Khi bị bệnh zona thần kinh có lây không và cần phải kiêng gì, điều trị ra sao để hạn chế các biến chứng bệnh? Hãy cùng Mẹ và Con tìm hiểu về căn bệnh “giời leo” này nhé!
Bệnh zona thần kinh là gì ?
Bệnh zona thần kinh hay còn gọi là bệnh zona, bệnh giời leo (tên tiếng Anh là shingles) là một dạng bệnh nhiễm trùng da. Nguyên nhân gây bệnh zona thần kinh là do virus thần kinh Varicella zoster (VZV) – virus gây bệnh thủy đậu, thuộc họ virus herpes gây nên.
Virus Varicella có thể tồn tại trong cơ thể người bệnh, cụ thể là ở trong các hạch thần kinh trong nhiều tháng, thậm chí nhiều năm. Tuy nhiên, virus gây bệnh chỉ ở trạng thái tiềm tàng.
Trong các trường hợp như cơ thể mệt mỏi, suy giảm hệ miễn dịch, ít được nghỉ ngơi, căng thẳng lo lắng kéo dài, chịu nhiều áp lực trong cuộc sống, đang điều trị bệnh bằng tia xạ, bị ung thư,… thì các virus bệnh zona thần kinh mới có điều kiện thuận lợi để kích hoạt và hoạt động trở lại.
Lúc này, virus sẽ nhân lên, phát triển lan truyền, gây tổn thương dọc đầu dây thần kinh cảm giác, làm tổn thương niêm mạc, da. Người bị zona thần kinh sẽ có những triệu chứng ở ngoài da nhưng bị tổn thương gốc ở dây thần kinh.
Triệu chứng bệnh zona thần kinh
Biểu hiện của bệnh zona thần kinh là gì? Làm sao để nhận biết một người đang bị “giời leo”? Thông thường, người nhiễm virus gây nên bệnh zona thần kinh sẽ có biểu hiện người mệt mỏi, mình mẩy đau nhức, uể oải. Đi kèm với đó là tình trạng nước tiểu có màu vàng sậm, sốt từ 38-39 độ C.
Ngoài ra, những triệu chứng của bệnh zona thần kinh còn có:
- Phát ban trên da. Các vết phát ban bắt đầu có màu đỏ rồi dần có cảm giác đau rát, hình thành các mụn nước nhỏ. Các bọng nước này tập trung thành từng chùm dọc theo đường phân bổ của dây thần kinh ngoại biên.
- Vùng da nhiễm bệnh sẽ có cảm giác ngứa ngáy, đau rát âm ỉ như kim châm, giật giật từng cơn ở vùng da nhiễm bệnh.
- Mụn nước nổi trên da ban đầu sẽ căng, trong suốt rồi dần chuyển đục, có mủ. Vài ngày sau thì mụn nước sẽ bắt đầu vỡ đi và hình thành nên các vảy, bong tróc và để lại sẹo.
- Các vết sẹo do bệnh zona thần kinh gây nên sẽ lấm tấm trắng, nhìn giống với tình trạng da bị hắc lào.
- Các trường hợp bị giời leo còn cảm thấy chóng mặt nhức đầu, đi loạng choạng, khó chịu, sợ ánh sáng, rối loạn bài tiết mồ hôi, nghe kém, xuất hiện tiếng ù tai như ve kêu ở bên cơ thể bị bệnh.
Nếu bạn không chắc chắn các mụn nước trên cơ thể của mình có phải do bệnh zona gây nên hay không, có thể xem hình ảnh bệnh zona thần kinh để kiểm tra. Tuy nhiên tốt nhất vẫn nên đến bệnh viện để được thăm khám và chẩn đoán chính xác nhất.
Xem thêm:
Bệnh zona thần kinh có lây không ?
Người bị giời leo không lây trực tiếp cho người khác. Tuy nhiên, cần lưu ý khi bạn tiếp xúc với các mụn nước trên cơ thể người bệnh thì bạn có thể bị nhiễm virus varicella-zoster – nguyên nhân gây bệnh zona thần kinh.
Nếu cơ thể bị nhiễm virus và chưa tiêm vaccine thủy đậu hoặc chưa bị thủy đậu thì bạn có nguy cơ phát bệnh thủy đậu. Sau đó, khi hết thủy đậu thì có thể bị zona thần kinh.
Nhìn chung, bệnh zona thần kinh là một căn bệnh truyền nhiễm, có thể lây lan giữa người với người, kể cả trẻ em lẫn người lớn. Các trường hợp gia đình có người bị zona thì các thành viên khác cũng rất dễ bị lây nhiễm do tiếp xúc, sinh hoạt chung với người bệnh, chẳng hạn như dùng chung khăn mặt hoặc khăn tắm với người bệnh.
Và cũng cần lưu ý rằng, những người từng tiêm phòng vaccine thủy đậu nhưng hệ miễn dịch yếu, sức đề kháng suy giảm thì vẫn có thể mắc bệnh zona. Các trường hợp mụn nước khô và tróc vảy thì không còn khả năng lây nhiễm.
Cách chữa bệnh zona thần kinh
Chẩn đoán bệnh zona thần kinh
Để chẩn đoán bệnh zona thần kinh, bác sĩ có thể thăm khám lâm sàng ở vị trí da có các vết mụn nước. Ngoài ra, bác sĩ có thể hỏi thăm các triệu chứng của người bệnh để chẩn đoán.
Một số trường hợp sẽ được yêu cầu thực hiện xét nghiệm máu. Tuy nhiên, việc xét nghiệm không có quá nhiều giá trị, chỉ thấy bạch cầu giảm mức độ ít.
Điều trị bệnh zona thần kinh
Người bị nhiễm virus zona thì cần điều trị như thế nào để hạn chế tối đa các biến chứng? Cách chữa bệnh zona thần kinh biến chứng ra sao?
Thông thường, bạn sẽ được sử dụng các loại thuốc kháng virus (acyclovir) hay dùng là zovirax để điều trị bệnh. Liều lượng thuốc sẽ thay đổi tùy theo độ tuổi. Còn nếu có bội nhiễm vi khuẩn thì bác sĩ sẽ kê đơn thuốc có kháng sinh chống bội nhiễm, kháng viêm, chống phù nề…
Bên cạnh đó, người bị zona thần kinh còn có thể sử dụng thêm thuốc tăng cường miễn dịch và các loại thuốc mỡ kháng viêm, chống virus dạng bôi, chẳng hạn như mỡ zovirax. Loại thuốc này được bôi vào vị trí có mụn nước nhằm giảm đau, chống viêm, chống bội nhiễm và hạn chế tạo sẹo.
Xem thêm:
Các trường hợp bị zona thần kinh có cảm giác đau nhiều, cơn đau kéo dài và ảnh hưởng đến sinh hoạt của người bệnh, khiến người bệnh mất ngủ thì bác sĩ có thể kê đơn dùng thêm các loại thuốc giảm đau mạnh hoặc thuốc an thần. Tuy nhiên, thuốc chỉ được sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ, không nên tự ý sử dụng.
Nếu người bệnh zona thần kinh có kèm theo liệt mặt thì bác sĩ có thể kê các loại thuốc điều trị chuyên biệt cũng như cho dùng thêm vitamin B1, B6, B12 liều cao uống hoặc tiêm.
Cần lưu ý khi bị giời leo, không được gãi vì có thể làm gia tăng nguy cơ bị nhiễm trùng thứ phát. Việc gãi như vậy cũng làm tăng nguy cơ để lại sẹo trên da.
Bệnh zona thần kinh kiêng gì, ăn gì?
Bệnh zona thần kinh nên ăn gì và bệnh zona thần kinh kiêng ăn những gì là điều mà nhiều người quan tâm.
Bệnh zona thần kinh nên ăn:
Người bị giời leo nên bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin C như bơ, cam, bưởi, ổi, gan động vật,… để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Ngoài ra, nên bổ sung thêm vitamin B6 và B12.
Bên cạnh đó, người bị zona thần kinh cũng nên bổ sung các loại thực phẩm giàu lysine, chẳng hạn như sữa, cá, các loại đậu, pho mát,…
Người bị zona nên kiêng:
Nếu bạn đang mắc bệnh zona thần kinh, nên hạn chế uống bia rượu và thức uống có cồn để tránh suy giảm hệ miễn dịch. Điều này sẽ khiến virus dễ tấn công và lây lan hơn.
Ngoài ra, các loại thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ và chất béo cũng không tốt cho người bị giời leo do chúng sẽ khiến tình trạng viêm nhiễm nghiêm trọng hơn, lâu lành hơn.
Các loại ngũ cốc tinh chế, thực phẩm nhiều đường cũng cần hạn chế với người mắc bệnh zona thần kinh do chúng có thể làm tăng lượng đường trong máu, khiến vết thương dễ bị nhiễm trùng hơn và lâu lành hơn.
Bệnh zona thần kinh có thể tự khỏi sau 2-3 tuần nếu kiêng cử đúng cách. Tuy nhiên, tốt nhất không nên chủ quan mà hãy đến bệnh viện để được kiểm tra tình trạng bệnh và có hướng xử trí thích hợp nhé.
