U máu ở trẻ em có nguy hiểm hay không và có thể điều trị khỏi hay không là những gì mà nhiều bố mẹ quan tâm. Hãy cùng Tạp chí Mẹ và Con tìm hiểu ngay về những khối u này trong bài viết sau đây nhé!
U máu ở trẻ em là gì?
U máu (Hemangioma) là những khối u xuất hiện trên cơ thể do sự tăng trưởng lành tính ở các tế bào nội mạc mạch máu phụ.
Các khối u máu ở trẻ em có thể nổi trên da mặt, da cổ, da chân, da tay,… hay thậm chí nổi ở nội tạng như thận, gan. Tuy nhiên, các thống kê cho thấy, phần lớn (khoảng 60%) các trường hợp u máu ở trẻ em là u mạch máu xuất hiện ở vùng đầu, mặt và cổ. Bên cạnh đó, các bé trai cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với các bé gái.
Một đứa trẻ sinh ra có thể có nhiều khối u máu trên cơ thể và nằm rải rác ở nhiều bộ phận khác nhau. Tuy nhiên, các khối u máu ở trẻ em sẽ không có khả năng lây lan đến các vị trí khác trên cơ thể của trẻ.
U máu ở trẻ em có phải ung thư?
Các khối u máu ở trẻ em là khối u lành tính, không phải là một dạng ung thư nhưng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Các khối u cũng sẽ tiến triển theo thời gian với tốc độ trung bình là 10%/năm. Các giai đoạn phát triển của khối u máu trên cơ thể trẻ em như sau:
- 2-3 tháng đầu tiên sau khi trẻ sơ sinh chào đời: Khối u bắt đầu hình thành và phát triển
- 3-4 tháng tiếp theo: Khối u bắt đầu phát triển chậm
- Trẻ được khoảng 1 tuổi: Khối u ngừng phát triển
Sau khi trẻ bước đến giai đoạn 1 tuổi, khối u có thể có dấu hiệu nhỏ lại và nhạt màu dần. Khi trẻ lên 5 tuổi, khối u sẽ phẳng hơn và có màu nhạt hơn khoảng 50% so với tình trạng khối u ban đầu. Đến khi trẻ được 9-10 tuổi thì những khối u máu ở trẻ em đã nhạt đến hơn 90% hay thậm chí gần như biến mất.
Nếu được điều trị, khối u máu có thể chỉ để lại lớp da mềm và hơi nhăn ở khu vực khối u từng xuất hiện. Hoặc bạn cũng có thể thấy các mạch máu trên bề mặt da của bé. Tuy nhiên, việc này có thể dễ dàng được khắc phục, cải thiện thông qua phương pháp điều trị bằng laser hoặc phẫu thuật.
Phân loại u máu ở trẻ em
U máu ở trẻ em được chia làm 2 loại là u tế bào nội mạc mạch máu và u dị dạng mạch máu.
U tế bào nội mạc mạch máu
U tế bào nội mạc mạch máu là u máu lành tính và thường xuất hiện ngay khi trẻ chào đời. Đặc tính của loại u máu này chính là phát triển nhanh trong giai đoạn nhũ nhi, bé gái có nguy cơ mắc bệnh cao hơn đến 3-5 lần so với bé trai.
Với khối u tế bào nội mạc mạch máu thì khối u sẽ tự thoái triển khi trẻ bắt đầu lên 5 nên bạn không cần phải quá lo lắng.
U dị dạng mạch máu
Khối u dị dạng mạch máu cũng xuất hiện khi trẻ mới sinh. Tuy nhiên, khối u này phát triển chậm hơn và sẽ phát triển tận cho đến khi trẻ trưởng thành.
Triệu chứng u máu ở trẻ
Các khối u máu sẽ có triệu chứng như thế nào? Ở giai đoạn đầu tiên khi vừa xuất hiện, bạn sẽ thấy khối u như nốt ruồi son màu đỏ. Sau đó, các khối u bắt đầu lớn dần và trở thành một mảng da gồ lên bề mặt da, sần sùi và có màu hồng đỏ đậm.
Tuy nhiên, triệu chứng u máu ở trẻ em cũng sẽ có sự khác nhau ở từng trẻ. Một số triệu chứng dễ gặp với trẻ có khối u máu có thể kể đến như:
- Khối u thể hang: Khối u kích thước lớn, màu đỏ và nhô lên bề mặt da. Khối u thể hang thường sần sùi,dễ tổn thương, có thể chảy máu và gây lở loét nhiễm trùng.
- U phẳng (vết rượu vang): Khối u máu này thường phẳng hơn, có thể chuyển sang màu tím. Khối u máu dạng phẳng nếu thâm nhiễm vào cơ thì sẽ gây biến dạng cơ.
- U dưới da: Khối u này khó nhận biết hơn do nằm ở dưới bề mặt da nên da không sần sùi mà bằng phẳng. Nhìn dưới da sẽ thấy một vùng máu hơi tím sẫm, làm cho da bị căng lên.
- U máu xương: U máu xương là khối u xuất hiện ở phần xương hàm, khiến răng lung lay và có thể gây chảy máu chân răng. Với trẻ bị u máu xương thì xương hàm của trẻ có thể bị phá hủy, chảy máu nhiều và khi nhổ răng ở vị trí này thì rất khó để cầm máu.
- U máu thể động mạch: Một dạng u máu ở trẻ em là u máu thể động mạch. Đặc tính của khối u này hơi khác so với những khối u máu bình thường chính là khối u phát triển chậm, khi trẻ trưởng thành thì khối u cũng lớn dần và khi sờ vào sẽ thấy có cảm giác nóng. Nếu sờ vào mạch đập của trẻ thì có thể cảm nhận được những xung động ở các cấu trúc tim mạch (hiện tượng “rung miu) do dòng máu đi qua các buồng tim mạch hoặc do các mạch máu lớn xoáy mạch.
- U bạch mạch: U máu bạch mạch là khối u có mật độ mềm, căng, phát triển chậm, có nhiều túi dịch có màu vàng chanh. Khối u có thể gây biến dạng ở những bộ phận trên cơ thể trẻ như tay, chân, mặt,…
- U hỗn hợp: Đây là dạng u máu ở trẻ em kết hợp giữa u bạch mạch và u thể hang, có một phần nhô lên trên bề mặt da nhưng phần con lại nằm ở dưới da, có thể gây ảnh hưởng đến các cơ quan khác.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Khi chăm sóc trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bị u máu, cần đưa trẻ đến bệnh viện nếu:
- Khối u máu ở trẻ em bắt đầu lở loét, bị vỡ và nhiễm trùng hoặc có triệu chứng nhiễm trùng
- Khối u phát triển nhanh chóng, xuất hiện ở vùng mặt và gây mất thẩm mỹ
- Khối u máu ở trẻ em gây nên vấn đề về thị giác, thính giác, vấn đề ăn uống, hô hấp,…
- Khối u phát triển nhanh chóng gây mất thẩm mỹ, nhất là khi nó xuất hiện ở vùng mặt
Nguyên nhân gây nên khối u máu ở trẻ em
Hiện nay chưa thể xác định được nguyên nhân gây u máu ở trẻ. Theo thống kê thì có nhiều trẻ xinh ra trong gia đình có người bị u máu cũng bị u máu. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu hay bằng chứng khoa học cụ thể rằng u máu ở trẻ em là do di truyền.
Một số yếu tố làm trẻ tăng nguy cơ bị u máu bao gồm:
- Trẻ sinh non hoặc được sinh đôi, sinh ba
- Có cân nặng quá thấp
- Da trắng
- Do mẹ bị nhiễm virus, nhiễm khuẩn trong thai kỳ
- Bị rối loạn hormone, rối loạn hệ miễn dịch
- Bị ảnh hưởng bởi các chất độc hại, các chất hóa học
- Có vấn đề về bất thường mạch máu
- Bị chấn thương
U máu ở trẻ em có nguy hiểm không?
U máu ở trẻ em không phải là khối u ác tính. Tuy nhiên, khối u máu ở trẻ em cần phải được điều trị sớm và đúng cách bởi những khối u này vẫn có thể ảnh hưởng xấu đến các bộ phận trong cơ thể.
Cụ thể, trẻ em có khối u máu có thể bị khó thở, nhiễm trùng da, suy giảm thị lực, hoại tử u, xuất huyết, suy tim,…. Bên cạnh đó, các khối u máu trên da cũng gây mất thẩm mỹ và ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ, khiến trẻ tự ti và rụt rè, không dám tiếp xúc với những người xung quanh.
Cách điều trị u máu ở trẻ em
Nhìn chung, khối u máu ở trẻ em có thể tự biến mất sau thời gian. Tuy nhiên, một số trường hợp vẫn phải can thiệp điều trị. Tùy theo tình trạng sức khỏe, vị trí, kích thước và mức độ phát triển của khối u mà bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp trong các phương pháp bao gồm:
- Thuốc bôi: Dùng thuốc bôi lên da (thuốc kháng sinh tại chỗ, thuốc chẹn beta tại chỗ hoặc thuốc Corticoid thoa tại chỗ)
- Thuốc uống: Bao gồm Prednisone và Propranolol. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ xét nghiệm trước để xem khả năng đáp ứng của trẻ, tránh trẻ gặp phải các tác dụng phụ của thuốc.
- Phẫu thuật: Khi các phương pháp điều trị không được cải thiện và khối u máu ở trẻ em đã ngừng phát triển thì có thể cân nhắc đến việc phẫu thuật để loại bỏ khối u.
- Laser: Với những khối u máu ở trẻ em nông và phẳng thì có thể dùng tia laser để loại bỏ.
Phòng ngừa u máu ở trẻ nhỏ
Dù chưa tìm ra nguyên nhân gây u máu ở trẻ sau khi sinh ra nhưng vẫn có thể phòng ngừa bằng việc giảm thiểu các yếu tố tăng nguy cơ khối u như bị côn trùng cắn, nhiễm trùng, chấn thương,…
Khối u máu ở trẻ em không nguy hiểm, là u lành tính nhưng vẫn để lại những biến chứng nguy hiểm nên trong quá trình chăm sóc trẻ, đừng chủ quan bạn nhé!