Phụ nữ ngày nay thành công và mạnh mẽ là thế, nhưng khi đánh giá trên cùng một hệ quy chiếu với đàn ông, chị em vẫn có nguy cơ bị “lu mờ” bởi quan điểm “Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm” vốn đã được định hình trong suy nghĩ của nhiều người bao lâu nay. Câu hỏi đặt ra ở đây là, áp lực nào cam go nhất mà phụ nữ phải vượt qua trong quá trình khẳng định bản thân ở thời đại mà vấn đề “bất bình đẳng giới” vẫn dễ gây ra rất nhiều tranh cãi này? Câu trả lời thật rõ ràng, đó chính là “áp lực giới”. Hãy cùng Tạp chí Mẹ và Con tìm hiểu về vấn đề này nhé!

Áp lực giới sinh ra từ định kiến giới

Định kiến giới là nhận thức, thái độ và đánh giá thiên lệch, tiêu cực về đặc điểm, vị trí, vai trò và năng lực của nam hoặc nữ. Nó dẫn dắt suy nghĩ của mọi người về những gì mà phụ nữ và nam giới có khả năng làm và loại công việc mà họ có thể làm và nên làm.

Từ những định kiến này mà vô hình trung đã tạo ra những áp lực giới cho không chỉ phụ nữ, mà còn cả đàn ông. Chẳng hạn như ngày xưa, phụ nữ không được thể hiện cá tính mạnh mẽ và quyết đoán của bản thân và làm những công việc nhỏ, nhẹ nhàng, đòi hỏi khéo léo… Trong khi đó, nam giới thì không nên để mọi người nhìn thấy sự yếu đuối của bản thân và phải làm những công việc lớn lao, đòi hỏi sức mạnh…

Vì thế, khi phụ nữ và đàn ông chọn làm những công việc “không đúng như xã hội quy định” bấy lâu nay, họ cũng đối mặt với những áp lực đến từ những cái nhìn khắt khe, bảo thủ của những người đang bị tư tưởng định kiến giới điều khiển.

Những áp lực phụ nữ thành công phải đối mặt

Bản thân là một phụ nữ, họ đã chịu nhiều thiệt thòi hơn đàn ông bởi những áp lực thường ngày ở cơ quan và gia đình mình. Nhưng nếu là một phụ nữ đang có những bước tiến vững chắc trong sự nghiệp, và cũng đang sở hữu một gia đình êm ấm, có phải áp lực trên vai những người phụ nữ thành đạt lúc này sẽ lớn hơn gấp bội?

Là một phụ nữ thành công trong sự nghiệp, mỗi một quyết định họ đưa ra đều ảnh hưởng đến hàng trăm, thậm chí là hàng nghìn nhân viên. Vậy, áp lực họ đang gánh chịu có phải chỉ gói gọn trong phạm vi sự nghiệp và gia đình như bao người phụ nữ bình thường khác?

Nếu đa số đàn ông đều có thể chuyên tâm vào sự nghiệp và chăm lo phát triển thành tựu của mình, còn gia đình thì người vợ của họ sẽ đảm nhiệm. Vậy phụ nữ thì sao? Nếu may mắn, họ sẽ có sự ủng hộ từ người chồng ở đằng sau. Nhưng nếu không may? Trong trường hợp chồng họ cũng là một người đàn ông có sự nghiệp thành công không kém họ, có phải lời khuyên mà xã hội dành cho phụ nữ là họ nên lui về vị trí làm vợ, làm mẹ? Và hãy tạo điều kiện để chồng họ được thăng tiến và bay cao hơn trong sự nghiệp, bởi phụ nữ thì nên ở nhà, đàn ông ra ngoài sẽ phù hợp hơn?

Dù thế giới đã phẳng, nhưng cái nhìn của xã hội đối với phụ nữ Á Đông vẫn còn rất khắt khe. Vì thế, sự nghiệp mà phụ nữ xây dựng cũng trở nên bị lu mờ hơn so với sự nghiệp mà đàn ông xây dựng. Đó là chưa kể, trong quá trình phụ nữ phát triển sự nghiệp, họ còn phải đối mặt với những định kiến giới sai lầm như:

Cơ hội thăng tiến bị thu hẹp bởi vướng bận gia đình

Theo một nghiên cứu toàn cầu mới đây của ICEDR, các lãnh đạo của nhiều công ty công ty tin rằng đa số phụ nữ tầm 30 tuổi thường chọn nghỉ việc vì họ không thể cân bằng được trách nhiệm gia đình và công việc, hoặc họ đang có kế hoạch sinh con.

Thực tế không hẳn là như vậy, có một nghiên cứu tương tự đưa ra câu hỏi với phụ nữ rằng tại sao họ lại nghỉ việc? Và câu trả lời mà nhóm nghiên cứu nhận được từ khoảng 65% số người được hỏi là “Tôi tìm được công việc lương cao hơn ở nơi khác”, lý do này hoàn toàn không liên quan gì đến con cái hay việc cân bằng trách nhiệm nào cả.

Nam giới làm việc hiệu quả và năng suất hơn nữ giới

Cho đến bây giờ, nhiều người vẫn tin rằng hiệu quả và năng suất làm việc của nam giới sẽ cao hơn nữ giới bởi vì họ là “phái mạnh”. Giải thích cho định kiến này là nam giới có xu hướng chuyên tâm cho sự nghiệp hơn nữ giới, khả năng chịu đựng căng thẳng của đàn ông cũng cao hơn. Đó là lý do đàn ông nhanh chóng đạt được các tham vọng trong sự nghiệp hơn phụ nữ.

Thực tế là vẫn chưa có nghiên cứu nào chứng minh cho những định kiến này là đúng đắn. Tuy nhiên, mới đây, Tạp chí Mother Jones đã đưa ra một nhận định rằng, khi cả nam và nữ cùng đi làm thì các bà mẹ sẽ làm việc nhiều hơn các ông bố 80 phút mỗi ngày để hoàn thành cả việc nhà lẫn việc chăm sóc trẻ. Tại công ty, phụ nữ cũng có xu hướng nhận thêm nhiều công việc “không tên không phí” khác như hướng dẫn người mới, tham gia thiện nguyện, sắp xếp gọn gàng văn phòng,… hơn các đồng nghiệp nam.

Phụ nữ không phù hợp với những công việc chỉ dành cho nam giới

Như luật bất thành văn, những công việc như phi công, thợ điện, thợ xây,… là những công việc của đàn ông, phụ nữ chọn làm thì sẽ không phù hợp. Ngược lại, những công việc như lễ tân, thư ký, văn thư thì chỉ dành cho phụ nữ, đàn ông không nên chọn làm, lý do cũng là “không phù hợp”. Điều này dẫn đến hệ lụy phụ nữ khó khẳng định bản thân trong các lĩnh vực được coi là thế mạnh của nam giới, bao gồm cả vấn đề lương thưởng.

Ngoài ra, khi phụ nữ nỗ lực tham gia vào các lĩnh vực nghề nghiệp được coi là không phù hợp với giới mình, họ sẽ dễ bị đánh giá thấp hơn nam giới cùng vị trí. Họ cũng phải đối mặt với nhiều trở ngại hơn trong việc cạnh tranh công bằng với đàn ông và khó tìm thấy những hỗ trợ hơn nếu họ cần đến.

Cách giảm bớt áp lực cho cả hai giới

Thực ra, phụ nữ và đàn ông đều phải đối mặt với những áp lực giới của riêng họ. Nhưng xét trên phương diện xây dựng và thăng tiến trong sự nghiệp, phụ nữ thành công phải gánh chịu nhiều thiệt thòi hơn đàn ông vì họ còn phải chịu trách nhiệm “con cái và gia đình”. Khách quan nhìn nhận, đàn ông ít bị xã hội chỉ trích hơn phụ nữ nếu họ lơ là trách nhiệm này, vì thế, họ cũng có lợi thế hơn phụ nữ khi phát triển sự nghiệp.

Khi chúng ta tôn trọng nhu cầu và sở trường của nhau, cũng cần tôn trọng cả những nỗ lực và đóng góp của nhau cho gia đình cũng như xã hội. Từ đó, chúng ta mới có thể khách quan hơn trong cách phân chia vai trò hay trách nhiệm của mỗi giới trong từng thời điểm cụ thể.

Phụ nữ cần được sống và làm việc đúng nhu cầu, năng lực của họ. Nếu đàn ông cần thành đạt và khẳng định vị thế của chính mình, phụ nữ cũng cần như vậy. Đừng áp đặt phụ nữ vào những khuôn mẫu để buộc họ phải chu toàn hết tất cả, như thế thì không công bằng cho phụ nữ, cũng không khơi dậy được cái nhìn nhân văn của xã hội dành cho những phụ nữ thành công của thời đại hôm nay.