Mẹ&Con – Tiểu đường thai kỳ là một trong những nguyên nhân làm gia tăng tình trạng thai chết lưu hoặc dị tật bẩm sinh ở trẻ. Do đó, tìm hiểu cách phòng tránh tiểu đường thai kỳ là điều quan trọng mẹ cần nắm vững trước khi mang thai.
Thăm khám bác sĩ
Thăm khám bác sĩ là một trong những cách phòng tránh tiểu đường thai kỳ cho bạn. Bạn cần đi khám sức khỏe trước khi có kế hoạch mang thai khoảng 3 – 6 tháng. Qua các xét nghiệm trong quá trình thăm khám, bác sĩ sẽ giúp bạn xác định được bệnh tiểu đường của bạn có đang được kiểm soát tốt. Đồng thời, bác sĩ cũng sẽ cho biết, liệu sức khỏe của bạn đã đủ an toàn để bắt đầu ngưng các biện pháp tránh thai và thụ thai.
Hơn nữa, việc thăm khám trước khi có ý định mang thai còn giúp bạn hướng đến một thai kỳ khỏe mạnh hơn. Bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn kế hoạch về bữa ăn, đưa ra trọng lượng cơ thể lý tưởng của bạn trước khi mang thai hoặc hướng dẫn bạn cách điều chỉnh lượng đường trong máu bằng insulin…
Tập thể dục
Bạn có thể nán chờ đến khi mang thai mới bắt đầu tập thể dục, nhưng việc có thể chất khỏe mạnh trong suốt những ngày đầu tiên của thai kỳ lại vô cùng quan trọng. Vì vậy, nếu hiện tại bạn không có thói quen tập thể dục thì đã đến lúc bạn bắt đầu nghĩ đến điều này khi muốn có con.
Thường xuyên vận động cơ thể trước khi mang thai giúp bạn có một sức khỏe tốt nhất để bước vào thời khắc quan trọng. Không chỉ giúp giảm cân, tập thể dục còn là “bài thuốc” an toàn giúp giảm lượng đường trong máu, vì đường trong máu sẽ tiêu tốn vào nhu cầu năng lượng và hoạt động co duỗi cơ bắp.
Chỉ cần đi bộ hoặc bơi lội 30 phút mỗi ngày và vài ngày mỗi tuần, bạn cũng có nhiều cơ hội hướng đến một thai kỳ lành mạnh hơn. Ngoài ra, các lớp học yoga dành cho các bà mẹ tương lai cũng là một lựa chọn thích hợp dành cho bạn. Bởi lẽ, những lớp học này, bạn có thể tiếp tục theo đến khi bước vào thai kỳ.
Kiểm soát cân nặng
Bạn nghĩ rằng cân nặng không phải là vấn đề lớn lao trong thời điểm này, vì bạn rồi cũng tăng cân rất nhiều trong 9 tháng tới? Thực tế, cân nặng trước khi mang thai lại rất đáng cân nhắc đấy!
Kiểm soát cân nặng là cách phòng tránh tiểu đường thai kỳ rất tốt. Vì vậy, bạn cần kiểm soát cân nặng của mình ngay từ khi có ý định mang một đứa bé trong bụng. Bởi lẽ, trọng lượng dư thừa có thể làm giảm khả năng thụ thai của bạn. Tiếp đó, trong thời gian mang thai, nó có thể góp phần hình thành một loạt các vấn đề và biến chứng thai sản như tăng nguy cơ cao huyết áp thai kỳ, chuyển dạ kéo dài, sinh mổ và tiểu đường thai kỳ.
Chính vì vậy, bạn cần đạt được cân nặng lý tưởng nhất (tuỳ theo thể trạng của bạn) trước ngưỡng cửa của thai kỳ. Duy trì một mức cân nặng hợp lý sẽ cải thiện sức khỏe của bạn và là cách phòng tránh tiểu đường thai kỳ hiệu quả.
Giữ tinh thần thoải mái
Căng thẳng và stress là cảm giác bạn dễ gặp phải khi quá áp lực với việc có thêm thành viên mới trong gia đình. Không may nó lại chính là yếu tố có thể ảnh hưởng đến lượng đường trong máu của bạn. Khi bạn căng thẳng, các loại hóc môn như glucagon và cortisol được tiết ra. Hai loại hóc môn này góp phần làm lượng đường trong máu gia tăng. Vì vậy, giữ tâm trạng luôn thoải mái, vui vẻ cũng là cách giúp bạn tránh xa việc gia tăng đường huyết.
Bạn biết không? Cuộc sống không quá nghiêm trọng như bạn nghĩ, xung quanh vẫn còn rất nhiều điều tuyệt vời. Đừng quá nghiêm khắc với bản thân, khi cảm thấy căng thẳng, bạn có thể tập trung vào những điều tốt đẹp xung quanh. Thay đổi tâm trạng của bạn bằng việc đi dạo, nghe nhạc thư giãn, ngồi thiền hay mát-xa… cũng là một ý tưởng hay.
Ngủ đủ giấc là cách phòng tránh tiểu đường thai kỳ
Chất lượng giấc ngủ cũng ảnh hưởng đến lượng đường trong máu. Ngủ quá nhiều hay quá ít đều khiến lượng đường trong máu gia tăng. Vì vậy, một giấc ngủ đủ 8 tiếng mỗi đêm và sâu giấc chính là cách phòng tránh tiểu đường thai kỳ trong tương lai.
Để có giấc ngủ ngon, bạn có thể:
- Xây dựng thói quen đi ngủ vào cùng một thời điểm mỗi tối và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi sáng.
- Tạo không gian phòng ngủ gọn gàng, thoáng đãng, bạn sẽ cảm thấy thư giãn và dễ ngủ hơn.
- Không sử dụng các thiết bị điện tử như tivi, máy tính, điện thoại… trước khi đi ngủ. Ánh sáng từ những thiết bị này khiến não không thể nghỉ ngơi dẫn đến hiện tượng khó ngủ.
- Tránh ngủ trưa quá 30 phút, bởi chúng cũng là “thủ phạm” khiến bạn khó ngủ về đêm.
- Không dùng trà đặc hay cà phê trong vòng 6 tiếng trước giờ đi ngủ, vì chất kích thích thần kinh trong hai loại thức uống này sẽ làm bạn tỉnh táo, ảnh hưởng đến giấc ngủ.
- Đừng uống quá nhiều nước vào buổi tối. Uống nước không xấu nhưng uống quá nhiều trong thời điểm này sẽ làm bạn phải thức dậy nhiều trong đêm để đi tiểu khiến giấc ngủ bị gián đoạn.
- Có thể tắm nước ấm khoảng 20 phút trước khi đi ngủ. Tắm nước ấm trước khi ngủ như một liệu pháp giúp cơ thể thư giãn và dễ dàng chìm vào giấc ngủ ngon.
Tăng cường thực phẩm giàu chất xơ
Ăn nhiều chất xơ trong chế độ ăn uống hàng ngày giúp tăng công hiệu của insulin trong cơ thể – một loại hóc môn giúp điều chỉnh lượng đường trong máu. Đặc biệt, chất xơ hòa tan rất tốt, vì nó ngăn cản không cho đường hấp thụ vào ruột và làm giảm đường trong máu đến 30%.
Để phòng tránh tiểu đường thai kỳ, mỗi ngày bạn có thể ăn khoảng 25 gam chất xơ. Bạn có thể tìm kiếm các nguồn giàu chất xơ trong các loại quả mọng (dâu tây, mâm xôi, việt quất), các loại trái cây có múi (cam, quýt, bưởi), các loại rau lá xanh (bông cải xanh, cải xoăn, măng tây) hay các loại đậu (đậu lăng, đậu xanh, đậu đen)…
Bổ sung thực phẩm giàu crom và magie
Lượng đường trong máu cao cũng liên quan đến thiếu hụt vi chất dinh dưỡng, điển hình là crom và magie.
Trong đó, crom tham gia vào quá trình chuyển hóa carbohydrate và chất béo. Dưỡng chất này cũng giúp kiểm soát lượng đường trong máu, là cách phòng tránh tiểu đường thai kỳ hiệu quả. Các loại thực phẩm giàu crom có thể kể đến bông cải xanh, ngô, đậu xanh, cà chua, trứng, thịt bò…
Bên cạnh crom, magie cũng ảnh hưởng đến mức độ đường huyết trong cơ thể. Thiếu hụt magie làm tăng nguy cơ dẫn đến tiểu đường thai kỳ sau này. Vì vậy, bạn đừng quên kiểm tra lại chế độ ăn của mình xem magie có bị thiếu hụt hay không. Các loại thực phẩm giàu magie bao gồm: Các loại rau màu xanh đậm (cải xoăn, cải lá xanh và rau bina), ngũ cốc nguyên cám, hạt bí, các loại cá, đậu nành…
Giảm chất bột, đường
Một chế độ ăn nhiều tinh bột sẽ khiến bạn có nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ cao hơn. Tuy nhiên, bạn không nhất thiết phải kiêng hẳn thực phẩm giàu tinh bột. Bạn chỉ cần hạn chế thực phẩm chứa tinh bột, trực tiếp gây tăng đường huyết sau khi ăn như gạo trắng, bột mì, bánh mì, bánh quy, bánh nướng, cháo, bún, miến, phở… Thay vào đó, bạn có thể sử dụng các nguồn tinh bột khác từ các loại ngũ cốc nguyên hạt chẳng hạn như gạo nâu, gạo đen Nhật Bản, lúa mạch, yến mạch, hạt kê và các loại ngũ cốc nhiều chất xơ.
Đối với đường, khi ăn nhiều, uống nhiều nước ngọt, ăn nhiều kẹo, bánh ngọt, đường được hấp thụ vào máu rất nhanh, đường huyết tăng đột ngột, khiến tụy phải hoạt động nhiều (tuyến tụy giải phóng insulin để điều chỉnh đường huyết). Nếu tình trạng này kéo dài liên tục, tụy tạng hoạt động quá mức sẽ dẫn đến bệnh tiểu đường. Vì vậy, bạn cần hạn chế thức ăn ngọt, thức ăn nhanh nếu muốn mang thai không bị tiểu đường “ghé thăm”.
Uống đủ nước
Uống đủ nước là một cách phòng tránh tiểu đường thai kỳ đơn giản, giữ mức đường huyết trong giới hạn khỏe mạnh. Ngoài việc tránh cơ thể mất nước, nó còn hỗ trợ thận lọc đường dư thừa ra khỏi cơ thể và đào thải chúng thông qua nước tiểu.
Các nghiên cứu cho thấy, những người uống nhiều nước có nguy cơ gặp vấn đề với đường trong máu thấp hơn. Tuy nhiên, bạn cũng cần nhớ rằng, nước thì tốt nhưng nước ngọt sẽ khiến bạn tăng cân và không thể tránh khỏi tiểu đường thai kỳ sau này.
Theo dõi đường huyết
Muốn quản lý bất kể một điều gì, bạn đều cần theo dõi chúng. Vì vậy, lời khuyên nếu bạn đang mắc tiểu đường là cần giữ bên mình một thiết bị đo đường huyết bỏ túi và đảm bảo luôn kiểm soát tình hình.
Chẳng hạn như, sau khi ăn một loại thực phẩm lạ, bạn có thể tiến hành kiểm tra lượng đường trong máu của mình. Khi hiểu được cách cơ thể phản ứng với bữa ăn, bạn sẽ biết cách tránh hay giữ một loại thực phẩm nào đó trong chế độ ăn uống.
Bên cạnh đó, nếu chỉ số đường huyết bất thường, thiết bị đo đường huyết cũng giúp bạn nhận ra ngay để điều chỉnh lại cách ăn uống, hoạt động hay việc sử dụng thuốc.
Cách phòng tránh tiểu đường thai kỳ bằng mẹo:
- Kiểm tra lượng đường trong máu mỗi sáng khi vừa thức dậy và hai tiếng sau một bữa ăn bất kỳ trong ngày. Đồng thời, ghi chép lại những loại thực phẩm đã ăn mỗi ngày để lên thực đơn phù hợp nhất cho mình;
- Tính toán lượng calo trong khẩu phẩn ăn;
- Sử dụng bát đĩa nhỏ hơn;
- Tránh những nhà hàng buffet;
- Ăn chậm lại;
- Chia khẩu phần ăn chính thành nhiều bữa trong ngày;
- Ăn uống điều độ, đúng giờ, tránh để cơ thể quá đói hoặc quá no.