Chào bác sĩ!
Trong xóm tôi vừa có một trường hợp bé 13 tháng bị tiêu chảy cấp, sốt, buồn nôn, ói mửa dữ dội. Đưa vào bệnh viện, bác sĩ cho biết bé bị nhiễm rotavirus và lẽ ra nên chủng ngừa cho bé sớm vì trẻ nhỏ dưới 5 tuổi rất dễ nhiễm bệnh này. Nghe chị hàng xóm nói lại, tôi rất lo vì con mình cũng chỉ mới có 18 tháng, tôi cũng chưa hề biết gì đến việc chủng ngừa tiêu chảy cấp. Mong bác sĩ tư vấn giúp rõ hơn về chuyện có cần chủng ngừa rtavirus cho bé không, chủng ngừa ở độ tuổi nào, như thế nào là tốt nhất? Chân thành cảm ơn bác sĩ.
Trần Thị Mỹ Phương (Quận 3)
Không giống như các trường hợp tiêu chảy do nhiễm khuẩn khác, tiêu chảy cấp do rotavirus gây ra thường dẫn đến những hậu quả khôn lường khiến trẻ bị sụt cân, suy dinh dưỡng, phải nhập viện và trường hợp nặng nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong. Nước ta là quốc gia có khí hậu nhiệt đới gió mùa – khí hậu khiến các loại vi khuẩn, vi rút (trong đó có rotavirus gây tiêu chảy cấp) dễ dàng sinh sôi nảy nở và tồn tại quanh năm. Chính vì thế, trẻ em Việt Nam luôn phải đối mặt với căn bệnh nguy hiểm này.
Rotavirus lại có khả năng tồn tại trong môi trường, lưu lại trên tay vài giờ, trên bề mặt rắn vài ngày. Thêm vào đó, chỉ cần một lượng rất nhỏ, khoảng 10 siêu vi là trẻ đã có thể nhiễm bệnh. Dễ nhiễm, dễ lây như thế nên tiêu chảy cấp do rotavirus gây ra luôn là một trong số những bệnh khiến các bác sĩ và cha mẹ phải lo âu. Khi bị nhiễm rotavirus, trẻ sẽ sốt, buồn nôn, ói mửa dữ dội. Tiếp đến, khoảng 24 – 48 giờ sau sẽ xuất hiện triệu chứng tiêu chảy. Tiêu chảy và nôn ói có thể lên đến hơn 20 lần/ngày. Nôn mửa, tiêu chảy liên tục, trẻ bị mất nước và mất chất điện giải nghiêm trọng. Trong trường hợp không được truyền dịch kịp thời để bù nước và điện giải, trẻ có thể tử vong vì tình trạng kiệt nước nhanh chóng.
Điều may mắn là trên thế giới đã có vắc xin chủng ngừa tiêu chảy cấp do rotavirus gây ra. Như tôi đã nói ở trên, đối tượng nhiễm rotavirus ở giai đoạn rất sớm từ 6 – 24 tháng tuổi, thậm chí có thể gặp từ 3 tháng tuổi, trẻ càng nhỏ tuổi thì nguy cơ nhiễm rotavirus càng cao và triệu chứng của bệnh càng nặng. Vì vậy, việc bảo vệ sớm cho trẻ là yếu tố vô cùng quan trọng giúp trẻ tránh được rotavirus trong giai đoạn nguy cơ cao. Các biện pháp vệ sinh thông thường như rửa tay đúng cách, cung cấp nước sạch hay cải thiện vệ sinh môi trường không hiệu quả trong phòng ngừa rotarius. Cách tốt nhất để bảo vệ trẻ nhỏ khỏi tiêu chảy do rotavirus là chủng ngừa bằng vắc xin càng sớm càng tốt. Trẻ được uống 2 liều cách nhau 1 tháng, bắt đầu từ tuần lễ thứ 6 sau khi sinh. Bằng cách đó, có thể bảo vệ được cho bé khỏi các nguy cơ rình rập. Hiện nay, một số bệnh viện như Nhi đồng 1, Nhi đồng 2, Hùng Vương, ĐH Y Dược, v.v. đều có vắc xin này, bạn có thể liên hệ để chủng ngừa cho con.
Bác sĩ Phạm Khuê Anh