạn chế tự cắt nếu không tự tin.

Điều trị các vấn đề chân một cách kịp thời

Nếu phát hiện có vết loét, vết thương hoặc nhiễm trùng, hãy tham khảo bác sĩ ngay lập tức để được điều trị, tuyệt đối đừng tự ý điều trị hoặc để vết thương tự lây lan mà không có sự giám sát chuyên gia.

Đi giày phù hợp

Chọn giày có độ rộng và chiều cao phù hợp, giúp tránh tạo áp lực và ma sát không cần thiết lên chân, chú trọng đến chất liệu giày, tránh giày quá chật, cứng, gây cản trở tuần hoàn máu và làm tổn thương da.

Thực hiện các bài tập thể dục

Làm việc với bác sĩ để tìm hiểu về các bài tập thể dục phù hợp và thực hiện đều đặn, một số bài tập thể dục giúp cải thiện sự tuần hoàn máu, tăng cường cơ bắp và sự linh hoạt của cơ thể. Điều này có thể giúp giảm nguy cơ vết loét bằng cách cung cấp dưỡng chất và ôxy đến các vùng da và mô một cách hiệu quả.

Kiểm soát cân nặng

Bảo đảm mức cân nặng ổn định và trong khoảng phù hợp sẽ giúp giảm áp lực lên chân và nguy cơ phát triển vết loét. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc kiểm soát cân nặng, hãy tham khảo bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được hỗ trợ.

Điều chỉnh thói quen sống

Tránh hút thuốc lá và tiêu thụ cồn quá mức, vì chúng có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch và gây tổn thương cho mạch máu. Hãy luôn giữ một lối sống lành mạnh, bao gồm ăn uống cân đối, ngủ đủ giấc và giảm stress.

Theo dõi định kỳ với bác sĩ

Điều quan trọng là thường xuyên kiểm tra sức khỏe với bác sĩ để đảm bảo tình trạng tiểu đường được kiểm soát tốt. Bác sĩ có thể cung cấp hướng dẫn và hỗ trợ trong việc ngăn ngừa vết loét tiểu đường.

Nhớ rằng việc ngăn ngừa vết loét tiểu đường là quan trọng để duy trì sức khỏe chân và tránh những biến chứng nghiêm trọng. Hãy thực hiện các biện pháp trên và liên hệ với bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu hay vấn đề nào liên quan đến chân của bạn nhé!