Tại một số bệnh viện Nhi ở TP HCM, không ít trường hợp viêm phổi nhập viện muộn khiến trẻ nguy kịch, thậm chí tử vong do phụ huynh không biết các dấu hiệu cho thấy bé đang trở nặng, trong đó nhịp thở là biểu hiện cơ bản nhất.
Theo bác sĩ Trần Anh Tuấn, trưởng khoa Hô Hấp, Bệnh viện Nhi Đồng 1, đếm nhịp thở của trẻ có thể giúp phụ huynh phát hiện bé có bị viêm phổi hay không và viêm phổi ở mức độ nào.
Một trong những dấu hiệu đầu tiên của bệnh viêm phổi là tình trạng ho kéo dài từ vài ngày (có bé ho gần một tháng). Trong thời gian này, từ ho, bệnh nhi có thể bị viêm phổi với biểu hiện sớm nhất là thở nhanh.
Đếm nhịp thở nhằm phát hiện sớm những biến chứng nguy hiểm do viêm phổi.
Số lượng nhịp thở được cho là thở nhanh, quy định theo độ tuổi của bé. Với trẻ dưới 2 tháng tuổi, thở nhanh là khi bé thở từ 60 lần trong một phút trở lên. Trẻ từ 2 tháng tuổi đến 11 tháng tuổi có nhịp thở 50 lần trong một phút trở lên và trẻ từ 1-5 tuổi có nhịp thở từ 40 lần trở lên trong một phút.
Cách đếm nhịp thở khá đơn giản, người lớn cho trẻ nằm yên, đặt tay trên ngực bé hoặc quan sát bằng mắt. Mỗi lần ngực trẻ phình lên được tính là một nhịp. Phụ huynh có thể bấm đồng hồ để tính số lần thở trong một phút.
Dấu hiệu trẻ nguy kịch là khi hít thở co lõm lồng ngực và thở rất nhanh. Các biểu hiện trước đó thường là trẻ không uống được, bỏ bú, bú kém, co giật, ngủ li bì khó đánh thức, thở có tiếng rít.
Các thống kê cho thấy, cứ 4 trẻ viêm phổi cấp tính thì có một trường hợp gây biến chứng sưng phổi rất nguy hiểm, chính vì thế, khi phát hiện trẻ thở nhanh, phụ huynh nên đưa con đến ngay bệnh viện để được thăm khám và điều trị. Bệnh nhi càng đến bệnh viện sớm càng dễ điều trị khỏi bệnh.
Một số sai lầm thường thấy của phụ huynh là thấy con bị ho thì quấn kín người, đặc biệt là vùng ngực để giữ ấm cho bé. Cách làm này khiến khó quan sát tình trạng bệnh trở nặng.