Một trong những cột mốc đặc biệt nhất mà nhiều phụ huynh mong đợi khi trong 24 tháng đầu đời của trẻ chính là khoảnh khắc con chập chững bước đi trên đôi chân của mình. Nếu trẻ 15 tháng chưa biết đi thì bố mẹ sẽ bắt đầu lo lắng và nôn nóng muốn đưa con đi thăm khám xem có gì bất thường hay không.
Liệu rằng đến 15 tháng mà trẻ vẫn chưa biết đi thì nên tiếp tục kiên nhẫn đợi hay nên đưa trẻ đến bệnh viện kiểm tra? Mời ba mẹ cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây của Tạp chí Mẹ và Con!
Khi nào bé bắt đầu biết đi?
Hầu hết trẻ mới biết đi bắt đầu biết đi khi được 11-16 tháng tuổi, mặc dù một số trẻ phải đến 18 tháng mới bắt đầu biết đi. Thời điểm bắt đầu tập đi và biết đi của trẻ sơ sinh sẽ khác nhau ở từng đứa trẻ. Kể cả những trường hợp sinh đôi hay sinh ba, sinh tư,… cùng thời điểm thì vẫn có trẻ biết đi trước và trẻ chậm biết đi hơn một chút.
Trẻ 15 tháng chưa biết đi có phải là chậm biết đi hay không?
Nhìn chung, việc trẻ 15 tháng chưa biết đi không hẳn là trẻ chậm biết đi. Vẫn có những trường hợp 16-18 tháng thì trẻ mới bắt đầu có dấu hiệu trẻ sắp biết đi. Bạn có thể thấy việc con 15 tháng nhưng chưa tập đi có vẻ chậm hơn so với bạn bè cùng trang lứa nhưng xét về mặt khoa học thì đây hoàn toàn là điều bình thường nên không cần phải quá lo lắng.
Nhưng cũng cần lưu ý, mặc dù việc trẻ được 15 tháng tuổi chưa được xem hoàn toàn là chậm biết đi nhưng do cột mốc giữa 15 tháng và 16 tháng tương đối gần nhau. Nên đây cũng có thể xem như một “tín hiệu” để bạn cần phải chú ý nhiều hơn đến sức khỏe của trẻ xem trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào bất thường hay không.
Nguyên nhân trẻ 15 tháng chưa biết đi
Có rất nhiều yếu tố khiến trẻ 15 tháng chưa biết đi, từ vấn đề về dinh dưỡng đến vấn đề sức khỏe. Hay chẳng hạn như trẻ sinh non cũng thường tập đi chập hơn so với bạn bè của mình. Một số nguyên nhân khiến trẻ 15 tháng chưa biết đi phổ biến gồm có:
Thiếu vitamin D
Cùng với canxi, vitamin D đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển xương của trẻ sơ sinh. Việc thiếu hụt vitamin D có thể là lý do khiến trẻ chậm tập đi hơn so với các bạn bè cùng tuổi.
Bệnh còi xương
Các nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa bệnh còi xương và việc chậm biết đi ở trẻ. Dù trẻ 15 tháng chưa biết đi không hẳn là chậm biết đi nghiêm trọng nhưng cũng có thể là trẻ chậm hơn một chút so với cột mốc 11 tháng thông thường, có thể nghi ngờ về bệnh lý còi xương giai đoạn nhẹ, đặc biệt là ở những trẻ vừa chậm biết đi vừa suy dinh dưỡng.
Suy giáp
Tuyến giáp hoạt động kém được cho là nguyên nhân làm trì hoãn các cột mốc quan trọng. Chức năng tuyến giáp kém có thể dẫn đến trương lực cơ kém, cơ yếu và chậm biết đi.
Di truyền
Nếu bố mẹ của trẻ từng trong trường hợp chậm biết đi vào giai đoạn đầu đời thì khả năng trẻ chậm đi hơn so với các bạn bè cùng tuổi là hoàn toàn bình thường. Việc chậm đi có một phần là do yếu tố di truyền nên nếu bạn thấy trẻ 15 tháng chưa biết đi và đang lo lắng thì hãy nhớ xem trước đây bố mẹ có biết đi sớm hay không để xác định trẻ hơi chậm tập đi hơn là do di truyền hay do các yếu tố sức khỏe khác.
Sinh non
Một em bé sinh non sẽ có nguy cơ bị chậm phát triển ở một mức độ nào đó. Thường tốc độ phát triển ở trẻ sinh non sẽ trì hoãn 2-3 tháng so với các mốc quan trọng dự kiến, bao gồm cả việc chậm biết đi. Mức độ này có thể phụ thuộc vào mức độ sinh non.
Do đó, việc trẻ 15 tháng chưa biết đi trong trường hợp trước đây trẻ sinh non thì có thể là chuyện chấp nhận được và không cần phải quá lo lắng. Miễn là trẻ có tiến triển tổng thể tốt và không có bất kỳ tình trạng cứng cơ hoặc vấn đề sức khỏe bất thường nào.
Các nguyên nhân khác
Việc trẻ 15 tháng chưa biết đi cũng có thể là do chân tay cứng hoặc giữ thăng bằng kém, trẻ được bế đi khắp nơi và không có cơ hội tập đi, mắc một số rối loạn thần kinh như bại não hoặc hội chứng Down, bị loạn dưỡng cơ, vấn đề tâm lý (trẻ từng thử tập đi và bị ngã nên sau đó không muốn tập đi nữa),…
Trẻ 15 tháng chưa biết đi có cần đi khám bác sĩ?
Khi trẻ được 15 tháng tuổi, nếu vẫn chưa có bất kỳ dấu hiệu tập đi nào thì dù không phải là một vấn đề quá nghiêm trọng nhưng bạn vẫn có thể đưa trẻ đến bệnh viện để kiểm tra sức khỏe tổng quát. Bác sĩ sẽ đánh giá chi tiết xem trẻ có bị thiếu dinh dưỡng hoặc gặp bất kỳ vấn đề sức khỏe nào hay không và đưa ra những tư vấn phù hợp nhất với tình trạng của trẻ.
Bên cạnh đó, chính những người chăm sóc trẻ có thể động viên để trẻ tập đi sớm hơn. Một số trẻ chưa bắt đầu biết đi khi được 15 tháng tuổi chỉ cần luyện tập nhiều hơn. Để giúp trẻ bước những bước đi đầu tiên, bố mẹ và người chăm sóc có thể đặt tay xuống sàn và nắm tay trẻ khi trẻ ở tư thế đứng. Từ từ hướng dẫn trẻ đi ngang qua sàn nhà. Bài tập này dạy trẻ cách nhấc chân và di chuyển khắp phòng cũng như giúp trẻ phát triển cơ chân khỏe hơn và cải thiện khả năng giữ thăng bằng.
Là người thân của trẻ, bạn có thể có mong muốn tự nhiên là được bế trẻ nhiều hơn, ôm ấp trẻ vào lòng. Nhưng trẻ càng có nhiều thời gian ngồi trên sàn thì trẻ càng có nhiều cơ hội để di chuyển và đi lại một cách độc lập. Nếu trẻ 15 tháng chưa biết đi, hãy thử tạo điều kiện để trẻ được bò, ngồi trên sàn nhà, tự chơi,… thường xuyên hơn bạn nhé!
Ngoài ra, khi bạn giúp trẻ tập đi, hãy đảm bảo bạn tạo ra một môi trường an toàn trong nhà. Điều này bao gồm việc loại bỏ những tấm thảm có thể khiến trẻ vấp ngã và gây thương tích. Bạn cũng có thể lắp đặt các cổng an toàn gần cầu thang và loại bỏ những chiếc bàn hoặc kệ có cạnh sắc.
Hãy nhớ rằng không có đứa trẻ nào giống nhau, vì vậy đừng so sánh sự tiến bộ của con với những đứa trẻ khác hoặc trở nên quá lo lắng nếu trẻ 15 tháng chưa biết đi. Khi nói đến việc đi bộ, một số trẻ có thể học chậm – nhưng khi bắt đầu tập đi lại có thể đi vững vàng chỉ trong một thời gian ngắn đấy!