Mùa hè đến thì không thể nào thiếu những chuyến đi biển phải không nào? Thế nhưng chẳng may sau khi tắm biển xong, da nổi mẩn đỏ hay ngứa ngáy do dị ứng nước biển thì phải làm sao đây?
Hiện tượng dị ứng nước biển là gì?
Dị ứng nước biển, hay tình trạng đi bơi bị ngứa, là một phản ứng dị ứng của da khi tiếp xúc với một loại ký sinh trùng hoặc tác nhân gây dị ứng có trong nước biển. Cơ thể bạn có thể xuất hiện phản ứng dị ứng bằng cách nổi mẩn ngứa (phát ban) trên da khi ký sinh trùng hoặc tác nhân gây dị ứng tiếp xúc với da trong lúc bạn tắm biển hoặc bơi ở các vùng nước bị nhiễm ký sinh trùng hoặc bị ô nhiễm.
Thông thường, ký sinh trùng không thể tồn tại trong da người nên chúng sẽ chết ngay sau khi xâm nhập vào da. Do đó, tình trạng phát ban do dị ứng với nước biển thường tự giảm đi sau vài ngày. Tuy nhiên, đôi khi, các triệu chứng dị ứng sau khi đi bơi có thể kéo dài hơn đến 2 tuần.
Ngoài ra, dị ứng nước biển hay đi bơi bị ngứa cũng có thể xảy ra khi bạn quá nhạy cảm với ấu trùng của sứa, hải quỳ hoặc do nước biển bị ô nhiễm bởi các hóa chất khác. Khi tiếp xúc với những tác nhân này, da bạn sẽ phản ứng dị ứng bằng cách nổi mẩn đỏ và gây ngứa sau khi tiếp xúc.
Nguyên nhân gây dị ứng với nước biển hay các nguồn nước khác
Dị ứng với nước biển và các nguồn nước khác là tình trạng có thể xảy ra sau khi bơi ở những nơi có nước cạn. Nguyên nhân dẫn đến dị ứng da sau khi đi bơi không chỉ liên quan đến nước biển mà còn có thể tồn tại trong các nguồn nước ngọt như ao, hồ, sông suối…
Nguyên nhân chính là ký sinh trùng gây dị ứng cho người đi bơi. Các ký sinh trùng này phát triển và sống trong máu của động vật nhiễm bệnh như chim (vịt, ngỗng, mòng biển, thiên nga…) hoặc một số loài động vật có vú.
Trứng của ký sinh trùng được thải ra qua phân của các loài chim hoặc động vật nhiễm bệnh. Nếu trứng xâm nhập vào các nguồn nước, chúng sẽ nở ra và giải phóng ra các ấu trùng nhỏ trong nước. Những ấu trùng này sau đó sẽ tìm kiếm và lây nhiễm cho một loài ốc thủy sinh. Ốc bị nhiễm bệnh sẽ giải phóng loại ấu trùng siêu nhỏ gọi là cercariae. Các ấu trùng này sau đó bơi đi tìm vật chủ thích hợp để hoàn thành vòng đời của chúng.
Mặc dù con người không phải là vật chủ của ấu trùng cercariae, nhưng khi tiếp xúc với nước ô nhiễm chứa ấu trùng, chúng vẫn có thể xâm nhập vào da và gây ra phản ứng dị ứng, phát ban. Thực tế là bất kỳ ai bơi hoặc tiếp xúc với nước ô nhiễm chứa ấu trùng đều có nguy cơ bị ảnh hưởng. Trẻ em thường dễ bị ảnh hưởng hơn người lớn do thường xuyên tiếp xúc với nước, bơi lội hoặc chơi ở những vùng nước cạn, nơi có nhiều ấu trùng tồn tại.
Triệu chứng dị ứng nước biển
Sau khi tắm, bơi hoặc lặn biển trong vài phút đến vài ngày, bạn có thể trải qua cảm giác ngứa, nóng rát hoặc kích ứng da. Trên da của bạn khi bị dị ứng nước biển có thể xuất hiện những nốt nhỏ màu đỏ trong vòng 12 giờ. Sau đó, những nốt nhỏ này có thể phát triển thành các nốt mụn nước.
Thường thì bạn chỉ cảm thấy ngứa và phát ban đỏ trên các vùng da đã tiếp xúc trực tiếp với nước ô nhiễm. Điều này có nghĩa là tình trạng ngứa chỉ ảnh hưởng đến các vùng da không được che chắn bởi đồ bơi hoặc trang thiết bị lặn. Tình trạng ngứa thường kéo dài từ 1 tuần trở lên, nhưng sẽ dần dần giảm đi.
Tuy nhiên, mức độ nhạy cảm của bạn đối với dị ứng nước biển có thể gia tăng mỗi khi tiếp xúc với ký sinh trùng gây bệnh. Do đó, nếu bạn tiếp xúc với nước ô nhiễm nhiều lần, các triệu chứng ngứa có thể trở nên nặng hơn.
Xem thêm: Dị ứng đậu phộng có nghiêm trọng không?
Cách xử lý khi bị dị ứng nước biển
Khi bị dị ứng nước biển, bạn không cần phải đến bệnh viện ngay lập tức. Trong hầu hết các trường hợp, các triệu chứng nổi mẩn và ngứa có thể tự giảm đi trong khoảng 1 tuần. Tuy nhiên, bạn có thể áp dụng những biện pháp sau để giảm thiểu các triệu chứng dị ứng da và hạn chế cảm giác khó chịu:
- Sử dụng kem corticosteroid để thoa lên vùng da bị ảnh hưởng.
- Áp dụng biện pháp massage oặc chườm mát lên vùng da ngứa và nóng rát.
- Sử dụng lotion có tác dụng làm dịu ngứa, rát và đau liên quan đến vấn đề da.
- Ngâm mình trong bồn tắm có thêm bột yến mạch dạng keo hoặc tắm bằng muối Epsom.
- Bôi một hỗn hợp của bột baking soda và nước lên vùng da bị phát ban.
Dù bạn có cảm giác ngứa ngáy và khó chịu khi bị dị ứng nước biển, hãy cố gắng không gãi vùng da bị ngứa để tránh làm tổn thương da và gây nhiễm trùng. Nếu tình trạng ngứa trở nên nghiêm trọng, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ để được tư vấn về việc sử dụng thuốc bôi giảm ngứa.
Phòng ngừa phát ban, ngứa da do dị ứng với nước biển
Để phòng ngừa tình trạng phát ban và ngứa da do dị ứng với nước biển, bạn có thể áp dụng những biện pháp sau:
- Sau khi tắm biển, hồ bơi, sông suối… hãy tắm rửa và gội đầu bằng nước sạch. Sau đó, đảm bảo da được khô bằng cách lau khô với khăn sạch.
- Tránh các bãi biển đã được thông báo là ô nhiễm hoặc có nguy cơ gây hại cho người dân khi đi bơi.
- Hạn chế chơi hoặc bơi lội ở vùng nước nông hoặc gần bờ biển. Những khu vực này thường có nguy cơ xuất hiện ký sinh trùng.
- Khi tắm hoặc chơi trong các nguồn nước ngọt như ao, hồ, sông…, tránh khu vực đầm lầy hoặc có nhiều ốc sên, vì đó có thể là nguồn phát tán ấu trùng gây ô nhiễm cho nguồn nước.
- Không cho chim hoặc động vật tiếp xúc gần khu vực biển, sông… đặc biệt khi có nhiều người đang bơi lội ở đó. Chúng có thể thải phân gây ô nhiễm nguồn nước.
- Sử dụng kem chống nắng không thấm nước trước khi bơi lội hoặc tắm biển. Kem chống nắng có thể tạo ra một lớp màng bảo vệ trên da để ngăn ký sinh trùng xâm nhập.
Xem thêm: Viêm mũi dị ứng: 1.001 câu hỏi chưa được giải đáp
Mặc dù tình trạng dị ứng nước biển thường không cần phải đến bệnh viện thăm khám, nhưng nếu bạn gặp phải các vấn đề như phát ban kéo dài hơn một tuần, có mủ ở vị trí phát ban, hoặc ngứa ngáy nghiêm trọng, thì nên đến bệnh viện để được tư vấn và điều trị hiệu quả hơn.