Nhắc đến Tết, chúng ta thường nghĩ đến những cảm xúc vui vẻ nhất, hạnh phúc nhất, hân hoan nhất. Có thể nói, dịp đầu năm mới chính là khoảng thời gian hầu hết mọi người đều hạnh phúc và vui mừng. Tuy nhiên, với những người mắc hội chứng buồn chán dịp lễ tết thì đây được xem là khoảng thời gian “nguy hiểm”, dễ rơi vào trạng thái căng thẳng, lo âu, buồn bã, trầm cảm nhất.
Hiện nay, số người mắc hội chứng buồn chán dịp lễ tết ngày một tăng cao. Không khó để có thể bắt gặp những dòng chia sẻ “Tết buồn chán”, “sợ Tết”, “đang yên đang lành tự nhiên Tết”,… trên các trang mạng xã hội. Vì sao lại như thế? Cùng Mẹ và Con “bắt bệnh” ngay bạn nhé!
Hội chứng buồn chán dịp lễ tết – khi Tết không còn là niềm vui
Hội chứng buồn chán dịp lễ tết hay còn được gọi là holiday blues, là một vấn đề liên quan đến sức khỏe tinh tâm thần ngắn hạn. Tuy không phải là một dạng rối loạn được công nhận trong Sổ tay chẩn đoán và thống kê các loại rối loạn tâm thần DSM-5, nhưng không thể phủ nhận những ảnh hưởng của dạng rối loạn này đối với chúng ta.
Thậm chí, theo một khảo sát của Liên minh Quốc gia về Bệnh tâm thần (NAMI), có đến 64% những người mắc bệnh tâm thần cảm thấy bệnh nặng nề hơn trong những dịp lễ tết.
Nguyên nhân hội chứng buồn chán dịp lễ tết
Vì sao chúng ta không thể cảm thấy vui vẻ trong dịp lễ tết? Những nguyên nhân khiến lễ tết trở thành nỗi ám ảnh của nhiều người bao gồm:
Stress
Vào dịp Tết, chúng ta thường phải bận rộn giải quyết công việc trên công ty, dọn dẹp nhà cửa, tất bật tính toán việc nấu nướng, quà tặng cho những người thân yêu,… Hàng tá công việc dồn vào cùng một thời điểm sẽ dễ khiến bạn cảm thấy căng thẳng và dẫn đến stress, không còn tâm trạng để tận hưởng Tết nữa.
Áp lực về tài chính
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến hội chứng buồn chán dịp lễ tết chính là những áp lực về tài chính. Tiền biếu bố mẹ hai bên gia đình, tiền sắm sửa những đồ dùng gia đình cần thiết trong mùa Tết, tiền lì xì cho con cháu, tiền mua quần áo mới,… Vào dịp Tết, ai cũng muốn trang hoàng nhà cửa, chuẩn bị mọi thứ thật chỉn chu tươm tất dẫn đến việc chi tiền nhiều hơn thường ngày và rơi vào áp lực tài chính.
Kiệt sức
Trong những ngày trước Tết, việc phải dành nhiều thời gian hơn để giải quyết công việc sẽ dễ khiến bạn cảm thấy kiệt sức. Đây chính là một nguyên nhân khiến bạn rơi vào hội chứng buồn chán dịp lễ tết. Sức khỏe thể chất có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tinh thần của chúng ta. Vì thế, việc không nghỉ ngơi đầy đủ, thường xuyên thức khuya, thiếu ngủ mệt mỏi sẽ khiến bạn cảm thấy Tết chỉ còn là một gánh nặng.
Nhớ nhà
Không phải ai cũng có thể có cơ hội về thăm gia đình trong dịp Tết. Những người phải đi làm xa hoặc phải ăn Tết ở nhà chồng thường dễ rơi vào cảm xúc tủi thân, cô đơn, nhớ nhà dẫn đến việc ám ảnh những ngày lễ, tết sắp đến. Và đây cũng là một trong những nhóm đối tượng dễ gặp hội chứng buồn chán dịp lễ tết nhất.
Mất đi sự tự do
Với những người con đi học, đi làm xa quê và mỗi năm chỉ về quê vào dịp lễ tết, việc đột ngột mất đi sự tự do, bị bố mẹ quản lý chặt chẽ hơn, không được thoải mái sinh hoạt theo ý mình, phải dọn dẹp nhà cửa,… dễ khiến bạn cảm thấy bực dọc, khó chịu và “ghét Tết” hơn.
Sợ giao tiếp
Hội chứng buồn chán dịp lễ tết thường gặp ở những người hướng nội bởi lễ tết là dịp chúng ta phải gặp gỡ, tiếp xúc với nhiều người đến nhà chúc Tết. Thật khó để tránh khỏi những câu hỏi có phần “kém duyên” như khi nào thì sinh thêm đứa nữa, vì sao kết hôn đã lâu nhưng chưa có con, dạo này béo thế, chăm con như nào mà con gầy thế,… Những câu hỏi xuất phát từ sự quan tâm hơi quá mức dễ khiến chúng ta cảm thấy khó chịu và cũng không còn thích Tết như trước.
“Nhớ Tết”
Vì sao Tết đến nhưng lại nhớ Tết? Tết truyền thống và Tết hiện đại có nhiều sự khác biệt và chính điều này đã khiến nhiều người cảm thấy tết thật nhàm chán, không còn vui như trước.
Không chỉ người lớn mà trẻ em cũng có thể gặp hội chứng buồn chán dịp lễ tết do phải ở nhà, không được đến trường, không được vui chơi cùng bạn bè của mình, áp lực khi phải ở cùng ba mẹ liên tục trong một thời gian dài,…
Triệu chứng buồn chán dịp lễ tết
Những triệu chứng thường thấy của người gặp hội chứng buồn chán dịp lễ tết bao gồm:
- Kiệt sức mệt mỏi
- Ngủ nhiều hơn bình thường
- Không hào hứng với các hoạt động
- Không cảm thấy vui vẻ
- Thường xuyên cáu kỉnh, tức giận
- Khó tập trung
- Khó đưa ra quyết định
- Cảm thấy buồn bã, tủi thân
Làm sao để đối phó với hội chứng buồn chán dịp lễ tết?
Đừng quá lo lắng bởi thông thường, hội chứng này có thể biến mất sau khi lễ tết kết thúc. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể áp dụng một số cách để hạn chế nguy cơ rơi vào tình trạng mệt mỏi, buồn chán dịp lễ tết như:
- Giảm thiểu những kỳ vọng của bản thân: Tết nguyên đán chính là dịp để cả gia đình sum họp, quây quần bên nhau. Không cần phải mâm cao cỗ đầy, không cần phải mua sắm thật nhiều thì mới gọi là Tết. Hãy giảm thiểu những kỳ vọng của bản thân về Tết để không còn gặp áp lực trong tài chính hay trong việc chuẩn bị, mua sắm dịp Tết.
- Cố gắng nghỉ ngơi đầy đủ: Vào những ngày Tết, việc không nghỉ ngơi đầy đủ chính là nguyên nhân khiến bạn mất tinh thần và không còn phấn khởi đón Tết. Hãy cố gắng ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi nhiều hơn, không thức quá khuya,.., bạn nhé!
- Tránh uống nhiều rượu bia, ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên: Việc ăn uống điều độ, hạn chế rượu bia và các loại thực phẩm nhiều dầu mỡ cũng như duy trì chế độ luyện tập sẽ giúp bạn giữ được thể trạng tốt hơn và tránh được tình trạng mệt mỏi, kiệt sức trong dịp lễ tết.
- Tìm kiếm sự trợ giúp: Nếu có quá nhiều việc cần làm, hãy san sẻ điều ấy với những người thân trong gia đình để mọi người cùng nhau chuẩn bị đón Tết thay vì cố gắng làm mọi thứ một mình.
Đã bao giờ bạn thấy bản thân có những triệu chứng giống với hội chứng buồn chán dịp lễ tết? Tết đang đến thật gần rồi, hãy “dọn dẹp” tâm trí và chuẩn bị sức khỏe thật tốt để an nhiên đón tết bạn nhé!
