Trong khi ngủ, chúng ta thường hay nghiến răng và tạo ra âm thanh khó chịu đối với người nằm cạnh. Tuy việc nghiến răng khi ngủ không ảnh hưởng quá nhiều đối với sức khỏe của bạn nhưng về lâu dài có thể để lại một số biến chứng về răng miệng.

Thậm chí, nghiến răng khi ngủ còn có thể dẫn đến tình trạng ngưng thở trong khi ngủ. Vì vậy, cần tìm ra nguyên nhân để có thể kịp thời điều trị, khắc phục.

Nghiến răng khi ngủ là gì?

Tình trạng cơ thể bị rối loạn vận động trong giấc ngủ sẽ dẫn đến việc bạn liên tục nghiến răng không kiểm soát trong giấc ngủ. Lúc này, hàm răng sẽ cắn chặt lại, siết và ghì chặt lại với nhau. Hoạt động này sẽ được lặp đi lặp lại, tạo ra âm thanh ken két hoặc không.

Nghiến răng khi ngủ có thể gây chấn thương khớp cắn, gây nên tình trạng đau khớp thái dương hàm. Trong một số trường hợp, người mắc chứng nghiến răng khi ngủ còn có thể ngủ ngáy hoặc mắc chứng ngưng thở khi ngủ.

Để xác định có đang bị nghiến răng khi ngủ hay không, có thể dựa trên một số dấu hiệu như:

Thường xuyên cắn chặt răng hoặc xiết răng khi ngủ
Trong lúc ngủ phát ra âm thanh ken két từ kẽ răng
Giấc ngủ bị gián đoạn, có cảm giác đau tai hoặc đau đầu
Răng bị sứt mẻ, lung lay hoặc mòn nứt
Bị tổn thương trong má do nhai
Cơ hàm kém linh hoạt
Thường xuyên bị mỏi hàm, gặp khó khăn trong việc đóng mở hàm do hàm bị chặt
Đau nhức hàm, cổ hoặc mặt
Răng thường xuyên đau và nhạy cảm với đồ ăn
Mất men răng, các lớp răng bên trong lộ ra ngoài

Nghiến răng khi ngủ ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe?

Tình trạng nghiến răng nhìn chung thường ít gây ra biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu không điều trị mà để tình trạng bệnh kéo dài, diễn ra ở mức độ nặng và thường xuyên thì có thể dẫn đến một số tác hại như:

Đau nhức đầu
Đau mặt hoặc đau hàm nặng
Tổn thương răng, hàm, mặt
Biến dạng khuôn mặt
Gãy răng, mòn răng, rụng răng
Hội chứng rối loạn khớp thái dương hàm

Vì sao bạn thường nghiến răng khi ngủ?

Chưa thể xác định chính xác nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng nghiến răng vào buổi tối, trong khi ngủ. Tuy nhiên, một số yếu tố dưới đây được cho là có liên quan đến tình trạng nghiến răng khi ngủ:

Yếu tố di truyền

Yếu tố di truyền ảnh hưởng rất nhiều đến thể trạng, sức khỏe và tình trạng bệnh lý của bạn. Các nghiên cứu cho thấy, có từ 21-50% người nghiến răng khi ngủ có thành viên trong gia đình cũng từng mắc bệnh trước đó.

Có thể thấy, yếu tố di truyền có liên quan mật thiết đến bệnh nghiến răng sau khi chìm vào giấc ngủ. Nếu trong gia đình có thành viên từng mắc phải tình trạng nghiến răng khi ngủ (bố, mẹ, anh chị em ruột,…) thì nguy cơ mắc bệnh này cũng cao hơn.

Yếu tố tâm lý xã hội

Một số yếu tố dưới đây có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh nghiến răng khi ngủ:

Tính cách: Người có tính cách mạnh mẽ, dễ kích động thường dễ mắc bệnh hơn so với nhóm còn lại
Tuổi tác: Chứng nghiến răng khi ngủ thường xuất hiện ở người trẻ và kết thúc sau khi lớn
Stress: Thường xuyên căng thẳng, lo âu hoặc đang gặp các bệnh tâm lý có thể khiến bạn cắn chặt hàm và siết lại trong khi ngủ. Đây là một phản xạ tự nhiên của cơ thể để đáp ứng với những căng thẳng diễn ra vào ban ngày.

Sử dụng các loại thuốc và chất kích thích

Tác dụng phụ của các loại thuốc điều trị (thuốc chủ vận và đối kháng dopamine, thuốc chống trầm cảm ba vòng, các chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc,…) cũng như các loại chất kích thích (rượu, cocaine..) có thể dẫn đến tình trạng nghiến răng khi ngủ.

Yếu tố tại chỗ

Khi đề cập đến tình trạng nghiến răng khi ngủ, các nha sĩ cho rằng bệnh lý này có thể do vấn đề cản trở khớp cắn gây nên. Cụ thể, người bị cản trở khớp cắn do một răng hoặc một nhóm răng (mất răng khôn hàm trên, răng khôn hàm dưới mọc trồi,…) sẽ không thể thực hiện hoạt động nhai bình thường, làm sai lệch vận động hàm và dẫn đến nghiến răng nghi ngủ.

Yếu tố toàn thân

Nghiến răng khi ngủ có thể xuất phát từ các yếu tố toàn thân, chẳng hạn như:

Người bị dị ứng thức ăn, nhiễm ký sinh trùng đường ruột, rối loạn tiêu hóa có nguy cơ ngủ nghiến răng cao hơn. Đặc biệt, tình trạng này thường xuất hiện ở trẻ em

Trẻ em bị rối loạn dinh dưỡng, tiết niệu, nội tiết cũng thường nghiến răng khi ngủ hơn

Ngoài ra, tình trạng mất cân bằng enzym hoặc thiếu hụt vitamin cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh
Các rối loạn thần kinh trung ương như động kinh, bệnh down, chứng bại não, nhiễm khuẩn màng não,… cũng có thể có liên quan đến bệnh

Yếu tố nghề nghiệp

Theo khảo sát trên nhóm người thường xuyên nghiến răng khi ngủ, có thể thấy, tình trạng này có thể xuất phát do yếu tố nghề nghiệp bởi một số công việc đặc biệt khiến bạn thường xuyên nghiến răng, cắn chặt răng tạo thành thói quen. Cụ thể, nghệ sĩ biểu diễn xiếc phải dùng răng để giữ người trên không trung hoặc công nhân khuân vác cắn chặt răng để gồng sức sẽ dễ bị nghiến răng trong lúc ngủ hơn so với những đối tượng khác.

Yếu tố bản năng

Các loài có vú thường có hoạt động tập tính nghiến răng khi ngủ để duy trì sự sắc bén của hàm. Do vậy, đây cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng bạn thường xuyên nghiến chặt hàm răng trong lúc ngủ.

Khắc phục chứng nghiến răng khi ngủ

Trong trường hợp việc nghiến răng trong lúc ngủ diễn tiến nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến sức khỏe, có thể cần thực hiện việc khắc phục điều trị bằng một số phương pháp sau đây:

Kiểm soát mức độ stress

Nếu tình trạng nghiến răng khi ngủ xuất phát từ yếu tố căng thẳng, áp lực quá mức, người bệnh sẽ được khuyến khích thực hiện một số biện pháp thư giãn, nâng cao sức khỏe tinh thần, chẳng hạn như massage chân trước khi ngủ, nghe nhạc, viết nhật ký, tập thể dục,…

Thay đổi thói quen vận động hàm và điều chỉnh hàm

Thông thường, việc điều chỉnh hàm cũng như các thói quen vận động hàm thường mất nhiều thời gian, bệnh nhân không thể tự thực hiện mà cần đến sự hướng dẫn, hỗ trợ từ nha sĩ và các chuyên gia tâm lý.

Sử dụng thuốc

Để khắc phục tình trạng nghiến răng khi ngủ, các bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân sử dụng các thuốc giảm lo lắng, chống trầm cảm,… để kiểm soát stress tốt hơn.

Ngoài ra, nếu người bệnh gặp các vấn đề đau khớp, hàm, đau đầu,… do việc nghiến răng gây nên, bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định người bệnh sử dụng thêm các loại thuốc giãn cơ, giảm đau… Cần lưu ý rằng thuốc chỉ làm giảm sự căng cơ quá mức do nghiến răng chứ không thể điều trị việc nghiến răng khi ngủ.

Can thiệp nha khoa

Thực hiện can thiệp nha khoa, chẳng hạn như sử dụng máng chống nghiến có thể giúp bạn phần nào hạn chế các tác động của việc nghiến răng khi ngủ. Tuy nhiên, việc can thiệp này chỉ có thể làm giảm tác hại của việc nghiến răng chứ không thể giúp điều trị hoàn toàn tình trạng trên.

Ngoài ra, nha sĩ có thể thực hiện điều chỉnh khớp cắn về vị trí, giúp giảm tác động quá mức của cơ nhai đến răng.

Tình trạng nghiến răng khi ngủ tuy không để lại nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sức khỏe nhưng sẽ khiến bạn ngủ không ngon giấc, chức năng nhai bị ảnh hưởng cũng như gây khó chịu cho người nằm cạnh. Do đó, cần thực hiện điều trị càng sớm càng tốt để tránh các tác hại về sau.