Say nắng là hiện tượng rất thường gặp vào những tháng hè oi ả. Không chỉ dừng lại ở những biểu hiện đơn thuần như nhức đầu, mệt mỏi, chóng mặt, hoa mắt…mà say nắng còn có thể dẫn đến đột quỵ. Nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời, người bị say nắng có thể phải chịu nhiều di chứng thần kinh không thể hồi phục và thậm chí là tử vong. Vậy, bị say nắng nên làm gì? Hãy cùng Mẹ và Con tìm hiểu để phòng tránh, cũng như có cách can thiệp đúng đắn khi có người bị say nắng, nhất là trong giai đoạn thời tiết nắng nóng, nhiệt độ cao như hiện tại nhé!

Bị say nắng nên làm gì – Nguyên nhân gây say nắng

Theo các chuyên gia, hiện tượng say nắng xảy ra khi một người lao động, vui chơi hoặc sinh hoạt quá lâu ngoài trời nắng, với nhiều tia nắng chiếu trực tiếp vào vùng cổ và gáy. Lúc này, dưới tác dụng liên tục của ánh sáng mặt trời cùng sức nóng gay gắt, trung tâm điều hòa thân nhiệt của cơ thể sẽ bị chấn động, gây ra tình trạng rối loạn điều hòa thân nhiệt cũng như mất nước cấp của cơ thể dẫn tới say nắng.

Thông thường, say nắng sẽ có biểu hiện bệnh nặng ngay từ đầu. Đôi khi có thể có những dấu hiệu thần kinh sớm, rất rõ tổn thương có thể hồi phục hoặc không hồi phục. Trong một số trường hợp, người bị say nắng còn có thể xuất hiện tình trạng tụ máu dưới màng cứng và trong não vô cùng nguy hiểm.

Bị say nắng nên làm gì – Những biểu hiện thường gặp khi bị say nắng

Đặc trưng đầu tiên của người bị say nắng chính là tình trạng tăng thân nhiệt. Khi thân nhiệt tăng, đồng nghĩa với việc tăng quá trình đào thải mồ hôi. Điều này dẫn tới cơ thể bị mất một lượng nước lớn, nếu không được bù nước kịp thời sẽ gây ra hiện tượng giảm khối lượng tuần hoàn. Đây được xem là nguyên nhân dẫn tới trụy tim mạch, rối loạn chất điện giải nặng có thể gây tử vong. Bên cạnh đó, nhiệt độ cơ thể tăng cao cũng chính là nguyên nhân gây rối loạn hoạt động chức năng của rất nhiều cơ quan như tim mạch, hô hấp, thần kinh…vô cùng nguy hiểm.

Tùy theo mức độ tăng thân nhiệt và thời gian, mà các biểu hiện của say nắng có thể thay đổi khác nhau. Từ những biểu hiện nhẹ ban đầu như nhịp tim tăng nhanh, nhịp thở tăng, hồi hộp trống ngực…sau đó, chuyển sang trạng thái mệt mỏi, nhức đầu, hoa mắt, chóng mặt, tay chân bủn rủn, chuột rút và cảm thấy khó thở… Cuối cùng, người bị say nắng có thể ngất, hôn mê, trụy tim mạch và thậm chí dẫn tới tử vong.

Bị say nắng nên làm gì – Cách sơ cứu người bị say nắng

Khi bị say nắng nên làm gì? Là câu hỏi thường gặp, đặc biệt trong giai đoạn thời tiết đang dần nóng lên như hiện tại. Theo các bác sĩ, khi gặp tình trạng say nắng, những người xung quanh nên nhanh chóng tiến hành các biện pháp sơ cứu ngay lập tức, trước khi có sự hỗ trợ của nhân viên y tế. Cụ thể:

Nhanh chóng đưa người bị say nắng đến chỗ râm mát, thoáng gió; tránh những nơi tụ tập đông người. Sau đó, cởi bỏ bớt và nới rộng quần áo trên cơ thể người bệnh, cho uống nước mát có pha muối và tiến hành chườm nước lạnh tại những nơi có động mạch lớn đi gần ngoài da như hõm nách, bẹn, cổ…Điều này sẽ giúp làm giảm thân nhiệt cho nạn nhân.
Đối với những trường hợp người bị say nắng bất tỉnh, bạn nên lập tức giật tóc mai; hoặc dùng ngón tay cái lần lượt bấm mạnh huyệt nhân trung và huyệt thập tuyên. Hành động này có tác dụng làm thức tỉnh và thải nhiệt, giải nhiệt cho bạn nhân.
Đối với những nạn nhân bị hôn mê; những người không thể tự uống được nước hoặc nôn ói liên tục, kèm sốt cao và các triệu chứng đau bụng, đau ngực, khó thở…bạn phải ngay lập tức chuyển nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất và liên tục chườm đá, nước mát cho nạn nhân trong suốt quá trình vận chuyển.

Bên cạnh các biện pháp sơ cứu, bạn cũng nên lưu ý những biện pháp phòng ngừa say nắng như:

Không làm việc, vui chơi, sinh hoạt quá lâu và liên tục ngoài trời nắng hoặc trong môi trường nóng bức.
Tránh các hoạt động thể lực quá sức.
Thường xuyên uống đầy đủ nước, bổ sung chất điện giải khi trời nóng hoặc sau khi hoạt động nặng.
Trang bị đầy đủ các thiết bị chống nắng cần thiết khi lao động, sinh sinh hoạt, vui chơi ngoài trời nắng như quần áo bảo hộ, mũ nón rộng vành, kính mát, bao tay, khẩu trang…
Thường xuyên làm thông thoáng mát môi trường làm việc, đặc biệt là những nơi bí bách, hầm như công xưởng…

Bị say nắng nên làm gì – Những bài thuốc dân gian chữa say nắng

Bên cạnh những cách sơ cứu kịp thời, khi bị say nắng nên làm gì? Đó chính là áp dụng một trong các bài thuốc dân gian sau:

Hỗn hợp lá tre, lá sắn dây. Rửa sạch hai loại là trên, giã nhuyễn và sau đó vắt lấy nước cốt cho người bị say nắng uống.
Bí xanh (150g) gọt vỏ, ép lấy nước, sau đó cho thêm vài hạt muối. Cho người bị say nắng uống từ 2 đến 3 lần.
Bột sắn dây (khoảng 2 đến 3 muỗng canh), cho vào nước, khuấy đều và đun sôi để nguội, thêm đường vào và cho người bị say nắng uống ngay.
Nước mía tươi cũng là một trong những bài thuốc dân gian giúp chữa say nắng hiệu quả.
Hỗn hợp rau má, lá hương nhu, lá tre và củ sắn dây. Mỗi thứ khoảng 12g, sau đó sắc uống ngày 1 thang, uống 3 thang.
Hỗn hợp gồm lá hương nhu, rau má, biển đậu và quả dành dành, hậu phác. Sắc uống ngày 1 thang, uống khoảng 3 thang.

Với những thông tin được Mẹ và Con chia sẻ trên đây, bạn đã tìm ra đáp án cho câu hỏi bị say nắng nên làm gì chưa? Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn và gia đình đi qua mùa nắng sắp tới một cách an toàn.