Bệnh vô sinh (Infertility) hay còn gọi là hiếm muộn thường khiến các đôi vợ chồng đau buồn vì dù đã cố gắng như thế nào cũng không thể có con được. Vậy, đâu là nguyên nhân gây vô sinh thường gặp? Liệu có cách điều trị sau khi tìm được nguyên nhân dẫn đến tình trạng vô sinh ở cả nam và nữ?

Vô sinh là bệnh gì?

Vô sinh là một thuật ngữ y khoa dùng để mô tả tình trạng các cặp đôi không thể có con dù đã quan hệ một năm mà không sử dụng các biện pháp tránh thai. Với phụ nữ trên 35 tuổi, thời gian quan hệ trên 6 tháng nhưng không có con cũng có thể được xem là vô sinh.

Ngoài ra, những người phụ nữ có khả năng thụ thai nhưng không có khả năng mang thai cho đến khi sinh thai nhi cũng có thể gọi là vô sinh. Trong đó, một người phụ nữ không bao giờ có thể mang thai sẽ được chẩn đoán là vô sinh nguyên phát. Một phụ nữ đã từng mang thai ít nhất một lần thành công sẽ được chẩn đoán là vô sinh thứ phát.

Vô sinh không chỉ là vấn đề của phụ nữ bởi các thống kê cho thấy, đàn ông cũng có thể bị vô sinh. Trên thực tế, nam giới và phụ nữ đều có nguy cơ mắc các vấn đề về khả năng sinh sản như nhau.

Hiện nay, có rất nhiều nguyên nhân gây vô sinh ở cả nam và nữ. Vì thế, nếu không thể có con dù đã cố gắng rất nhiều, bạn và người bạn đời của mình nên chủ động đến bệnh viện để được thăm khám và tìm ra nguyên nhân, hướng điều trị nếu có thể.

Nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới

Nhìn chung, nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới thường có liên quan đến các vấn đề sau:

Sản xuất tinh trùng kém chất lượng hoặc các vấn đề trong quá trình xuất tinh thường là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng vô sinh. Các vấn đề như số lượng tinh trùng thấp, hình dạng tinh trùng bất thường, sự chuyển động của tinh trùng trong quá trình đi qua các ống của hệ thống sinh sản, xuất tinh sớm hoặc xuất tinh ngược…. đều có thể trở thành nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới.
Tuổi tác cũng là một vấn đề gây ảnh hưởng và có thể trở thành nguyên nhân gây vô sinh. Tuổi càng cao thì khả năng sinh sản sẽ càng giảm
Ngoài ra, một số tác động ngoại cảnh như thường xuyên hút thuốc lá, uống nhiều rượu, tiếp xúc với các hóa chất độc hại,… cũng khiến giảm khả năng sinh sản ở nam giới.
Các vấn đề y tế như người phải xạ trị hoặc hóa trị, người sử dụng các loại thuốc như sulfasalazine hoặc anabolic steroid,… cũng gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của cánh mày râu.

Theo các bác sĩ chuyên khoa, bạn có thể gặp phải một hoặc nhiều nguyên nhân kết hợp với nhau và dẫn đến tình trạng hiếm muộn không mong muốn.

Nguyên nhân vô sinh ở nữ

Cũng như nam giới, phụ nữ cũng bị tác động bởi nhiều yếu tố khác nhau dẫn đến vô sinh. Nguyên nhân gây vô sinh ở nữ thường gặp nhất chính là các yếu tố có liên quan đến buồng trứng và cổ tử cung, ống dẫn trứng như suy buồng trứng sớm, lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung,…. Ngoài ra, một số nguyên nhân khác chiếm từ 10-20% tỷ lệ vô sinh ở nữ có thể kể đến như:

Yếu tố tuổi tác
Hút thuốc lá
Uống nhiều rượu bia
Thừa cân, béo phì hoặc tăng cân đột ngột
Mắc một số bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục
Sử dụng các loại thuốc điều trị như thuốc hóa trị hoặc xạ trị, thuốc chống viêm không steroid liều cao như aspirin, ibuprofen,…

Những yếu tố làm tăng nguy cơ vô sinh ở cả nam và nữ

Bên cạnh những nguyên nhân gây vô sinh kể trên, một số yếu tố tác động cũng làm tăng nguy cơ gây vô sinh mà bạn cần biết để phòng tránh:

Tuổi tác

Có thể nói, tuổi tác cũng là một trong những nguyên nhân gây vô sinh phổ biến ở phụ nữ. Càng lớn tuổi, khả năng sinh sản của bạn sẽ càng giảm. Sau 30 tuổi, số lượng và chất lượng trứng ở phụ nữ sẽ bắt đầu giảm mạnh. Đối với nam giới, khả năng sinh sản sẽ bắt đầu suy yếu sau độ tuổi 40 do chất tinh trùng cũng như số lượng tinh trùng không còn được đảm bảo.

Ngoài ra, càng lớn tuổi thì sức khỏe thể chất càng giảm, kết hợp với các áp lực, căng thẳng trong cuộc sống ảnh hưởng đến nhu cầu và tần suất quan hệ của bạn với người bạn đời của mình.

Sử dụng thuốc lá

Nếu bạn hoặc người ấy đang có kế hoạch mang thai, hãy lập tức cai thuốc lá ngay nhé! Hút thuốc có thể làm tăng nguy cơ sẩy thai ở nữ giới cũng như tăng nguy cơ rối loạn chức năng cương dương ở cánh mày râu. Hơn nữa, hút thuốc lá cũng là một nguyên nhân gây vô sinh thường gặp ở nam giới do thói quen xấu này sẽ khiến số lượng và chất lượng tinh trùng giảm mạnh chỉ trong một thời gian ngắn.

Sử dụng rượu bia và các chất kích thích

Những người thường xuyên uống rượu bia và các chất kích thích thường có nguy cơ vô sinh cao hơn so với các nhóm đối tượng khác. Phụ nữ mang thai hoặc đang có kế hoạch mang thai nếu uống nhiều rượu bia có thể ảnh hưởng đến thai nhi, tăng nguy cơ dị tật thai nhi.

Hơn nữa, uống quá say có thể ảnh hưởng đến chất lượng trong chuyện chăn gối cũng như khiến chàng xuất tinh ít hơn, giảm khả năng sinh sản xuống thấp.

Cân nặng

Thừa cân hoặc thiếu cân đều có thể trở thành nguyên nhân gây vô sinh ở cả nam và nữ. Theo đó, số lượng tinh trùng và mức độ testosterone ở nam giới có thể bị ảnh hưởng nếu cân nặng của bạn đang vượt ngưỡng cho phép.

Ngoài ra, phụ nữ thừa cân hoặc thiếu cân đều có thể dẫn đến rối loạn trong ăn uống, thèm ăn liên tục hoặc chán ăn, ăn các thực phẩm không lành mạnh, ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh sản.

Lối sống

Lối sống không lành mạnh, ít vận động và tập thể dục hay thường xuyên căng thẳng, áp lực cũng làm tăng nguy cơ vô sinh ở cả nam giới lẫn nữ giới.

Kiểm tra nguyên nhân gây vô sinh

Nếu bạn và người bạn đời của mình đã cố gắng thụ thai trong một thời gian dài nhưng vẫn không có kết quả khả quan, cả hai nên trực tiếp đến bệnh viên để được chẩn đoán về khả năng sinh sản của từng người.

Ngoài ra, nam giới cũng nên đi kiểm tra liệu mình có vô sinh hay không nếu gặp phải một trong những vấn đề sau đây:

Rối loạn cương dương
Gặp các vấn đề về xuất tinh, chẳng hạn như xuất tinh chậm hoặc xuất tinh ngược
Ham muốn tình dục thấp
Đau hoặc sưng ở vùng sinh dục
Đã trải qua một cuộc phẫu thuật trước đó ở vùng sinh dục

Với phụ nữ, bạn cũng nên thực hiện các chẩn đoán về khả năng sinh sản cũng như nguyên nhân gây vô sinh nếu:

Dưới 35 tuổi và đã cố gắng mang thai trong vòng 1 năm nhưng không thành
Trên 35 tuổi và đã cố gắng mang thai trong khoảng 6 tháng
Từng mắc các bệnh liên quan đến cổ tử cung, buồng trứng
Từng sẩy thai

Phương pháp điều trị vô sinh

Sau khi tìm ra nguyên nhân gây vô sinh, các bác sĩ chuyên khoa sẽ dựa vào nguyên nhân cũng như các yếu tố về sức khỏe, tuổi tác, sở thích của bạn và người ấy,… để đưa ra những biện pháp điều trị phù hợp.

Các phương pháp điều trị vô sinh theo khoa học kỹ thuật

Một số giải pháp thường thấy có thể kể đến như:

Sử dụng thuốc để khắc phục các vấn đề nhẹ như rối loạn nội tiết tố
Thực hiện phẫu thuật nhằm chấm dứt các vấn đề đang gặp phải như có vật cản không cho tinh trùng ra ngoài khi xuất tinh, chỉnh sửa tử cung có hình dạng bất thường, mở ống dẫn trứng,…
Áp dụng ART – công nghệ hỗ trợ sinh sản: thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) và tiêm tinh trùng vào bào tương

Các phương pháp điều trị vô sinh tự nhiên

Một nghiên cứu năm 2018 cho thấy ít nhất 29% các cặp vợ chồng đã thử một số hình thức điều trị vô sinh tự nhiên sau khi tìm thấy nguyên nhân gây vô sinh của mình (hoặc người bạn đời) chủ yếu xuất phát từ các vấn đề sức khỏe không quá nghiêm trọng. Một số phương pháp điều trị vô sinh tự nhiên thường được áp dụng như:

Châm cứu: Tuy hiện nay không có một công bố khoa học nào chứng minh về hiệu quả của việc châm cứu như một phương pháp điều trị vô sinh. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng châm cứu khiến tuần hoàn máu lưu thông tốt hơn, kích thích khả năng sinh sản của cơ thể.
Tập yoga: Các tư thế, bài tập yoga có thể giúp bạn loại bỏ căng thẳng, lo âu, từ đó giảm thiểu nguy cơ gây vô sinh và điều trị các vấn đề liên quan đến sinh sản hiệu quả.
Bổ sung các loại vitamin và dưỡng chất: Một số cặp đôi đã thường xuyên dùng vitamin C, E cũng như kẽm, sắt. folate,… để thúc đẩy khả năng sinh sản của cơ thể.

Không phải tất cả các trường hợp đều có thể điều trị vô sinh thành công. Tuy nhiên, nếu phát hiện các nguyên nhân gây vô sinh từ sớm, bạn vẫn có thể can thiệp và điều trị, tăng khả năng thụ thai. Vì thế, hãy thường xuyên kiểm tra sức khỏe của mình để có thể kịp thời chẩn đoán và điều trị nhé.