Mất khứu giác vị giác là một đặc điểm khác biệt nhất với các triệu chứng khác của COVID-19, đến mức nó được coi là một yếu tố dự báo khả năng đã bị nhiễm bệnh so với các triệu chứng cảm lạnh thông thường khác, chẳng hạn như sốt hoặc ho.

Các nghiên cứu cho thấy rằng, có đến một nửa số người bị nhiễm covid-19 mất khả năng nhận thức mùi, vị. Tỷ lệ mất khả năng ngửi và nếm có thể cao lên tới 67% ở những người bị nhiễm trùng nhẹ đến trung bình. Tuy vậy, nhiều nghiên cứu đã gợi ý rằng đối với những người có khứu giác bị tổn thương sau khi nhiễm virus, thì việc tiếp xúc với mùi trong thời gian ngắn lặp đi lặp lại có thể giúp phục hồi. Vậy triệu chứng mất khứu giác vị giác trong COVID-19 đặc biệt thế nào và cách luyện tập để hồi phục ra sao? Hãy cùng Mẹ và Con tìm hiểu nhé.

1. Triệu chứng đầu tiên báo hiệu bạn bị nhiễm COVID-19

Một phân tích tổng hợp năm 2020 quan sát thấy rằng 53% những người nhiễm COVID-19 có vấn đề về vị giác và khứu giác. Mất vị giác hoặc khứu giác hoặc giảm khả năng hoạt động của giác quan này có thể xuất hiện sớm và có thể là triệu chứng ban đầu của COVID-19. Do đó, bất kỳ ai nhận thấy những thay đổi trong các giác quan này nên bắt đầu tự cách ly.

Những thay đổi có thể bao gồm:

vị giác và khứu giác kém nhạy hơn bình thường
không còn khứu giác hoặc vị giác
thức ăn có vị lạ
ngửi nhiều mùi bất thường

2. Vì sao COVID-19 lại ảnh hưởng khứu giác, vị giác?

Enzyme chuyển đổi angiotensin 2 (ACE2) gắn vào màng tế bào là điểm xâm nhập (thụ thể) của coronavirus gây COVID-19.

ACE2 được tìm thấy trên khắp cơ thể và nổi bật nhất là ở phổi và mũi. Điều này trùng hợp với các triệu chứng ban đầu biểu hiện mất khứu giác và các vấn đề về hô hấp. Một triệu chứng ban đầu khác của nhiễm trùng SARS-CoV-2 là mất vị giác, mặc dù cơ chế tại sao điều này xảy ra vẫn chưa rõ ràng.

Ngoài ra các chuyên gia cũng cho biết: “Bằng cách chứng minh sự đồng định vị của vi rút SARS-CoV-2, dấu hiệu tế bào vị giác loại II và thụ thể của vi rút ACE2, chúng tôi cho thấy bằng chứng về sự nhân lên của vi rút này trong nụ vị giác có thể gây ra những thay đổi vị giác cấp tính trong quá trình nhiễm COVID-19. Ngoài ra, sự gia tăng của tế bào gốc vị giác ở những bệnh nhân đang hồi phục có thể mất vài tuần để trở lại trạng thái bình thường trước đây, đưa ra giả thuyết về sự gián đoạn mãn tính hơn của cảm giác vị giác, các báo cáo hiện đang xuất hiện trong các tài liệu y khoa . ”

3. Khi nào bệnh nhân COVID-19 lấy lại được khứu giác, vị giác?

Trong số 2.581 bệnh nhân COVID-19 được nghiên cứu, 95% bệnh nhân lấy lại khứu giác trong vòng sáu tháng, theo nghiên cứu trên Tạp chí Y học Nội khoa.

Đối với hầu hết bệnh nhân, nhiễm COVID-19 không có khả năng làm tổn thương vĩnh viễn các mạch thần kinh khứu giác và dẫn đến chứng thiếu máu dai dẳng, Tiến sĩ Datta cho biết thêm, “Một khi nhiễm trùng khỏi, các tế bào thần kinh khứu giác dường như không cần phải thay thế hoặc xây dựng lại từ đầu. Nhưng chúng tôi cần thêm dữ liệu và hiểu rõ hơn về các cơ chế cơ bản để xác nhận kết luận này. “

4. Nếu mất vị giác, khứu giác kéo dài, cách nào để hồi phục?

Trong hầu hết các trường hợp, rối loạn chức năng khứu giác sẽ hồi phục nhanh chóng. Tuy nhiên, nó có thể mất hàng tháng để hoàn toàn bình thường. Trong một số ít trường hợp, sự phục hồi có thể không hoàn toàn với tình trạng suy giảm chức năng kéo dài. Mặc dù không có phương pháp điều trị nào được chứng minh, nhưng việc luyện tập khứu giác là cần thiết.

Thuốc xịt corticosteroid tại chỗ cũng thường được sử dụng trong điều trị ngắn hạn, nhưng chúng không có khả năng giúp ích ngoài giai đoạn bệnh cấp tính. Rõ ràng, cách điều trị tốt nhất là phòng ngừa, chẳng hạn như đeo khẩu trang, thực hiện quy tắc 5K và tập luyện khứu giác.

Tập luyện khứu giác bao gồm việc ngửi lặp lại và có chủ ý một loạt các chất tạo mùi (thường là chanh, hoa hồng, đinh hương và bạch đàn) trong 20 giây, mỗi đợt ít nhất 2 lần/ngày trong khoảng 3 tháng (hoặc lâu hơn nếu có thể). Các nghiên cứu đã chứng minh khả năng khứu giác được cải thiện ở những bệnh nhân có mất khứu giác sau nhiễm trùng sau khi luyện tập khứu giác. Bên cạnh đó, luyện tập khứu giác có thể được cân nhắc cho những bệnh nhân có triệu chứng mất khứu giác dai dẳng liên quan đến COVID-19 vì liệu pháp này có chi phí thấp và tác dụng phụ không đáng kể.

Lời kết

Mất khứu giác vị giác là triệu chứng đầu tiên và có thể duy nhất khi nhiễm COVID-19. Vì thế, khi các thành viên trong gia đình có dấu hiệu này thì cần cách ly trong nhà và gọi cho cơ sở y tế hoặc 1022 để được hỗ trợ.

Mẹ và Con mong rằng bài viết này sẽ giúp cho các mẹ và các gia đình hiểu rõ, bình tĩnh khi mất khứu giác, vị giác và cách hồi phục lấy lại khả năng từ cách chia sẻ ở trên nhé. Dịch bệnh vẫn còn diễn biến khá phức tạp, nên mỗi chúng ta phải thật thận trọng, bạn nhé!