Quyền nuôi con khi ly hôn và tài sản là chủ đề được quan tâm hàng đầu khi quyết định chia tay. Dựa theo Luật Hôn nhân và Gia đình được sửa đổi, bổ sung năm 2014, những thắc mắc về việc nuôi con sau khi ly hôn, quyền lợi cũng như nghĩa vụ của người trực tiếp nuôi con và người không trực tiếp nuôi con sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây của Mẹ và Con:

Quyền nuôi con khi ly hôn được pháp luật quy định thế nào?

Trong Luật Hôn nhân và Gia đình được điều chỉnh vào năm 2014, chúng ta có thể thấy được sự mở rộng đối với các vấn đề liên quan đến quyền nuôi con khi ly hôn. Cụ thể tại điều 81 Luật hôn nhân và gia đình số 52/2014/QH13 có quy định:

Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

2. Độ tuổi ảnh hưởng đến quyền nuôi con khi ly hôn

Con dưới 36 tháng tuổi tức 03 tuổi sẽ được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp mẹ không đủ năng lực và điều kiện để trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục con hoặc cả hai cha mẹ đã có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích toàn diện của con
Con trên 03 tuổi nhưng dưới 07 tuổi: tòa sẽ căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con vì lúc này quyền nuôi con sẽ ngang bằng nhau giữa hai vợ chồng
Con đủ 07 tuổi trở lên: ngoài căn cứ vào quyền lợi toàn diện của con, tòa còn xem xét đến yếu tố nguyện vọng từ phía con vì lúc này trẻ đã bắt đầu có nhận thức về việc muốn ở chung với ai nếu không còn ở chung cùng nhau.

Như vậy, vợ và chồng có quyền bàn bạc và thỏa thuận với nhau về việc nuôi con cũng như quyền và nghĩa vụ của bản thân đối với con hậu ly hôn.

Tuy nhiên, con dưới 36 tháng tuổi thì tòa sẽ ưu tiên cho người mẹ về quyền nuôi con khi ly hôn nếu người mẹ đáp ứng được đủ điều kiện để chăm sóc, trông nom và giáo dục con. Vì lúc này trẻ đang ở độ tuổi còn quá nhỏ và sẽ dễ dàng cho bé hơn nếu nhận được sự chăm sóc của người mẹ.

3. Cách để có được quyền nuôi con khi ly hôn

Nếu giữa đôi bên không thỏa thuận được với nhau và bắt buộc phải giành quyền nuôi con thì vợ hoặc chồng cần phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện về vật chất cũng như tinh thần để chăm sóc và giáo dục con sao cho tốt nhất. Từ đó, tòa án mới có căn cứ quyết định ai là người có quyền nuôi con khi ly hôn.

Các yếu tố vật chất có thể được hiểu là mức thu nhập hàng tháng, điều kiện kinh tế, tài sản riêng hiện có, chỗ ở ổn định, các khoản phụ trợ khác… để đảm bảo tính tài chính khi nuôi con.
Các yếu tố tình cảm ở đây được biết đến bao gồm thời gian làm việc, thời gian chăm sóc, dạy dỗ, giáo dục con cũng như tình cảm dành cho con, điều kiện cho con vui chơi giải trí, trình độ học vấn hoặc sức khỏe để có thể dành cho con những điều tốt nhất. Môi trường sống có đảm bảo cho bé có thể phát triển tốt nhất về mặt tinh thần không?

Ngoài ra, ở thời điểm giành quyền nuôi con khi ly hôn, một trong hai người vợ hoặc chồng có thể phải chứng minh những điểm bất lợi ở đối phương trong việc không thể đáp ứng được các điều kiện nuôi con như: thời gian làm việc không phù hợp để chăm sóc con, công việc bấp bênh không đảm bảo thu nhập hoặc môi trường chỗ ở không đảm bảo an toàn cho con. Từ đó, tòa án sẽ xem xét xem bên nào có ưu thế hơn trong việc nuôi con.

4. Quyền và nghĩa vụ của người không trực tiếp nuôi con

Quyền nuôi con khi ly hôn chỉ dành cho một đối tượng là vợ hoặc chồng nhưng trách nhiệm nuôi nấng con cái kể cả sau khi ly hôn đều phải chia đều cho đôi bên. Vậy nên, dù có giành được quyền nuôi con hay không thì người không trực tiếp nuôi con vẫn phải thực hiện quyền và nghĩa vụ riêng của mình, góp phần nuôi dạy con cái tới nơi tới chốn.

Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.
Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.
Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.

5. Có thể thay đổi người trực tiếp nuôi con?

Trong trường hợp có quyền nuôi con khi ly hôn nhưng cha hoặc mẹ không còn khả năng trong việc nuôi con và muốn thay đổi người trực tiếp nuôi con thì phải thỏa thuận với nhau trước để phù hợp với lợi ích của con.

Ngoài ra, việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải xem xét đến nguyện vọng của con nếu con đủ 07 tuổi. Trong trường hợp, Tòa án xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện để trực tiếp nuôi con thì Tòa có quyền tước quyền nuôi con trực tiếp của cha mẹ và giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ Luật Dân sự

Lời kết

Quyền nuôi con khi ly hôn chỉ có giá trị về mặt pháp lý đối với những đứa trẻ trong những gia đình mà bố mẹ không còn tìm được tiếng nói chung. Tuy vậy, những điều này không phải là điều mà con trẻ mong muốn vì rất nhiều yếu tố. Do đó, hãy đảm bảo rằng tâm lý của trẻ là điều quan trọng nhất chứ không phải là về quyền lợi khi nuôi con hậu ly hôn, bạn nhé.