Mùi cơ thể quá nặng có thể gây khó chịu cho bản thân và người xung quanh, ảnh hưởng đến sự tự tin và giao tiếp của thanh thiếu niên. Bài viết sẽ giải thích các nguyên nhân khiến cơ thể có mùi hôi và cách giảm mùi cơ thể nào là hiệu quả cho trẻ.
Nguyên nhân khiến cơ thể có mùi hôi
Nguồn gốc mùi cơ thể
Mùi cơ thể không phải do mồ hôi gây ra, mà do các vi khuẩn trên da phân hủy các chất hữu cơ trong mồ hôi, tạo ra các hợp chất bay hơi có mùi. Có hai loại tuyến mồ hôi ở con người: tuyến ngoại tiết và tuyến đầu tiết.
- Tuyến ngoại tiết phân bố khắp cơ thể, tiết ra mồ hôi trong những hoàn cảnh như nóng, sốt, vận động… Mồ hôi do tuyến ngoại tiết tiết ra chủ yếu là nước và muối, không có mùi hoặc có mùi nhẹ.
- Tuyến đầu tiết tập trung ở vùng nách, háng, lông mu, lỗ rốn… Tiết ra mồ hôi trong những hoàn cảnh như căng thẳng, lo lắng, kích thích… Mồ hôi do tuyến đầu tiết tiết ra có chứa các chất béo, protein, hormone… Các chất này khi bị các vi khuẩn trên da phân hủy sẽ tạo ra các hợp chất bay hơi có mùi khó chịu.
Ở tuổi dậy thì
Ở trẻ em trước tuổi dậy thì, các tuyến đầu tiết hoạt động yếu hoặc không hoạt động. Khi bước vào tuổi dậy thì, do sự ảnh hưởng của các hormone sinh dục (testosterone ở nam giới và estrogen ở nữ giới), các tuyến đầu tiết bắt đầu hoạt động mạnh mẽ. Đây là nguyên nhân chính khiến thanh thiếu niên có mùi cơ thể nặng hơn so với trẻ em.
Một số nguyên nhân khác
Ngoài ra, mùi cơ thể còn có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố khác, như:
- Chế độ ăn uống: Một số thực phẩm có chứa các chất lưu huỳnh, như tỏi, hành, cá… Có thể khiến mồ hôi và hơi thở có mùi. Một số thực phẩm có chứa các chất gây mùi khác, như cà phê, rượu, thuốc lá… Cũng có thể làm tăng mùi cơ thể.
- Vệ sinh cá nhân: Nếu không tắm rửa và thay quần áo sạch thường xuyên, các vi khuẩn trên da sẽ tăng lên và gây ra mùi hôi. Nếu không vệ sinh vùng kín đúng cách, các vi khuẩn và nấm ở đó cũng có thể gây ra mùi khó chịu.
- Bệnh lý: Một số bệnh lý có thể làm thay đổi mùi cơ thể, như bệnh tiểu đường, nhiễm trùng, bệnh gan, bệnh thận… Một số bệnh lý di truyền cũng có thể gây ra mùi cơ thể đặc biệt, như phenylceton niệu (gây ra mùi chuột), trimethylaminuria (gây ra mùi cá)…
Các cách giảm mùi cơ thể
Mùi cơ thể tuổi dậy thì không phải là một vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe nhưng ảnh hưởng xấu đến tâm lý. Do đó, việc khử mùi cơ thể là rất cần thiết. Dưới đây là một số cách giảm mùi cơ thể hiệu quả.
Về vệ sinh
- Thay quần áo sạch: Cần thay quần áo sạch mỗi ngày, đặc biệt là quần áo lót và quần áo trong. Thay quần áo ngay sau khi vận động mạnh để tránh tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Chọn quần áo bằng vải thoáng khí, như cotton, linen. Phơi quần áo ngoài nắng để khô hoàn toàn. Đây là cách giảm mùi cơ thể rất tốt.
- Tắm rửa sạch sẽ: Tắm rửa mỗi ngày bằng nước ấm và xà phòng hoặc sữa tắm là cách giảm mùi cơ thể đơn giản và hiệu quả. Tập trung vào những vùng da có nhiều tuyến đầu tiết, như nách, bẹn,… Sử dụng khăn tắm để lau sạch các tế bào chết và vi khuẩn trên da. Sau khi tắm, lau khô cơ thể bằng khăn sạch.
Về sinh hoạt
- Ăn uống hợp lý: Cách giảm mùi cơ thể thông qua chế độ ăn uống như hạn chế ăn những thực phẩm có chứa các chất gây mùi, như tỏi, hành, cá… Ăn nhiều rau xanh, trái cây, nước ép… Để cung cấp vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa cho cơ thể. Uống đủ nước để giúp thanh lọc cơ thể và làm loãng mồ hôi. Tránh uống quá nhiều cà phê, rượu, thuốc lá… Vì chúng có thể kích thích tiết mồ hôi và gây mùi.
- Vận động thường xuyên: Vận động giúp tăng tuần hoàn máu, giải tỏa căng thẳng, tăng cường sức khỏe và sắc đẹp. Tuy nhiên, vận động cũng làm tăng tiết mồ hôi và mùi cơ thể. Do đó, cần chú ý vận động vừa phải, không quá sức. Cách giảm mùi cơ thể lúc này là sau vận động, nên tắm rửa sạch sẽ và thay quần áo khô ráo.
- Thư giãn và giảm stress: Stress là một trong những nguyên nhân gây ra mùi cơ thể tuổi dậy thì. Khi căng thẳng, lo lắng hay sợ hãi, cơ thể sẽ tiết ra nhiều hormone adrenaline và cortisol, kích thích các tuyến đầu tiết hoạt động. Do đó, nên tìm cách thư giãn và giảm stress trong cuộc sống. Có thể làm những hoạt động yêu thích, nghe nhạc, thiền, tập yoga với các tư thế thư giãn… Hoặc tìm người tin tưởng để tâm sự và chia sẻ.
Các sản phẩm khử mùi cơ thể
Sử dụng lăn khử mùi cơ thể hoặc chất làm khô cũng là cách giảm mùi cơ thể đơn giản, hiệu quả tức thì. Lăn khử mùi có chứa các chất diệt khuẩn và hương liệu để ngăn ngừa và làm giảm mùi cơ thể. Chất làm khô có chứa các chất như nhôm hoặc kẽm để ngăn ngừa tiết mồ hôi.
Cách giảm mùi cơ thể hiệu quả hơn là kết hợp sử dụng cả hai loại sản phẩm này. Lăn khử mùi hoặc chất làm khô sau khi tắm rửa sạch sẽ, khi da còn ẩm. Lăn đều lên vùng nách và các vùng da khác có nhiều tuyến đầu tiết.
Chọn loại sản phẩm phù hợp với loại da và mức độ tiết mồ hôi của mình. Tránh sử dụng quá nhiều hoặc quá ít sản phẩm. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và cảnh báo trên bao bì sản phẩm.
Mùi cơ thể tuổi dậy thì là một hiện tượng bình thường do sự hoạt động của các tuyến đầu tiết dưới ảnh hưởng của các hormone sinh dục. Tuy đây không phải là vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe nhưng vẫn cần được quan tâm xử lý.
Trong trường hợp mùi quá nặng hoặc không giảm được bằng những cách giảm mùi cơ thể trong bài, mẹ nên đưa con đi khám để được kiểm tra và điều trị kịp thời. Điều này vừa giúp con nhanh chóng thoát khỏi tình trạng khó chịu này vừa đảm bảo an toàn cho con, tránh áp dụng những phương pháp dân gian.