Mẹ&Con – Rất nhiều mẹ sau khi sinh cảm thấy rất băn khoăn về việc nên hay không nên sử dụng thuốc tránh thai khi cho con bú. Liệu thuốc có ảnh hưởng xấu gì đến bé không? Uống thế nào để đạt hiệu quả cao nhất? Mời bạn cùng xem chia sẻ của bác sĩ nhé!
Theo nhiều chuyên gia về sức khỏe phụ nữ, sau khoảng 6 tuần sinh nở người phụ nữ đã có nguy cơ mang thai trở lại. Nghĩa là, nếu không chọn được biện pháp ngừa thai nào an toàn, nhiều chị em sẽ bị “vỡ kế hoạch” và gánh chịu nhiều hệ lụy vì cơ thể chưa có thời gian phục hồi. Vì thế, tránh thai bằng cách sử dụng thuốc tránh thai cũng là một trong những lựa chọn để bảo vệ sức khỏe cho người mẹ, với tỷ lệ thành công lên đến 97-98%. Tuy nhiên, khi dùng thuốc tránh thai mẹ cần nhớ:
1. Chọn loại thuốc phù hợp
Theo nhiều nghiên cứu khoa học, trong khoảng 24 giờ sau khi mẹ uống thuốc, có thể có từ 1-5% thuốc ngấm vào sữa mẹ và gây ảnh hưởng không nhỏ đến sữa mẹ. Vì thế, trong giai đoạn bạn đang nuôi con bằng sữa, khi dùng bất kỳ loại thuốc nào bạn cũng phải hết sức thận trọng. Nếu sử dụng thuốc tránh thai , bạn nên chọn loại chỉ chứa một hóc môn progestin thay vì loại kết hợp cả hai hóc môn progestin và estrogen.
Bởi lẽ, loại mini-pill này chỉ chứa một loại hóc môn progestin, hoạt động như một cách “báo hiệu” giả là bạn đang có thai để cơ thể ngưng phóng thích trứng, tránh hiện tượng thụ thai. Hóc môn này cũng có tác dụng tạo ra những điều kiện bất lợi để tinh trùng không thể tiếp cận với trứng hoặc phôi thai không thể làm tổ được trong tử cung.
Điều đặc biệt là khi bạn sử dụng loại thuốc này là trái ngược với hóc môn estrogen, progestin ít tác động đến chất lượng và số lượng sữa của bé. Vì thế, chúng được xem là an toàn hơn cho mẹ và cả cho bé.
2. Uống đúng thời điểm
Qua nghiên cứu, các bác sĩ khuyên bạn nên sử dụng thuốc tránh thai sớm để đạt được hiệu quả tối ưu. Trên thực tế, vào thời điểm sau sinh được 6 tuần, bạn có thể bắt đầu dùng thuốc tránh thai. Trong trường hợp bạn có kinh trở lại trước mốc thời gian này, hãy bắt đầu uống thuốc ngay ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt.
Khi uống, một điều bắt buộc bạn phải nhớ với thuốc ngừa thai một thành phần là uống đúng giờ mỗi ngày. Nguyên nhân là do thuốc chịu tác động của chu kỳ sinh học trong cơ thể. Khi bạn uống đúng giờ các bộ phận trong cơ thể sẽ hoạt động tốt hơn, giữ được mức hóc môn ở mức ổn định, đảm bảo thuốc đạt được hiệu quả cao nhất, tránh gặp tác dụng phụ.
Nếu chẳng may bạn không đúng giờ, hãy cố gắng không trễ quá 3 giờ và phải sử dụng kèm biện pháp tránh thai bổ sung. Trong trường hợp bạn quên uống thuốc, hãy dừng quá trình uống thuốc lại cho đến hết cho chu kỳ và áp dụng biện pháp tránh thai khác. Với thuốc tránh thai có hai thành phần, bạn nên dùng khi trẻ được ít nhất là 6 tháng tuổi và bắt đầu bước vào giai đoạn ăn dặm.
3. Hạn chế dùng thuốc ngừa thai khẩn cấp
Trên thị trường hiện nay có 3 dạng thuốc tránh thai khẩn cấp, gồm có loại phối hợp 2 hóc môn progestin và estrogen, loại 1 hóc môn progestin và loại chứa chất kháng progesterol. Thực chất, chúng đều là thuốc chứa hàm lượng nội tiết tố nữ cao, nhằm ngăn chặn sự làm tổ của trứng.
Nếu sử dụng thuốc tránh thai trong quá trình cho con bú sẽ làm ảnh hưởng đến sự tiết sữa và cả chất lượng sữa, nhất là khi mẹ con bú ngay khi vừa uống thuốc xong. Vì thế, khi đang cho con bú, mẹ nên hết sức tránh tình huống phải uống thuốc ngừa thai khẩn cấp.
Trong tình thế bắt buộc phải uống, mẹ nên dùng khi con đã trên 6 tháng tuổi. Tốt nhất là tránh cho con bú trong khoảng thời gian 3-4 ngày để thuốc phân hủy hoàn toàn. Trong lúc này, mẹ nên vắt sữa bỏ đi để bé không uống phải sữa đã có nhiễm thuốc.
4. Đề phòng nguy cơ gặp tác dụng phụ
Do tác động bằng hóc môn, ức chế tuyến yên nên sử dụng thuốc tránh thai sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và tâm trạng của mẹ, cụ thể như:
– Ảnh hưởng sức khỏe: Đầu tiên phải kể đến chính là hiện tượng huyết áp tăng cao đột ngột. Kết quả thống kê cho thấy có khoảng 4% trường hợp huyết áp tăng khi dùng thuốc tránh thai và tăng lên 20% với người có tiền sử cao huyết áp. Lúc này, bạn sẽ có các biểu hiện như hoa mắt, chóng mặt, khó thở, buồn nôn… Bên cạnh đó, mẹ có thể bị đầy hơi, chuột rút, xuất huyết âm đạo đột ngột. Để đối phó với tình trạng này, mẹ nên nghỉ ngơi nhiều hơn, nhờ người trông hộ bé khi đang mệt và tăng cường thực phẩm giàu đạm. Nếu tình hình không được cải thiện, hãy ngừng ngay việc dùng thuốc và xin ý kiến của bác sĩ chuyên khoa. Bởi lẽ, với biểu hiện này bạn sẽ rất mệt mỏi và khiến gặp nhiều khó khăn khi nuôi con bằng sữa mẹ.
– Tâm trạng thay đổi: Tác dụng phụ của thuốc tránh thai là làm nhiễu loạn sự thay thế chuyển hóa tryptophan khiến bạn cảm thấy phiền muộn, căng thẳng, thất vọng, bồn chồn… Tình trạng này có thể khiến việc tiết sữa bị ảnh hưởng, thậm chí là khiến mẹ không còn tâm trạng như mọi ngày để cho bé bú. Bạn nên thông báo với bác sĩ những vấn đề này để cùng tìm một giải pháp ngừa thai thích hợp hơn.
5. Thận trọng khi dùng kèm kháng sinh
Rất nhiều người không biết rằng thuốc tránh thai sẽ bị vô hiệu nếu dùng kèm với một số loại thuốc kháng sinh. Vì thế, có người “tự tin” là mình đã dùng thuốc nhưng kết quả vẫn có thai. Vì thế, nếu trong thời gian đang nuôi con nhỏ và có điều trị bằng kháng sinh, bạn nên chú ý:
– Thuốc có thể làm giảm tác dụng của thuốc tránh thai:
Đó là các loại kháng sinh, thuốc chống tăng huyết áp, thuốc giảm đau, hạ sốt, nhuận tràng, chống đông máu và đặc biệt là thuốc chống trầm cảm 3 vòng (tricyclics), thuốc tuyến giáp… Nguyên nhân là do chúng có thể làm cho các loại thuốc này phân hủy nhanh, thời gian tồn tại trong cơ thể ngắn nên không đạt được hiệu quả ngừa thai.
– Thuốc làm vô hiệu tác dụng của thuốc tránh thai:
Các loại thuốc ngủ, thuốc an thần, chống động kinh, chống nấm sẽ làm cho thuốc tránh thai không thể phát huy được tác dụng của mình. Vì thế, việc uống thuốc của bạn sẽ trở nên vô nghĩa.
4 nguyên tắc sử dụng thuốc tránh thai khi đang nuôi con bằng sữa mẹ:
– Dùng thuốc có thời gian bán hủy ngắn và ít tiết qua sữa mẹ để không ảnh hưởng đến sự tiết sữa và mùi vị của sữa. Mẹ nên cho bé bú trước khi dùng thuốc và sau thời gian quy định mới cho bú lại để thuốc đào thải hết.
– Nên dùng các loại thuốc có bôi, xịt, hạn chế dạng uống hay tiêm.
– Khi dùng thuốc nên theo dõi phản ứng của bé. Nếu thấy bé có biểu hiện quấy khóc, tiêu chảy, đột ngột bỏ bú hãy ngưng sử dụng thuốc.
– Điều quan trọng nhất là mẹ không được tự ý sử dụng thuốc tránh thai khi chưa được sự đồng ý và chỉ định của các bác sĩ chuyên khoa.
