Xâm hại hay quấy rối tình dục ở trẻ em đang là một thực trạng khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng, không biết phải bảo vệ con như thế nào. Vì vậy, nhiều bố mẹ đã có phản ứng tiêu cực như bắt con chỉ được ở nhà, không cho con gặp gỡ ai vì lo lắng con sẽ bị xâm hại.

Tuy nhiên, trên thực tế, đôi khi đối tượng quấy rối trẻ lại chính là ông bà, bố mẹ, người quen và những người thân trong gia đình. Và dĩ nhiên, chúng ta vẫn không ý thức được hành động của mình là quấy rối trẻ. Vì thế, hãy cùng Tạp chí Mẹ và Con hiểu đúng thế nào là quấy rối tình dục trẻ em cũng như mẹo dạy con những kỹ năng chống quấy rối, bố mẹ nhé!

Quấy rối tình dục là gì?

Thống kê nạn quấy rối tình dục tại Việt Nam

Theo hội thảo do Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội và Quỹ dân số LHQ tổ chức tại Việt Nam cuối tháng 11 năm 2015, có đến 87% phụ nữ và trẻ em gái bị quấy rối tình dục ở nơi công cộng. Trong đó, 66% phụ nữ và trẻ em gái không có bất kỳ phản ứng nào khi bị quấy rối tình dục, 65% nam giới và người chứng kiến không hề có hành động nào để can thiệp.

Cũng theo thống kê của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội trong 5 năm (2011-2015), tại Việt Nam có trên 8.200 vụ xâm hại trẻ em với gần 10.000 nạn nhân được phát hiện. Con số này tăng 258 nạn nhân so với 5 năm trước đó. Trong số những trường hợp bị phát hiện, 93% nghi phạm là những người thân quen của nạn nhân và gia đình.

Ngoài ra, một khảo sát khác thực hiện với nhóm đối tượng học sinh cấp 2 và 3 cho thấy 11% học sinh từng bị quấy rối tình dục ngay ở trường học hoặc trên đường đi học về. Và chỉ có 36% nhóm học sinh này tự tìm cách giải quyết khi bị quấy rối.

Những con số này đã nói lên một vấn đề vô cùng nhức nhối trong xã hội hiện nay: quấy rối tình dục trẻ em!

Vậy, quấy rối tình dục là gì?

Quấy rối tình dục là hành vi sử dụng hành động hoặc lời nói có liên quan đến tình dục để tác động đến đối phương mà không được sự cho phép.

Hành vi này có “muôn hình vạn trạng” các kiểu như:

Quấy rối bằng lời nói: thường xuyên nhắc đến những vấn đề liên quan đến tình dục, bình phẩm về cơ thể của người khác
Sử dụng công nghệ để quấy rối: Người có những ám ảnh liên quan đến tình dục sẽ tìm mọi cách để quấy rối người khác, thậm chí là quấy rối bằng công nghệ như gửi tin nhắn văn bản, gửi hình ảnh, video có nội dung không phù hợp
Quấy rối bằng hành động: Đối tượng quấy rối có thể có những hành động bất chính như cố gắng cưỡng hôn, chạm vào người khác, đặc biệt là vùng kín.

Hiện nay, nạn nhân của hành vi quấy rối tình dục có thể là nam hoặc nữ, không giới hạn độ tuổi. Đặc biệt, trẻ em – đối tượng chưa có nhận thức rõ rệt về giới tính, sức chống trả yếu… lại là đối tượng dễ bị xâm hại, quấy rối nhất.

Một số hành vi quấy rối tình dục trẻ em

Tại sao lại nói đôi khi trẻ em bị quấy rối tình dục bởi bố mẹ, ông bà và người thân trong gia đình? Đôi khi, chúng ta không hề nhận thức được hành vi của mình có tác động như thế nào và ảnh hưởng ra sao đến tinh thần của trẻ.

Một số hành vi quấy rối tình dục trẻ em vô tình hoặc cố ý có thể kể đến như:

Cưỡng ép ôm hôn trẻ: Vì quá thương yêu nên người lớn thường hay có hành động ôm hôn trẻ bất kể trẻ có thích hay không. Đây cũng là một dạng quấy rối thường gặp hiện nay.
Bình luận/chạm vào “cái ấy” của các bé: Vì cho rằng con chưa có đủ nhận thức về các vấn đề giáo dục giới tính nên nhiều người lớn đã thoải mái bình luận với nhau về vụng nhạy cảm của trẻ, thay nhau “dự đoán” xem vùng nhạy cảm sẽ phát triển như thế nào sau khi lớn lên. Thậm chí, nhiều người còn cố gắng chạm, hôn hít vào khu vực nhạy cảm này và xem đây như một chuyện bình thường chứ không phải là quấy rối tình dục.
Hỏi trẻ những câu hỏi nhạy cảm: Một số người lớn thường đặt ra cho trẻ những câu hỏi liên quan đến chuyện tình dục như “Con có biết làm sao bố mẹ sinh ra được con không?”, “Đố con biết tại sao buổi tối bố mẹ không cho con ngủ chung?”, “Nắm tay bạn nam sẽ làm con có bầu đấy.”,… Những vấn đề liên quan đến sinh lý – chuyện chăn gối được người lớn khơi gợi vô tư mà không theo một nguyên tắc giáo dục nào, gợi cho trẻ sự tò mò để trẻ tự tìm hiểu hoặc hỏi về vấn đề này cũng được xem là một hình thức quấy rối tình dục mà chúng ta nên để ý.

Ngoài ra, một số hành vi quấy rối cố ý khác như thường xuyên chạm vào người bé, đặc biệt là những vùng nhạy cảm, cho trẻ thấy những hình ảnh hoặc video về tình dục không thích hợp, kéo quần áo của trẻ và cố tình chạm vào cơ thể trẻ một cách khiếm nhã, ép trẻ chạm vào các bộ phận trên cơ thể của mình hay thậm chí thực hiện hành vi quan hệ đồi bại – ấu dâm với trẻ!

Tác động tiêu cực đến trẻ khi bị quấy rối tình dục

Xâm hại, quấy rối tình dục có thể phá hỏng tương lai của một đứa trẻ. Khi trẻ bị xâm hại, quấy rối, con có thể có những suy nghĩ lệch lạc về vấn đề này, lâu dần hình thành tư tưởng lệch lạc, bạo lực và tiếp tục đi xâm hại người khác.

Hoặc, một số trẻ sẽ gặp phải những chướng ngại về tâm lý, ám ảnh chuyện quan hệ vợ chồng sau này, khó kết hôn như người bình thường. Ngoài ra, vì cơ thể chưa phát triển đầy đủ và chưa sẵn sàng cho chuyện ấy nên trẻ bị xâm hại, quấy rối tình dục có thể bị viêm nhiễm vùng kín, cơ quan sinh dục tổn thương, mất khả năng sinh nở…

Bố mẹ cần làm gì để bảo vệ con tránh khỏi nạn quấy rối tình dục?

Để có thể giúp con tránh khỏi những hành vi quấy rối tình dục, bố mẹ cần dạy trẻ:

Quy tắc 5 ngón tay

Ôm hôn (ngón cái): Chỉ dùng với những người thân ruột thịt trong nhà như anh chị em ruột, bố mẹ, ông bà.
Khoác tay, nắm tay (ngón trỏ) với họ hàng, thầy cô, bạn bè.
Bắt tay (ngón giữa) khi gặp người quen biết.
Vẫy tay (ngón áp út) nếu gặp người lạ.
Xua tay (ngón út) để phòng tránh xâm hại trẻ em.

4 vùng riêng tư không ai được chạm vào trên cơ thể

Trong những lúc tắm cho trẻ hoặc ngồi chơi cùng con, bố mẹ cần nhắc đi nhắc lại bốn khu vực mà tuyệt đó chính là: miệng, ngực, phần giữa hai đùi và mông. Nếu không được sự cho phép của con, không ai có quyền chạm vào những vùng riêng tư này.

Giáo dục giới tính cho trẻ

Nhiều phụ huynh thường tránh né việc giáo dục giới tính cho con. Tuy nhiên, đây là một việc rất quan trọng để con hiểu rõ cơ thể mình, đâu là những vùng riêng tư không ai được phép chạm vào. Từ đó, con sẽ có ý thức hơn trong việc tự bảo vệ cơ thể và tôn trọng cơ thể của người khác.

Không chạm vào vùng nhạy cảm của người khác

Bên cạnh việc dạy con bảo vệ cơ thể mình, khi chia sẻ với trẻ về vấn đề quấy rối tình dục, đừng quên dạy con hiểu được, bất cứ cơ thể của ai cũng cần được tôn trọng. Vì thế, con cũng tuyệt đối không được chạm vào cơ thể của ai khi không được sự đồng ý của họ, cho dù đó là bố mẹ hay bạn bè của con đi chăng nữa.

Tránh xa người lạ – Không ở riêng 1 mình với bất kỳ ai

Để hạn chế tối đa việc trẻ bị quấy rối, bố mẹ nên yêu cầu trẻ không tiếp xúc với người lạ. Ngoài ra, trẻ không nên ở riêng với bất kỳ ai, đặc biệt là ở những góc khuất, những khu vực vắng người, thiếu ánh sáng…

Học cách từ chối và phản kháng

Bên cạnh việc hướng dẫn con về những bộ phận trên cơ thể mà người khác không được phép chạm vào, bố mẹ đừng quên chia sẻ với con những việc con có thể làm khi bị quấy rối tình dục:

Lập tức nói ngay với bố mẹ khi bị quấy rối tình dục
Phản kháng, la hét nếu trẻ ở gần những khu vực đông người
Không cố gắng phản kháng nếu ở 1 mình vì kẻ xấu có thể bị kích thích và trở nên hung hăng hơn, thậm chí bạo hành và sát hại trẻ

Quấy rối tình dục có thể xảy ra ở nhiều hình thức khác nhau. Tuy nhiên, trẻ thường còn quá nhỏ nên chưa thể nhận thức cũng như biết cách phản kháng. Vì thế, bố mẹ hãy ở bên con, chia sẻ cùng con những kiến thức giới tính an toàn để bảo vệ con bố mẹ nhé!