Ngày nay, nhiều gia đình vẫn còn thói quen tái sử dụng dầu ăn cũ đã chiên, xào nhiều lần. Đây là một thói quen vô cùng nguy hiểm và có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bạn. Việc dùng dầu ăn đã qua sử dụng có thể gây nên các vấn đề sau đây:
4 Tác hại của việc dùng dầu ăn đã qua sử dụng
Tăng nguy cơ gây ung thư
Không ít các nghiên cứu khoa học cho thấy, việc hâm nóng lại dầu ăn có thể làm gia tăng aldehyde – một nguyên tố độc hại làm tăng nguy cơ mắc ung thư trong cơ thể. Nguyên tố này có thể kích thích sản sinh các tế bào gây ung thư.
Hơn nữa, dầu ăn đã qua sử dụng khi được đun nóng lại cũn có thể làm tăng các gốc tự do bên trong cơ thể, từ đó gây viêm – nguyên nhân chính dẫn đến hàng loạt các vấn đề về sức khỏe như béo phì, các bệnh tim mạch, đột quỵ, tiểu đường,…. Tình trạng viêm nhiễm cao cũng có thể làm tăng khả năng miễn dịch và khiến bạn dễ bị nhiễm trùng, mắc các bệnh như cảm cúm, cảm lạnh,… Giữ thói quen dùng lại dầu ăn đã qua sử dụng chính là bạn đang tự tay đầu độc cơ thể mình và cả gia đình trong âm thầm đấy nhé!
Tăng hàm lượng cholesterol bên trong cơ thể
Các loại thực phẩm được nấu chính quá mức dẫn đến khét đen, đặc biệt là khi được nấu bằng dầu ăn đã qua sử dụng thường làm tăng hàm lượng cholesterol xấu trong cơ thể. Mức cholesterol cao có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và đau tức ngự
Việc tránh dùng dầu ăn đã qua sử dụng có thể giúp bạn giảm được hàm lượng cholesterol, từ đó giúp cơ thể khỏe mạnh hơn.
Tăng lượng axit
Nếu bạn cảm thấy dạ dày và cổ họng thường xuyên nóng rát, đó có thể là hậu quả do bạn đã dùng quá nhiều dầu ăn đã qua sử dụng. Việc tái sử dụng dầu ăn có thể làm tăng lượng axit bên trong cơ thể, gây nên tình trạng trào ngược axit dạ dày, khiến cổ họng và dạ dày nóng rát, khó chịu, thậm chí đau bụng và buồn nôn, chóng mặt.
Tăng cân không kiểm soát và béo phì
Sử dụng quá nhiều thực phẩm dầu mỡ, đặc biệt là thực phẩm được chế biến bằng dầu ăn đã qua sử dụng có thể khiến bạn tăng cân không kiểm soát. Đây cũng là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng béo phì ở trẻ em hiện nay.
Chúng ta có thể tái sử dụng dầu ăn mấy lần?
Thật khó để bỏ đi thói quen dùng lại dầu ăn đã qua sử dụng, đặc biệt là khi bạn dùng quá nhiều dầu để làm các món chiên giòn. Trên thực tế, bạn vẫn có thể tái sử dụng dầu ăn cũ nếu biết chế biết đúng cách. Chuyên gia dinh dưỡng nổi tiếng TS Rupali Dutta đã từng chia sẻ: Nếu muốn dùng lại dầu ăn cũ đã qua sử dụng, bạn cần đảm bảo phần dầu này chỉ mới nóng vừa đủ và chưa bị bốc khói.
Hiểu một cách chính xác hơn, dầu ăn đã qua sử dụng đủ chuẩn để có thể tái sử dụng là những loại dầu đang chiên thực phẩm nhưng chưa quá nóng, chưa bốc khói. Khi dầu bị bốc khói, dầu sẽ nhanh chóng có màu đen, dễ bị hư hỏng, ôi thiu, có mùi cũng như sinh ra các hợp chất có hại cho sức khỏe và không thể tái sử dụng nữa.
Tuy nhiên, liệu làm sao để chúng ta có thể phân biết được dầu đã nóng và bốc khói hay chưa? Mỗi loại dầu ăn sẽ có 1 “điểm khói” khác nhau tùy thuộc vào tính chất, đặc điểm của chúng. Cụ thể:
- Dầu hạt cải: 242 độ C
- Dầu đậu nành: 232 độ C
- Dầu hướng dương: 240 độ C
- Dầu lạc: 232 độ C
- Dầu cọ: 230 độ C
- Dầu olive nguyên chất: 190 độC
- Dầu olive tinh luyện: 225 độC
- Dầu gạo: 254 độ C
Khi dầu đạt được điểm khói này, dầu sẽ bắt đầu sinh ra chất acreolin làm cay mắt. Nếu dưới nhiệt độ này, bạn vẫn có thể dùng lại dầu đã qua sử dụng. Tuy nhiên, không nên dùng lại dầu ăn quá 1 lần bởi mỗi lần dầu ăn được sử dụng trở lại thì điểm khói hay độ bốc khói của dầu ăn sẽ giảm xuống.
Cách bảo quản dầu ăn đã qua sử dụng
Với những loại dầu ăn chưa đạt điểm khói, chưa quá nóng và còn đủ điều kiện để tái sử dụng, việc bảo quản và lọc lại phần dầu ăn này trước khi chế biến thực phẩm cũng vô cùng quan trọng. Bạn nên áp dụng các bước dưới đây trước khi dùng lại dầu ăn đã qua sử dụng:
- Với dầu ăn còn đang nóng, cần để dầu nguội rồi lọc dầu để loại bỏ các hạt hoặc cặn thức ăn thừa ra khỏi dầu. Sử dụng bình thủy tinh có nắp đậy đã được tiệt trùng để bảo quản dầu ăn. Cần lưu ý bình thuỷ tinh phải thật kín, không được chứa không khí. Thao tác này giúp bạn hạn chế được tình trạng dầu ăn đã qua sử dụng trở nên nhanh ôi thiu và bị hỏng.
- Chú ý cất bình/chai thủy tinh chứa dầu ăn đã qua sử dụng ở trong tủ kín, không nên để ánh sáng lọt vào sẽ khiến dầu nhanh hỏng. Bạn có thể dùng giấy bạc để bọc lại chai thủy tinh đang chứa dầu ăn đã qua sử dụng. Cách này giúp bạn giảm thiểu được ánh sáng chiếu trực tiếp vào dầu ăn, tăng thời gian bảo quản cho dầu ăn.
- Đặc biệt, dầu ăn cần được để ở nơi khô thoáng, không có nhiệt độ quá cao hoặc nơi ẩm mốc.
- Một lưu ý khi bảo quản dầu ăn đã qua sử dụng chính là không nên trộn chung nhiều loại dầu khác nhau bởi điều này có thể làm ảnh hưởng đến đặc tính của dầu ăn, dễ sản sinh ra các chất độc có hại.
- Chỉ nên sử dụng dầu ăn đã qua sử dụng trong vòng tối đa 1 tháng.
- Kiểm tra tính chất của dầu ăn cũ trước khi tái sử dụng. Một số dấu hiệu dầu ăn đã hỏng có hể kể đến như có bọt trên bề mặt, có mùi ôi, kết cấu dầu dày, có lớp nhờn sệt, màu sẫm lại….
Cách xử lý dầu ăn nếu không sử dụng nữa
Với các loại dầu ăn đã qua sử dụng và không thể tái sử dụng, việc xử lý đúng cách dầu ăn thừa sẽ giúp bạn bảo vệ môi trường tốt hơn, tránh làm tắc nghẽn cống.
Cần lưu ý gì khi xử lý dầu ăn thừa?
- Dầu mỡ khi nóng có thể ở dạng lỏng. Tuy nhiên, khi chúng nguội đi, chúng có thể dần đông lại, kết tụ thành các hạt dầu hoặc các mảng bám lớn. Vì thế, tốt nhất không đổ dầu ăn đã qua sử dụng xuống cống để tránh đường ống tắc nghẽn.
- Ngoài ra, không đổ dầu ăn ra cống bên ngoài vì sẽ làm tắc nghẽn cống.
- Hơn nữa, theo EPA – Cục Bảo vệ Môi trường Mỹ, dầu và mỡ có nguồn gốc động vật hoặc thực vật đều có nguy cơ gây hại cho động vật nếu chúng ăn phải. Do đó, việc không đổ dầu ra cống sẽ giúp bạn bảo vệ các loài động vật có trong môi trường sống tự nhiên hiện nay.
Hướng dẫn xử lý dầu ăn thừa
Để xử lý dầu ăn đã qua sử dụng, bạn có thể áp dụng các bước sau:
- Sau khi tắt bếp, đợi dầu nguội hẳn hoặc cho đến khi thấy chúng đông lại
- Cho vào hộp kín rồi để ở góc bếp. Liên tục trữ dầu thừa đến khi đầy hộp kín thì cho vào túi nhựa rồi vứt vào thùng rác
- Ngoài ra, bạn cũng có thể liên hệ với các đja điểm thu mua dầu ăn đã qua sử dụng để áp dụng công nghệ xử lý, chuyển hóa dầu thừa thành một loại nhiên liệu trong công nghiệp có tên là Biodiesel ( Diesel sinh học).
Dầu ăn đã qua sử dụng nhiều lần có thể gây nên những tác hại xấu cho sức khỏe. Vì thế, tốt nhất khi nấu ăn hãy sử dụng lượng dầu vừa phải, dùng nồi chiên không dầu thay thế cho phương pháp nấu ăn thông thường, hạn chế ăn ngoài mà tự nấu thức ăn tại nhà,… để tránh dùng lại dầu ăn đã qua sử dụng bạn nhé!