Một số người có thói quen ngủ trưa và không thể thiếu giấc ngủ này trong ngày. Tuy nhiên, không ít người trong số họ phải thừa nhận rằng họ hay bị đau đầu, uể oải sau khi thức dậy nhưng một số khác lại không?
Đâu là nguyên nhân xảy ra hiện tượng này? Làm sao để khắc phục tình trạng này xảy ra? Hãy cùng Tạp chí Mẹ và Con tìm lời giải thích của các chuyên gia trong bài viết dưới đây.
Lợi ích của việc ngủ trưa
Một giấc ngủ ngắn khoảng 20 phút vào buổi trưa mang tới rất nhiều ích lợi đối với sức khỏe và nâng cao hiệu quả công việc.
Tăng cường tiết nước mắt, nâng cao hiệu quả chăm sóc mắt
Ngày nay hầu như chúng ta làm việc thông qua màn hình máy tính, điện thoại… do đó rất dễ ảnh hưởng tới mắt do tác động của ánh sáng xanh. Một giấc ngủ ngắn sẽ giúp làm chậm quá trình giảm thị lực sau một buổi sáng căng mắt để làm việc.
Thêm nữa, khi bạn liên tục nhìn vào màn hình máy tính vào ban ngày tạo ra sự ức chế bài tiết nước mắt, tuyến lệ không sản xuất ra độ ẩm cần thiết nên dễ gây khô mắt, giác mạc tăng nhiệt độ, đẩy nhanh sự trao đổi chất giữa các tế bào và tăng nhanh lão hóa của mắt.
Thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào, hồi phục sức khỏe làn da
Khi rơi vào trạng thái ngủ các cơ bắp, cơ quan nội tạng và các hoạt động khác đều giảm, da và mạch máu sẽ mở rộng hơn giúp máu có thể di chuyển đến từng phần nhỏ trên bề mặt làn da, cung cấp dinh dưỡng, tự sửa chữa và tái tạo các tế bào. Đây cũng là một trong những lý do khiến cơ thể tràn đầy năng lượng sau một giấc ngủ ngắn.
Phục hồi chức năng não bộ, cải thiện trí nhớ và khả năng phản ứng nhanh nhạy
Một nghiên cứu đến từ Đại học Wisconsin (Mỹ) được công bố trên Tạp chí Khoa học thần kinh đã nhận định rằng, giấc ngủ ngắn có thể thúc đẩy việc sửa chữa tế bào não. Một nghiên cứu năm 2014 đăng trên website của Thư viện Khoa học Quốc gia Mỹ khẳng định: Ngủ đêm và ngày đều có tác dụng củng cố trí nhớ nhưng bạn không thể ngủ buổi đêm để bù cho buổi trưa. Nói một cách dễ hiểu, giấc ngủ trưa giúp não nghỉ ngơi, phục hồi và cải thiện trí nhớ.
Chống lão hóa
Giấc ngủ được cho là có khả năng chống oxy hóa và sửa chữa các tổn thương do oxy hóa cơ thể. Trong giấc ngủ có rất nhiều protein bắt đầu được tổng hợp, bao gồm lượng protein cần thiết cho việc chống lão hóa. Việc ngủ trưa giúp bổ sung sự thiếu ngủ vào ban đêm, đóng một vai trò nhất định thúc đẩy sửa chữa phần hỏng hóc của cơ thể.
Tuy nhiên, ngủ trưa dù tốt nhưng không phải phù hợp với tất cả mọi người. Nhóm người đang bị mất ngủ vào ban đêm thì không nên ngủ trưa. Mặt khác, có những người sau khi ngủ trưa dậy không cảm thấy tốt hơn mà còn hay bị đau đầu. Vậy đâu là nguyên nhân và cách khắc phục?
Nguyên nhân chúng ta hay bị đau đầu sau khi ngủ trưa
Ngủ sai tư thế
Ngủ không gối đầu, nằm gối quá cứng hoặc quá cao, đầu không thẳng với cổ, nằm nghiêng một bên hoặc nằm úp sấp mặt một chỗ mà không thay đổi tư thế… sẽ gây đau đầu và mệt mỏi sau khi thức dậy.
Ngoài ra, đối với nhân viên văn phòng, vì không có chỗ ngủ trưa đủ cho tất cả nên nhiều người chọn các gục đầu xuống bàn làm việc để nghỉ ngơi vài phút. Đây chính là nguyên nhân gây đau đầu sau ngủ trưa. Khi ngủ ở tư thế ngồi gục khiến tim bị ép lại làm chậm nhịp tim, tình trạng máu lưu thông chậm, thậm chí không đủ đến não, lượng máu cung cấp tới các cơ quan cũng bị giảm xuống gây thiếu máu lên não. Hậu quả là những cơn đau đầu, mệt mỏi, ù tai, tê chân tay…
Thời gian ngủ quá mức cho phép
Một giấc ngủ tiêu chuẩn vào ban đêm thường rơi vào khoảng 7-8 tiếng và vào buổi trưa là 30 phút-1 tiếng. Trường hợp ngủ quá mức thì cơ thể sẽ từ trạng thái ngủ nông đi vào ngủ sâu. Trong thời gian này, quá trình ức chế của trung khu thần kinh tăng lên, lượng máu lên não giảm xuống, sự trao đổi trong cơ thể sẽ chậm lại… Điều này lý giải tại sao sau khi thức dậy buổi trưa bạn cảm thấy toàn thân mệt mỏi, đau nhức và chóng mặt, hay bị đau đầu.
Môi trường xung quanh chỗ ngủ không đảm bảo
Môi trường xung quanh chỗ ngủ cũng tác động không nhỏ tới giấc ngủ trưa. Đặc biệt khi nghỉ ngơi tại các văn phòng làm việc thì không gian thường khá chật hẹp, thiếu oxy, nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh, có nhiều cây cối, tiếng ồn, nhiều ánh sáng… gây mệt mỏi, khó chịu và cơn đau đầu khi tỉnh dậy.
Dùng nhiều chất kích thích
Nếu uống cà phê trước khi ngủ trưa thì sau khi ngủ dậy bạn sẽ cảm thấy tỉnh táo hơn vì caffeine trong cà phê chỉ hoạt động sau 20 phút bạn uống, đúng bằng thời gian bạn ngủ trưa. Tuy nhiên, nếu dùng quá nhiều cà phê, trà, socola hay nước ngọt có ga… sẽ gây hưng phấn tinh thần khiến giấc ngủ trưa trở nên chập chờn, ngủ không sâu giấc và dễ bị đau đầu khi dậy.
Vừa thức dậy đã làm việc ngay
Dư âm của giấc ngủ trưa vẫn sẽ kéo dài trong khoảng 30 phút sau khi thức dậy. Chính vì thế sẽ không tốt nếu khi vừa ngủ dậy đã bắt tay vào công việc ngay lập tức vì có thể dẫn tới đau đầu, mệt mỏi. Do đó, để tránh những tình trạng đau đầu, sau khi vừa ngủ dậy hãy hoạt động nhẹ nhàng khoảng 5-10 phút, và uống một cốc nước rồi mới bắt đầu làm việc.
Sử dụng thiết bị điện tử
Thói quen sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại trước khi ngủ cũng là nguyên nhân khiến bạn khó ngủ, chất lượng giấc ngủ không đảm bảo và khiến bạn hay bị đau đầu khi ngủ dậy. Tốt nhất bạn nên giải quyết mọi nhu cầu với điện thoại trong thời gian ăn cơm trưa và sau đó thì dừng lại để có một giấc ngủ ngắn hiệu quả nhé!
Thiếu máu não
Thiếu máu não cũng là một trong những nguyên nhân gây ra mất ngủ và đau đầu khi thức dậy sau khi ngủ trưa. Thiếu máu nào không chỉ ảnh hưởng tới giấc ngủ trưa mà còn gây giảm sút chất lượng của giấc ngủ ban đêm. Bên cạnh các triệu chứng đau đầu còn đi kèm theo chóng mặt, đặc biệt là khi thay đổi tư thế, trằn trọc, khó ngủ, ngày ngủ gà ngủ gật, ù tai, nghe kém, mờ mắt và đôi khi đau, cảm thấy tê buốt…
Do thay đổi thói quen
Nhiều trường hợp không bị đau đầu sau khi ngủ trưa suốt tuần làm việc nhưng chỉ cần ngủ trưa ở nhà hơi lâu một chút vào ngày nghỉ thì những cơn đau sẽ xuất hiện. Nguyên nhân là do rối loạn đồng hồ sinh học. Về cơ bản, cơ thể của bạn đã quen với giấc ngủ trưa ngắn trong suốt cả tuần, do vậy khi đột ngột chuyển sang giấc dài hơn khiến cơ thể không thích nghi kịp và phản ứng đau đầu bắt đầu xảy ra.
Mang thai
Mang thai khiến cho cơ thể người phụ nữ luôn cảm thấy mệt mỏi nên họ cũng thường có những giấc ngủ ngắn trong ngày hơn. Bà bầu thức dậy hay bị đau đầu có thể do mất nước, đường huyết xuống thấp hoặc do tác động của sự thay đổi hormone trong cơ thể. Phụ nữ mang thai cần chú ý uống đủ nước, tránh các thức uống kích thích và thường xuyên ăn các bữa nhỏ trong ngày nhé!
Cách khắc phục khi bị đau đầu khi ngủ trưa
Luyện tập thói quen ngủ trưa đúng và đủ
Ngủ trưa mỗi ngày giúp cơ thể khỏe mạnh, tinh thần sảng khoái và cải thiện chất lượng công việc vào buổi chiều. Tốt nhất chỉ nên ngủ trưa từ 15-30 phút, không nên ngủ quá 40 phút để tránh gặp tình trạng đau đầu.
Thêm vào đó, chọn cho bản thân những tư thế ngủ đúng để tránh gây thiếu oxy lên não. Dù văn phòng có nhỏ như thế nào cũng đừng ngủ gục trên bàn, thay vào đó hãy “đầu tư” một chiếc gối mền nhỏ để kê phần cổ và tựa ra sau ghế để chợp mắt một chút. Làm như vậy không lo bị đau đầu khi tỉnh dậy mà vẫn đảm bảo giấc ngủ ngon.
Lên thực đơn lành mạnh
Thiếu máu cũng là một trong những nguyên nhân khiến bạn hay bị đau đầu sau khi ngủ trưa. Vậy nên bạn cần bổ sung và lên một thực đơn bổ dưỡng cho bản thân để cải thiện tình trạng này:
- Cải bó xôi: Cải bó xôi là thực phẩm rất giàu riboflavin, vitamin B đã được chứng minh có tác dụng rất tốt trong việc ngăn ngừa đau đầu.
- Các loại ngũ cốc: Ngũ cốc không chỉ là nguồn chất xơ dồi dào, hơn nữa còn rất giàu magie có tác dụng làm dịu cơn đau.
- Sữa và các chế phẩm từ sữa: Sữa cung cấp protein, canxi và các axit amino cần thiết cho não giúp làm giảm đau đầu.
- Các loại cá: Cá hồi, cá nục, cá ngừ… chứa rất nhiều axit béo omega-3. Các đặc tính kháng viêm của Omega-3 có thể làm cho chứng đau đầu được cải thiện.
Các biện pháp massage để giảm cơn đau
Đau đầu, mệt mỏi khiến cho các công việc buổi chiều bị gián đoạn. Để nhanh chóng khắc phục và cải thiện tình trạng này bạn có thể thử một số biện pháp như:
- Ấn huyệt thái dương: Sử dụng tay để ấn huyệt ở bên hai thái dương nhằm làm dịu các cơn đau đầu do việc ngủ trưa dậy gây ra. Thông thường có thể sử dụng một số phương pháp bấm huyệt massage nhẹ nhàng để giúp cho thần kinh được thư giãn, máu được lưu thông đến các cơ quan.
- Nghỉ ngơi sau khi ngủ dậy: Sau khi ngủ dậy không nên bắt đầu công việc ngay lập tức, mà hãy thư giãn một vài phút trước khi bắt đầu công việc buổi chiều.
Ngủ trưa mang tới rất nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng ngủ sao cho đúng cách và hiệu quả thì cần rất nhiều chú ý khác nhau. Đừng để tình trạng hay bị đau đầu làm giảm tác dụng của giấc ngủ nghỉ hiếm hoi trong ngày, bạn nhé!