Cùng với rau bong non, băng huyết sau sinh, nhiễm trùng hậu sản, uốn ván rốn sơ sinh thì vỡ tử cung (trong chuyển dạ và trong thai kỳ) chính là một trong năm tai biến sản khoa cực kỳ nguy hiểm. Nếu không được chẩn đoán và can thiệp kịp thời, cả mẹ và bé thậm chí sẽ phải đối mặt với nguy cơ tử vong.

Thế nào là vỡ tử cung?

Vỡ tử cung được định nghĩa là tình trạng tử cung bị xé rách từ niêm mạc qua lớp cơ. Trong trường hợp, nếu vết rách đó kéo dài đến cả phúc mạc, làm buồng tử cung thông với ổ bụng được gọi là vỡ tử cung hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu lớp phúc mạc không bị ảnh hưởng, thì được gọi là vỡ tử cung không hoàn toàn. Nếu tình trạng vỡ tử cung xảy ra khiến cả bàng quang hoặc đường tiêu hóa bị tổn thương, các chuyên gia sẽ gọi đó là vỡ tử cung phức tạp.

Hiện tại, tỷ lệ vỡ tử cung được thông báo đã giảm đi đáng kể. Nguyên nhân chính là do sự phát triển của lĩnh vực y học nói chung và lĩnh vực sản phụ khoa nói chung, giúp hạn chế tối đa những thủ thật thô bạo, và có những chỉ định mổ lấy thai kịp thời.

Vỡ tử cung trong thai kỳ

Theo thống kê, tình trạng vỡ tử cung trong thời kỳ mang thai thường gặp hơn trong giai đoạn chuyển dạ.

Nguyên nhân vỡ tử cung trong thai kỳ

Theo các chuyên gia, tình trạng vỡ tử cung trong thai kỳ có thể xảy ra ở những sản phụ có sẹo mổ cũ ở tử cung do:

Sản phụ thực hiện mổ lấy thai ở thân tử cung
Sản phụ thực hiện khâu tử cung đã bị vỡ
Sản phụ thực hiện mổ lấy thai từ hai lần trở lên
Sản phụ thực hiện mổ cắt góc tử cung trong phẫu thuật điều trị mang thai ngoài tử cung ở sừng
Sản phụ sau khi mổ lấy thai, vết mổ hoặc tự cung xuất hiện tình trạng nhiễm khuẩn.
Sản phụ thực hiện phẫu thuật bóc nhân xơ tử cung do u xơ tử cung đã ăn dần vào nội mạc tử cung
Sau khi nạo phá thai, sản phụ thực hiện khâu lỗ thủng tử cung.

Triệu chứng vỡ tử cung trong thai kỳ

Thông thường, nguy cơ vỡ tử cung trong thai kỳ có thể sẽ xảy ra vào khoảng 3 tháng giữa, hoặc 3 tháng cuối của thai kỳ. Tuy nhiên vào lúc này, mẹ bầu sẽ không phát hiện được bất kỳ dấu hiệu dọa vỡ tử cung nào. Do đó, mẹ bầu cần lưu ý và đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra nếu thấy xuất hiện một trong những triệu chứng sau:

Cảm thấy những cơn đau xuất hiện đột ngột ở vùng tử cung
Âm đạo bị ra máu
Cảm thấy choáng váng, mặt mũi tái nhợt, tim đập nhanh, hơi thở nông và nhịp thở gấp, chân tay lạnh toát, vã mồ hôi, mạch đập nhanh, huyết áp hạ, trong một số trường hợp sản phụ có thể đối mặt với nguy cơ ngừng tim.
Cơn đau lan dần ra toàn bụng, xảy ra phản ứng phúc mạc khá rõ ràng.
Tử cung bị biến dạng, lúc này sản phụ có thể sờ thấy các phần thai ngay dưới thành bụng. Trong trường hợp vỡ tử cung không hoàn toàn, sản phụ thậm chí có thể còn sờ thấy tử cung, và cảm thấy cơn đau nhói tại vùng sẹo của tử cung.
Không nghe thấy tim thai
Trong quá trình thăm khám âm đạo, không sờ thấy ngôi thai đồng thời có máu chảy ra theo tay.

Vỡ tử cung trong thai kỳ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm gì?

Nếu không được xử trí kịp thời, nhất là vỡ tử cung xảy ra ở các tuyến không có khả năng phẫu thuật, có thể dẫn tới tử vong cả mẹ và thai nhi.
Tỷ lệ phải cắt bỏ tử cung cao ở những trường hợp vỡ tử cung.
Tổn thương tạng: có thể tổn thương bàng quang, niệu quản, mạch hạ vị, đại- trực tràng khi vỡ tử cung và trong khi phẫu thuật xử trí vỡ tử cung.

Làm gì để ngăn ngừa vỡ tử cung trong thai kỳ?

Để giảm thiểu tối đa nguy cơ vỡ tử cung, các mẹ bầu cần tuân thủ nghiêm túc các buổi thăm khám, xét nghiệm trong suốt quá trình mang thai theo chỉ định của bác sĩ. Đặc biệt là trong giai đoạn cuối thai kỳ.

Những trường hợp, mẹ bầu có sẹo tử cung chỉ nên mang thai lại sau ít nhất 3 năm
Những mẹ bầu có nguy cơ cao, nên tuân thủ lịch kiểm tra, khám thai do bác sĩ chỉ định. Việc này giúp phát hiện sớm và can thiệp kịp thời nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào xảy ra.
Đối với những mẹ bầu có khung xương chậu hẹp, đã từng sinh con nhiều lần, chiều cao tử cung rơi vào khoảng 34cm, nên cân nhắc lựa chọn những bệnh viện ở tuyến trên để đảm bảo quá trình sinh nở được diễn ra an toàn.

Hiện nay, tuy tỉ lệ vỡ tử cung ở thai phụ đã có dấu hiệu giảm dần, nhưng nó vẫn được xếp vào nhóm những biến chứng thai kỳ nguy hiểm nhất. Vì thế, các mẹ bầu phải thực sự cẩn trọng. Nếu phát hiện có bất cứ dấu hiệu đau bụng, hay ra máu âm đạo hãy ngay lập tức đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám, cũng như can thiệp kịp thời, đảm bảo sự an toàn tuyệt đối cho sức khỏe, tính mạng của cả mẹ và bé.